Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen vergi borcu yapılandırmasına ilişkin kanun teklifinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda kabul edilmesinden sonra yürürlüğe girecek olan yeni düzenlemeyle Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, KDV, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Özel Tüketim Vergisi, tüm idari para cezaları ve KYK borçları yapılandırma kapsamında olacak. Getirilen düzenleme toplumun genelinde kabul görürken teknik detaylara ilişkin Karadeniz Ekonomi Gazetesi’ne değerlendirmelerde bulunan mali müşavirler özellikle “mücbir sebebin” kapsam dışına alınmasına tepkiliydiler.

“Mücbir sebebin dışlanması hayal kırıklığı”

Yapılandırma çalışmalarının bir ihtiyaç olduğunu ifade eden Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Başkanı Emre Kartaloğlu, “Belki de şu ana kadar yapılanlar içinde zamanlaması en isabetli olan yapılandırma budur diyebiliriz. Vadeli borç yapılandırmalarında diğerlerinden farklı olarak ilk taksit ödemesinin yapılandırma tarihinden 6 veya 12 ay sonra yapılmasına yönelik hazırlıkları son derece yerinde buluyor ve destekliyoruz. Ancak mücbir sebebin dışlanması hayal kırıklığına yol açmıştır.” dedi.

“Düzenlemenin amacı buysa…”

Mücbir sebep hali ilan edilmeseydi ve mükellefler borçlarını ödemeselerdi, kanundan yararlanabileceklerini kaydeden Kartaloğlu, “Getirilen düzenleme ile mücbir sebep hali ertelenen borçları için bu düzenlemeden faydalanamayacaklar. Oysa ki salgından doğrudan etkilenen ve halen etki altında olan bu mükellefler. Dolayısıyla mevcut dönemlere ilişkin vergilerini öderken, diğer taraftan geçmiş dönem borçlarını ödemeleri onları finansal açıdan zorluyor. Bu mükelleflere ödemelerinde kolaylık sağlanmak isteniyorsa düzenlemenin getirilme amacı buysa bu dönemlere ilişkin ödemelerin de kapsama alınması zorunludur.” ifadelerini kullandı.

Eşitlik ve adalet ilkesine aykırı

Pandeminin başladığı zamanda kullandırılan 6 aylık geri ödemesiz dönemlerin Ekim ayında son bulduğuna dikkat çeken Kartaloğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Krizin derinleştiği bu dönemde cari ve yapılandırılan vergi borçlarıyla beraber kredi ödemeleri de yapılacak. Bu süreçte mücbir sebep nedeniyle ertelenen vergilerin yapılandırma kapsamına alınmaması, işletmeleri ciddi sıkıntıya sokacak. Pandemiden etkilenmeyen ancak bu dönemlerde borçlarını ödemeyenler kanun hükmünden yararlanırken, salgından etkilenen ve tebliğ ile borçlarına daha sonra ödeme imkânı getirilenler kanundan yararlanamıyorlar. Bu eşitlik ve adalet ilkesine aykırıdır.”

Baş: Kurumlar Vergisi’nde 5 puan indirim avantajı

Düzenlemenin başarılı olabilmesi için TÜRMOB, odalar ve kamuoyunun beklentilerinin dikkate alınması gerektiğinin altını çizen Ordu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Bahadır Baş ise “Burada en büyük beklenti Covid-19 salgını sonrasında ‘istikrar kalkanı paketi’ ile açıklanan ve mücbir sebep ilan edilen sektörler için Mart-Nisan-Mayıs dönemlerine ait Ekim-Kasım-Aralık ayına ertelenen vergi ve SGK ödemelerinin ‘yapılandırma yasası’na dâhil edilmesidir. Bir başka büyük beklenti ise, ödemelerin ilk taksitinin başvuru bitiş tarihi olan 31 Aralık tarihinden altı ay sonra olmasıdır. Cumhurbaşkanı’na Kurumlar Vergisi’nde 5 puan indirim yapma yetkisinin verilmesi olumlu buluyoruz. Ancak bu yetkinin ihracat yapan, işçi çalıştıran üretim taşıyıcısı firmalara pozitif ayrımcılık yapılarak uygulanması çok önemli olacaktır.” şeklinde konuştu.

Öğütçü: Zamanlama doğru ama yetersiz

Yapılandırmanın zamanlamasının doğru olduğunu ancak ihtiyaca cevap vermek konusunda yetersiz kaldığını kaydeden Samsun Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Dilaver Öğütçü de “Bu süreçte cari ödemelerin yanında Mart-Nisan-Mayıs aylarına ait ertelenmiş vergi ve SGK primlerinin de ödenmesi gerekiyor. Cari dönem ödemeleri yapılamazken ertelemelerin eklenmesi reel sektörü ciddi anlamda sıkıntıya sokmaktadır. Bu sebeple beklentimiz; söz konusu aylara ait ertelenmiş vergi ve SGK primlerinin de yapılandırma kapsamına alınarak ertelenenler de dâhil olmak üzere tüm borçların bir yıl ödemesiz daha uzun vadeler ile yapılandırılmasıdır. Ayrıca daha önceki yapılandırmalarda olduğu gibi, Gelir ve Kurumlar vergisi, KDV için 2015, 2016, 2017, 2018 ve 2019 yılları için matrah artırım imkânı getirilmesi gerekli. İşletmelerde mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine teçhizat ve demirbaşların kayda alınması, kayıtlarda yer aldığı halde işletmelerde bulunmayan emtia, kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanı ve kayıtlardan çıkarılması düzenlemelerinin de hayata geçirilmesi hem mükellefler hem de kamunun finansman ihtiyacı bakımından bir zorunluluktur” uyarılarında bulundu. HAZAL PALAVAR/KARADENİZ EKONOMİ