1 Haziran itibariyle başlayan yeni normalleşme dönemi iki milyonu aşkın esnaf ve çalışan için umuda yolculuğun ilk işareti oldu. Her ne kadar kısıtlı bir açılma dönemine geçilse de genel algı “hiç yoktan iyidir” ve “buna da şükür” oldu. İşte başta TESK Başkanı Bendevi Palandöken olmak üzere çeşitli kentlerdeki esnaf temsilcilerinin yeni sürece ilişkin değerlendirmeleri.

TESK Başkanı-Bendevi Palandöken

“Son normalleşme kararları başta esnaf ve sanatkârlarımız olmak üzere Covit-19 sebebiyle işyerleri kapanan ve iş yapamaz duruma gelen iki milyonu aşkın esnafımız ile çalışanlar adına olumlu bir karar oldu. Artık esnafımızın işyerleri açılacak ekonomide canlanma ile birlikte rahatlama olacak. En önemlisi işsiz kalan binlerce kişi yeniden işine ve aşına kavuşmanın sevincini yaşayacak. Yani ülke genelinde 84 milyon insanımız ve tüm kesimler rahat bir nefes alacak.”

Ülkemizin genelinde olduğu gibi bölge esnafında da yeni döneme ilişkin temkinli bir iyimserlik havası hâkim. Samsun’da esnaf odası başkanları, aylardır kapalı olan iş yerlerinin açılması kararından memnun olmakla birlikte dükkânların kapanış saatinin çok erken olduğunu kaydetti. Benzer memnuniyetler Sivas ve Ordu için söz konusu olmakla birlikte kaygılar da beklentiler de ortak.

Samsun Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (SESOB) Başkanı-Hacı Eyüp Güler

“Özellikle kahvehanelerdeki oyun yasaklarının kalkması ve saat kısıtlamalarında değişiklik yapılması gerekiyor. En azından güzel bir başlangıç olduğunu düşünüyorum çünkü uzunca bir süre kapalıydık. Ancak saat kısıtlaması restoranlar için oldukça kötü. İşyerimizi akşam 21.00 yerine 23.00’te kapatmayı istiyoruz.  olmalıydı. Kapanışın saat 23.00 olmasını bekliyoruz. Kahvehanelerin de işlevleri belli. İşlevsiz açılmaları hiçbir şeye yaramadı. Artık bu oyun yasaklarının da kalkmasını istiyoruz. Esnaf kısa sürede toparlanamaz.”

Samsun Lokantacılar Odası Başkanı-İsmail Balcı

“Açılmayı doğru buluyoruz, ama kapanma saatinin 21.00 olması doğru değil. O saatten sonra risk oranı daha artacak diye bir şey de söz konusu değil. Paket servis sınırlamasının da gece yarısı sona ermesini doğru bulmuyoruz. Zaten bir buçuk yıldır iş yapılamadı, insanlar biraz çalışsın. Ayrıca esnafın çok kısa sürede toparlanabilmesi için, devletin mutlaka destek vermesi lazım ki esnafımızın çarkı döndürebilmesi için bu destek faizsiz kredi olmalı.”

Sivas Lokantacılar ve Kebapçılar Esnaf Odası Başkanı-Nazım Yiğit

 "Lokantacılar olarak tam normalleşmeyi istiyoruz. Kısa bir dönem yüzde 50 kapasiteyle çalıştık ama tekrar kapanma geldi. Gerçekten canımız yandı. 15 aydır paket servis ile işi götürmeye çalışıyoruz. Ancak bu şekilde yürüme şansımız yoktu. Herkes çok yıprandı. En azından yaz döneminde gurbetçilerimizi mekânımızda misafir edebileceğiz. Bu süreçte insanlar evlere kapandı ve dışarıda yemek yeme kültürü de kalmadı. Aslında ne yapacağımızı da bilemiyoruz. Bazı kampanyalar yapmayı düşünüyoruz."

Ordu Lokantacılar ve Pastacılar Odası Başkanı-Mehmet Kaya

“Pandemi önlemleri boyunca sınırlı ölçüde açık kalan ve sadece paket servisi ile ayakta kalmaya çalışan lokantacı esnafının en büyük sorunu kira giderleri ve diğer maliyetler oldu. Zorluklarla geçen sürede her şeye rağmen sınırlı şekilde hizmet versek de hem işletmelerimiz

hem de çalışanlarımız ciddi ekonomik sorunlarla karşı karşıya kaldı. Bazı desteklerin verildiği doğrudur ama yeterli miydi? Elbette değildi. Belimizi büken sadece kira giderleri olmadı. Elektrik, su, çalışanlar ve SGK giderleri de oldukça yüklü kalemler. Buna bir de etinden sütüne, sebzesinden meyvesine tedarik zincirine arka arkaya gelen zamları da eklersek hasarı gidermek bir hayli zaman alacak. Ama yine de işletmelerimizin müşteri kabulüne başlamasına seviniyoruz ve ‘buna da şükür’ diyoruz.”

Ordu Kahveciler ve Otelciler Odası Başkanı-Hüseyin Korkmaz

“14 ay süren pandemi koşullarından en fazla mağdur olan kesim hiç şüphe yok ki kahveci esnafı oldu. 1 Haziran itibariyle kısmi de olsa bir normalleşme sürecine girdik. Ama kahvehanelerde oyun kısıtlamasının sürecek olmasını anlamakta zorlanıyoruz. Müşterilerimiz okey, tavla ve iskambil benzeri oyunları oynayamayacaksa neden açıyoruz ki? Sadece çay ocaklarını açın yeter. Bu olmaz. Mekânlarımızın bunca süre kapalı kalmasının maliyetini hiç kimse sorgulamıyor. Kapalı olsa da işyerlerimizin kiraları işledi. Diğer maliyetleri hiç saymıyorum.  AVM’lerde her gün milyonlarca insan her türlü eşyaya temas ediyor. Ama 600 yıllık kültüre sahip kahvehaneler sadece çay içmek için açılıyor. O zaman bizim açılmamıza gerek yok. Çay ocaklarını açın yeter.”

Belediyelere ait sosyal tesisler de kapılarını açtı

Kademeli normalleşme kararlarının ardından Sakarya’da BELPAŞ marifetiyle hizmet sunan Kent Park, Şemsiyeli Park, Korucuk Park, Yenikent Park, Maltepe Park, Karaman Engelsiz Millet Bahçesi, Millet Bahçesi Sosyal Tesisleri de kapılarını açtı.

Çorum Belediyesi de 1 Haziran’da başlayan yeni normalleşmeyle birlikte Millet Bahçesi ve Pir Baba Parkları’nda yer alan sosyal tesisler ile Güngörmüşler Sosyal Tesisleri’nde temizlik ve bakım-onarım çalışmaları tamamlanarak hizmet vermeye başladı.