Emre Kartaloğlu, “Yaklaşık ben 25 yıldır bu işlerle uğraşıyorum, sektörün içindeyim, vergiciyim ilk kez 25 yıldır geçici vergi uygulanıyor, bilanço isteniyor. Bu, büyük kurumsal şirketlerde kolay olabilir ama küçük ve orta ölçekli işletmelerde yapılması mümkün olmayan bir işlem” dedi.

53 MADDELİK TEKLİF GENEL KURULDA

Bir TV programına konuk olan Kartaloğlu, konuşmasının başında vergi paketinin çok önemli bir konu olduğunu belirterek, 53 maddelik kanun teklifinin bu hafta meclis genel kurulunda görüşüldüğünü hatırlattı.

“BU İLK DEĞİL, EYLÜL-EKİM’DE İKİNCİ DÜZENLEME GELECEK”

Bunun meclis kapanmadan önce vergi paketlerinin ilki olduğunu söyleyebileceklerini, meclis açıldıktan sonra eylül-ekim aylarında yine vergi paketleriyle karşı karşıya kalınabileceğini belirten Kartaloğlu, bu pakette önemli düzenlemeler olduğunu, en önemlisinin de asgari kurumlar vergisi olarak adlandırılabileceğini kaydetti.

HAZİNE, HER MÜKELLEFİ İLGİLENDİREN KURUMLAR VERGİSİ’NDEN 70 MİLYAR GELİR BEKLİYOR

Kurumlar vergisinin mükelleflerinin tamamını ilgilendirdiğini aktaran Kartaloğlu, şöyle devam etti:

“Matrah üzerinden yüzde 25 kurumlar vergisi hesaplanıyordu. Ancak şimdi vergi güvenlik müessesesi getiriliyor, indirim ve istisnalar düşülmeden önce, sadece sınırlı bazı indirim ve istisnaların düşülmesine izin veriliyor. Düşülmeden önceki kurum kazancının yüzde 10’undan az olamaz diyor kurumlar vergisi. Yani indirim ve istisna düşülmeden önceki kurum kazancı hesaplanacak, normal kurumlar vergisi hesaplanacak, hangisi yüksekse bu uygulanacak. Yaklaşık 1 milyon 600 bin kurumlar vergisi mükellefini yakından ilgilendiren bir düzenleme. Hazine bundan 70 milyar lira gelir beklediğini ifade ediyor. Bu 1 Ocak 2025 yılından itibaren elde edilecek kazançlara uygulanacak.”

VERGİ CEZALARINDAKİ “FAHİŞ” ARTIŞLAR

Emre Kartaloğlu, vergide artırılacak cezalara da dikkati çekerek, “Belge almama, vermeme, usule ilişkin hükümlere uymama durumlarında çok ciddi artışlar yapılmakta. Bazı kalemlerde 10 kat bazılarında 15-20 kat ceza artışları öngörülmekte. Biz plan bütçe komisyonunda görüşmelerimizde yeminli mali müşavirler olarak çok yüksek, çok fahiş oranda artan cezalar vardı nispeten indirilmesini sağladık. Ama yine meclis genel kurulunda da ceza hükümlerinde indirim yapılmasına ilişkin düzenlemeleri takip etmekteyiz.” diye konuştu.

DEVREDEN KATMA DEĞER VERGİSİ: BAKANLIK SORUNU KABUL ETTİ

Başka bir düzenlemenin de devreden katma değer vergisiyle ilgili olduğunu ve hazineden ciddi alacakların bulunduğunu söyleyen Kartaloğlu, şunları dile getirdi:

“Bu alacakların iade edilmesi daha önce gündeme gelmişti 2017-18 döneminde. Ancak o yasa tamamlanamamadı. Plan bütçe komisyonundan geçmişti. Genel kurulda kabul edilmedi. Şu anda yapılan düzenlemeyle 5 yıl daha fazla devreden katma değer verisinin incleme yolula sadece vergi incelemesi yoluyla farklı usullerde belirlemeye bakanlık yetki aldı. Ama kanunda yazan şekliyle incelemeyle gider veya maliyet yazılmasına izin verilecek. Gider veya maliyet yazmak aslında vergi oranı kadarlık kısmını mükellefe iade etmek demektir. Vergi oranı an itibariyle yüzde 25 olduğu için yüzde 25 uygulamaya girdikten sonra uygulamarda 1 Ocak 2030 olarak öngörülmekte. Çünkü 5 yıldan daha fazla devreden KDV’nin iadesine ilişkin bir düzenleme var. Bu anlamda aslında devreden KDV sorununun bakanlık tarafından kabulü anlamına geliyor. Ama tam olarak çözülmediğini görüyoruz. En azından gider veya maliyet yazmaya izin veriyorlar aşama itibariyle. Bazı indirim, istisnalar da bazı sınırlandırmalar getiriliyor.”

