Pandemi ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi küresel etkenlere bağlı olarak dünyanın dört bir yanında tarımsal üretimde yaşanan girdi maliyetinde artış gıda enflasyonunu ortaya çıkardı. Gübre ve bitki ilaçlarının fiyatı çok sert yükselirken, ambalajlamadan enerjiye ve nakliyeye kadar tüm önemli girdilerin maliyeti yükseldi. Bu da küresel çapta ve özellikle Türkiye’de raflara yansıyor. Sanayileşmiş ülkelerin oluşturduğu G20 ülkeleri içinde mart ayında en yüksek gıda fiyat artışı yüzde 60-70 ile Türkiye ve Arjantin’de yaşandı. Ulusal istatistiklere göre, Rusya, Meksika ve Brezilya gibi ülkelerdeki gıda fiyatları mart ayında yüzde 10-20 arttı.

“Türkiye, gıda enflasyonundan en fazla etkilenen ülkelerden biri oldu”

Gıda enflasyonundan en fazla etkilenen ülkelerden birinin Türkiye olduğunu açıklayan Kalafat, “Ambalajlama, enerji ve akaryakıt gibi girdi maliyetlerindeki artışlar, pandemi ve sonrasında Rusya – Ukrayna Savaşı gıda sektörünü çok etkiledi. Türkiye’nin dışa bağımlı olması dolayısıyla da bu gıda enflasyonundan en fazla etkilenen ülkelerden biri oldu” dedi.

“Tarımsal üretimin arttırılması gerekir”

Türkiye’nin gıdada dışa bağımlılıktan kurtulması gerektiğinin altını çizen Kalafat, “İthalatın daha ucuz olmasından dolayı köylülerin tarımdan uzaklaştırılması ve kentlere göçün sonucu olarak gıda sektöründe bu artışlar ve enflasyon ortaya çıktı. Türkiye’nin gıdada dışa bağımlılıktan kurtulması için tarımın özendirilmesi ve çiftçileri ürüne yönelik sübvanse edip tarımsal üretimin arttırılması gerekir” diyerek açıkladı.

“Satılan ürünü yerine koyamıyoruz”

Artan fiyatlardan dolayı sattıkları ürünün aynısını yerine koymakta güçlük çektiklerini de sözlerine ekleyen Kalafat, “Marketler arasındaki rekabetten dolayı ve vicdanen halka zamları yansıtmamaya çalışıyoruz. Son zamanlarda yaşanan enflasyondan dolayı kendi maliyetimizi de karşılayamıyoruz. Satılan ürünlerin yerine aynısını mevcut sermaye ile koyamıyoruz. Taşıdığımız ürün adeti azalıyor. Bu sefer de sermayeyi artırmak için kredilere başvurmak zorunda kalıyoruz. Bu da bizleri banka faizine ve varlık satmamıza neden oluyor” ifadelerini kulandı.

Zincir mağazaların piyasayı dengesizleştirdiğini vurgulayan Kalafat, “Devletin yerel işletmelere öncelik tanıması ve zincir marketleri sınırlandırması gerekiyor. Çünkü zincir marketler de piyasayı dengesizleştiriyor. Zincir mağazalara şube sınırlandırması gerekir” dedi.

SONER ÖZDEMİR

KARADENİZ EKONOMİ