Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Haziran İstihdam İzleme Bülteni’nde yer alan verilere göre deprem bölgesinde işsizlik ödeneği başvuruları ortalama yüzde 28.5 artarken, Kahramanmaraş, Hatay, Malatya ve Adıyaman’da başvurular iki katına çıktı. Haziran ayında Türkiye genelinde toplam sigortalı sayısı geçen yılın aynı ayına göre 785 bin (yüzde 1.8) azalırken, öneki aya göre 260 bin (yüzde 1b5) arttı ve 22 milyon 819 bin kişi oldu.

Sigortalı, ücretli çalışanlarda yıllık yüzde 4.6 azalma olurken, aylık yüzde 1.6 artış yaşandı. Esnaf ve çiftçi grubunda yıllık yüzde 2.4 azalma yaşandı. Azalma esnaf grubunda yüzde 2.6, çiftçi grubunda ise yüzde 1.1 düzeyinde gerçekleşti. Aylık bazda ise esnaf sayısı yüzde 1, çiftçi sayısı yüzde 2.4 azaldı.

Haziran’da imalat, toptan-perakende ticaret sektörlerinde istihdamda daralma yaşanmasına karşın inşaat sektöründe artış devam etti. Sigortalı ücretli çalışanların yüzde 52.4’ü imalat, toptan-perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde istihdam edildi.

Özellikle deprem sonrasında imalat ve toptan perakende ticaret sektörlerinde gerileme gözlenirken, Haziran’da imalatta yüzde 7.9, toptan ve perakende ticarette yüzde 4.2 düşüş gözlendi. İnşaat sektöründe ise artış eğilimi sürdü ve Haziran’da yüzde 3.5 artış yaşandı. Sigortalı ücretli çalışanların yüzde 8.8’ini oluşturan dördüncü ana sektör olan idari ve destek faaliyetlerindeki istihdamda yüzde 1.8 artış oldu.

İstihdam 75 ilde geriledi

75 ilde istihdam geçen yılın aynı ayına göre gerileme gösterdi. Haziran’da deprem bölgesinde yer alan 11 ilin sigortalı ücretli istihdam içindeki payı yüzde 9.3 hesaplanırken, çalışan sayısında yıllık 126 bin azaldı. Aylık ise 203 bin 33 istihdam artışı oldu.

TEPAV raporunda deprem bölesine yönelik şu bilgiler yer aldı:

“Kahramanmaraş 33 bin 903 (yüzde 19,3), Hatay 34 bin 037 (yüzde 17,3), Malatya ise 20 bin 423 (yüzde 16,7) çalışan kaybı ile istihdamın en yüksek oranda daraldığı ilk üç il olarak sıralandı. Onları 1 bin 507 ile Bayburt (yüzde 14,8), 4 bin 934 ile Ağrı (yüzde 14,1) izledi. Elazığ (yüzde 6,7) ve Urfa (yüzde 6,4) da deprem bölgesinde olan ve istihdam kaybı yaşanan diğer iller oldu”

İşsizlik ödeneğine başvuranların sayısı 900 bini geçti

Öte yandan raporda yer alan İŞKUR verilerine göre, işsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneği başvuruları deprem illeri kaynaklı önemli oranda artış gösterdi. Haziran’da 826 bin 588 olan işsizlik ödeneği başvuru sayısı, Temmuz’da 986 bin 760’a çıkarken, faydalananların sayısı 362 bin 100’den 429 bin 619’a yükseldi.

Kısa Çalışma Ödeneğinden yararlananların sayısı Ocak’ta 1261 iken takip eden iki ayda 100 bin 217’ye çıktı. Ağustos ayında ise 3 bin 951’e geriledi. Ocak-Temmuz 2023 döneminde, deprem bölgesinde yer alan 11 ilde işsizlik ödeneği başvuruları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28,5 oranında arttı. Artış oranı; Hatay’da yüzde 129.1, Kahramanmaraş’ta yüzde 102.2, Malatya’da ise yüzde 82.2 düzeyinde gerçekleşti. Aynı dönemde Türkiye genelindeki artış oranı ise yüzde 4.9 oldu.