KÜÇÜK İŞLETMELER İÇİN TEHLİKE ÇANI: ENFLASYON MUHASEBESİ

Düzenlemede yürürlüğe giren bir pakete işaret eden Kartaloğlu, vergili olarak ilk kez uygulanacak enflasyon muhasebesi düzenlemesiyle küçük ve orta ölçekli işletmeleri bekleyen tehlikeden bahsetti.

“ÖZ KAYNAĞI GÜÇLÜ OLMAYAN İŞLETMELERE VERGİ DOĞURACAK”

Enflasyon düzenlemesini iş dünyası ve mükellefler olarak biraz ihmal ettiklerini, meslek camiası, mali müşavirler olarak buna dikkat çekmek istediklerini aktaran Kartaloğlu, şu uyarıları yaptı:

“Bu dönemde yoğun olarak bunu yapmak zorundayız. 31 Aralık 2023 bilançolarını biz enflasyon düzenlemesine dahil tuttuk ama bunun bir vergi ismi yoktu. Sadece bilançoları düzelttik. Bilançolarda vergi etkilemede eğer kar çıktıysa geçmiş yıl karı olarak dikkate alındı. Zarar çıktıysa geçmişin zararı olarak dikkate alındı. Ama 2024 yılı geçici vergi dönemlerinde vergi etkisi  ortaya çıkacak. İlk geçici vergi dönemi ocak-mart geçici vergi dönemiydi. Biz bakanlıkla yaptığımız görüşmelerde de ilk geçici vergi döneminde uygulanmamasını talep ettik. Bakanlığımız da bizim talebimize sıcak baktı. İlk geçici döneminde uygulanmadı. Şimdi ocak-haziran 2024 ikinci vergi geçici dönemi beyanları 17 Ağustos’ta verilecek. Ve enflasyon düzenlemesi özellikle küçük ve orta işletmeli işletmeler için, öz kaynağı güçlü olmayan işletmeler için vergi doğuracak.”

HİÇ SATIŞ YAPMAYAN FİRMADAN VERGİ Mİ ALINACAK?

Emre Kartaloğlu, küçük ve orta işletmelere gelecek yükü, teknik ayrıntılara girmeden şu örneklerle beyan etti:

“Bizim bilançomuz var, bilançomuzun aktifinde varlıklar var. Varlıkları diyor ki; enflasyon oranında artıracaksınız. Varlığın artması gelir demektir. Varlıklar bizim bilanço aktifimizde stoklar, durağan varlıklar, makinalar, teçhizatlar, demirbaşlardır. İlk 6 aylın enflasyon düzeltme katsayısı yüzde 19.45, biz bunu artıracağız. Yani varlığımızın yüzde 19.45’i kadar gelir yazdık. Karşı tarafta da, pasif tarafında da borçla finanse ettiysek biz bu varlığımızı borcu enflasyon düzeltmesine tabi tutamıyoruz, öz kaynağı enflasyon düzeltmesine tabi tutuyoruz. Öz kaynaklarımızın yüzde 19.45 oranında düzeltmeye tabi tuttuk. Ama varlığımızı biz borçla finanse ederek oluşturduysak, dolayısıyla öz kaynağımız küçükse, işletmelerde bunun vergiye etkisi olacak. Neden ben küçük ve orta ölçekli işletmelerin dikkatlerini çekmek istiyorum? Çünkü büyük işletmeler genelde öz kaynaklarını güçlendirdiler, enflasyon düzeltmesinin vergi etkisine karşı aksiyonlarını aldılar.  Ama küçük-orta işletmeler bu aksiyonu alamadılar. Yani aktiflerinde sadece bir tane araç kayıtlı, bir tane makine kayıtlı olduğunu düşünelim ve bunu borçla satın aldıklarını düşünelim. O kayıtlı makinenin değeri 1 milyon liraysa yüzde 19.45, yani yaklaşık yüzde 20 artacak haziran döneminde, 200 bin lira kar yazacak. Bu işletmeyi gayri faal düşünelim. Hiç satış yapmadığını düşünelim. İlk 6 ay içinde 200 bin lira geliri olacak. Biz bu düzeltme işlemlerini yapınca bir kar ortaya çıkacak. İşletmeler de bu vergi nereden çıktı diyecekler. “

“BU YAPILMASI MÜMKÜN OLMAYAN BİR İŞLEM”

Bu konuda farkındalık yaratmaları, bilanço düzeltilmesi gerektiğini anlatan Kartaloğlu, “Bilanço yapabilmek için saymak, ölçmek, tartmak, değerlemek gerekiyor. Biz şimdi bunları yapmadan ilk kez bu dönem geçici vergi beyannamesinde bilanço isteniyor. Ben yaklaşık 25 yıldır bu işlerle uğraşıyorum, sektörün içindeyim, vergiciyim, ilk kez 25 yıldır geçici vergi uygulanıyor.  Ekim’de beyanname bilanço isteniyor. Bilanço yapmak gerçekten büyük, kurumsal şirketlerde kolay olabilir, rutine binmiş olabilir ama küçük-orta ölçekli işletmelerde bu yapılması mümkün olmayan bir işlem.” yorumunda bulundu.

“GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE DEĞİL YILLIK UYGULANMALI”

Bunun küçük-orta ölçekli şirketler gibi muhasebe camiası ve mali müşavirlere de büyük yük getireceği uyarısında bulunan Kartaloğlu, “Bizim bu anlamda temel talebimiz yıllık uygulanması. Yani 31 Aralık 2024’te zaten uygulanacak. Devletimizin bu anlamda da finansman maliyeti dışında bir kaybı olmayacak. Biz bunu bakandan cumhurbaşkanı yardımcımıza kadar anlattık, gelir idaresi bürokratlarına anlattık. İş dünyasıyla da talebimiz ortak bu anlamda. Geçici vergi dönemlerinde uygulanmaması gerekiyor. Bunun yıllık, 31 Aralık 2024’te uygulanmasında büyük fayda var. Aksi halde ciddi sıkıntılar doğacağını öngörüyoruz.” şeklinde konuştu. 

“ÇOK BÜYÜK BİR YÜK ALTINDAYIZ”

Muhasebeciler ve mali müşavirlerin geçtiğimizi yılın sonundan itibaren enflasyon düzenlemesi etkileriyle beraber ve toplumun tüm kesimlerinin yaşadığı ciddi enflasyon, gelir kaybıyla beraber çok büyük bir yük altında olduğunu vurgulayan Kartaloğlu, sözlerini şöyle bitirdi:

“Bir işletmenin vergi takvimine baktığımızda yaklaşık ortalama 60 adet beyan bildirimi vermek zorundayız biz her ay. Zaten ciddi bir iş yükü altında yeterli geliri elde edemeden çalışan bir camiadan bahsetmekteyiz. Enflasyon düzenlemesi uygulamak, özellikle bilanço vermek, bilanço düzeltmek geçici vergi dönemlerinde bu gerçekten neredeyse anlatılamayacak boyutta bir yük oluşturacak. Ve bunun karşılığında da bir taraftan vergi paketinde de çok ciddi cezalar öngörülüyor. Yani bilançodaki bir rakamın hesap kodunun farklı yazılmasına, kanundaki ceza miktarı 100 bin lira öngörülüyordu. Biz görüşmelerimizde bunun 65 bin liraya düşmesini sağladık ama bir kodun yanlış yazılmasının 65 bin lira cezası var. Bu ceza, bu yük altında bu işlemlerin yapılması mümkün değil ama bunların da ötesinde ayrıca işletmelere doğuracağı vergi yükünün mutlaka dikkate alınması gerekiyor. Bu vergi elbette alınacak ama yıl sonunda alınması gerekiyor buna dikkati çekmek istiyoruz.“