Sıkıntı büyük,destekler yetmiyor
Koronavirüs önlemleri kapsamında başlatılan kısa çalışma ödeneği, nakdi ücret desteği ve işten çıkarma yasağının iki ay daha uzatılması normalleşme adımlarının yavaş seyrettiği dönemde yeterli görülmüyor. TESK Genel Başkanı Palandöken, kararı sevindirici bulurken süre konusundaki çekincelerini ortaya koydu. TSO başkanları da sürece ilişkin benzer yorumlar yaparken ekonomistler ise kapıda bekleyen yeni tehlikeye işaret etti.
info@karadenizekonomi.com / 14.03.2021
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, nakdi ücret desteğinin ve işten çıkarma yasağının yılsonuna kadar uzatılması talebinde bulundu. Normalleşme adımlarındaki yavaşlamaya bakıldığında iki ay daha uzatma getirilen uygulamanın geçerliliğini yılsonuna kadar koruması gerektiğinin altını çizen Palandöken, "Esnafımız bazı illerde ve bazı sektörlerde yavaş yavaş açılmaya başladı. Kazancı tam anlamıyla eski seviyesine gelmedi. Dolayısıyla toparlanması en az iki-üç yıl sürecek olan esnafa verilen desteklerin yılsonuna kadar uzatılmasıyla esnafımız ancak rahatlar” bulundu. Palandöken’in yanı sıra görüşüne başvurulan bazı illerin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanları da benzer çekinceleri ortaya koydular.
S. Zeki Murzioğlu- Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı
“Yüksek risk kategorisindeyiz ama kapalı işyerleri için hala kira ödeniyor”
Samsun TSO başkanı Murzioğlu, pandemi döneminde istihdamı korumak adına atılan en önemli adımlardan biri olan kısa çalışma ödeneğinin yanı sıra gelir ve kira desteğinin de normal çalışma düzenine geçinceye kadar sürdürülmesine ihtiyaç olduğunu belirttiği açıklamalarında şu görüşleri dile getirdi. Murzioğlu, “özellikle yerel esnaf, üretici ve işletmelerin oldukça zor bir dönemeçten geçtiği görülmektedir. Biz mücadeleyi aksattıkça başta yerel işletmeler oldu. İstihdamı korumak adına pandemi dönemindeki en önemli ve kritik desteklerden biri kısa çalışma ödeneğiydi. Firmalarımızın normal çalışma düzenine geçinceye kadar kısa çalışma ödeneğinin sürdürülmesine ihtiyacı var. Öte yandan risk kriterlerine göre ilimiz yüksek riskli kategoride. Pek çok işyerimiz kapalı olmasına rağmen kira ödüyor, personelini desteklemeye ve istihdamı korumaya çalışıyorlar. Üstelik güvenli hale geçişe ilişkin süreci öngöremiyoruz. Hükümetimizden beklentimiz, işletmelerimize kısa çalışma ödeneğinin ve ayrıca gelir, kira desteğinin devam etmesi yönündedir” diye konuştu.
Servet Şahin-Ordu Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı
“Faizsiz ve uzun vadeli kredi talebimiz var”
“İl ve bölge olarak salgın vakalarının artış gösterdiği bir yer olarak gündeme gelmeyi hiç istemezdik diye sözlerine başlayan Ordu TSO başkanı Servet Şahin, “bu süreçten vatandaşlarımızın yanı sıra iş yapamayan tüccar ve esnafımız da ekonomik anlamda etkilendi. Bünyemizdeki 50 meslek grubundan 40’ında ciddi krizler yaşandı. Bu yüzden Kredi Garanti Fonu destekli veya Hazine destekli bizim düşük faizli, uzun vadeli krediye ihtiyacımız var. Aksi takdirde yüzde 18 faizle sıkıntıya düşeriz. Bu durumu TOBB Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu’na da aktararak destek talep ettim. Ayrıca şu anda daha önce yapılandırdığımız sigorta ve vergi borçlarının ödemesi başladı. Neyle ödeyeceksin, borcu borçla ödemek durumunda kalıyoruz. Mutlaka tüccar ve esnafımıza faizsiz ve uzun vadeli kredilerin sağlanması gerekmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Hasan Çakırmelikoğlu-Giresun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı
“Toparlanmamız zaman alacak”
Pandemi sürecinde özellikle hizmet sektöründe yaşanan daralmaya çözüm üretilebilmesi için iş dünyasından gelen talepler doğrultusunda öncelikleri kamuoyu ile paylaşan isimlerden biri de Giresun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Çakırmelikoğlu oldu. Çakırmelikoğlu, “yaklaşık bir yıldır uygulamada olan kısa çalışma ödeneği istihdamın korunmasına katkı sağladığı gibi turizm sektöründeki firmalara ve çalışanlara nefes aldırdığı bir gerçektir. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de pandemi sürecinden en fazla etkilenen sektör olan hizmet sektörü tarihinin en zor dönemini yaşamaktadır. Covid-19 salgını belirsizliği devam ederken, iş dünyası olarak olağan şartlara ulaşmamız ve toparlanmamızın zaman alacağı bir gerçektir. Bu kapsamda kısa çalışma ödeneğinin devamı, yeme-içme ve turizm sektörlerimiz için hayati önem taşımaktadır. İstihdamda oluşacak olumsuz etkilerin minimuma indirilmesi adına ve pandemi sonrası ülkemiz ekonomisine yine en büyük katkı sağlanabilmesi, işletmelerimizin ayakta kalabilmesi ve yetişmiş insan kaynağının korunabilmesine bağlıdır. Bu nedenlerle kısa çalışma ödeneği desteğinin yılsonuna kadar devam ettirilmesini bekliyoruz” dedi.
Mustafa Eken-Sivas Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı
‘’Olası rehavete kapılmayalım’’
Cumhurbaşkanı R. Tayyip Erdoğan’ın kontrollü normalleşme süreci ile ilgili açıklamalarının ardından düşük riskli iller arasında yer Sivas’ta kısıtlama önlemlerinin kaldırılmasına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Eken, olası bir rehavetin yaratacağı olumsuzluklara dikkat çekerken “esnaf ve işverenleri sevindirecek kararların alınması bizleri gerçekten mutlu etti. Ancak kısıtlama ve yasakların esnetilmesi her şey normale döndü anlamına gelmiyor” ifadelerini kullandı.
Kapıda bekleyen yeni tehlike
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kısa çalışma desteğinin son kez uzatıldığını açıklamasının ardından işten çıkarma yasağının süresinin iki ay süreyle uzatılması, çalışma hayatında yeni bir belirsizliğin önünü açtığını öne süren ekonomistler de endişelerini dile getirdiler. En büyük kaygı da Kısa Çalışma Ödeneği kapsamında verilen desteğin süresinin uzamaması halinde normale dönen işletmelerin sadece ‘prim’ desteği alabilecek olması. Kısa çalışmada yeni bir uzatımın kaderini, salgının seyrinin belirleyeceğini ifade eden uzman isimler “Şurası kesin ki, 17 Mayıs 2021 tarihine kadar fesih yasağı ve nakdi ücret desteği devam edecek. Ancak salgın süresinin uzamasının bazı işyerlerinde baskı aracı haline geldiği duyumlarını alıyoruz. Bununla birlikte, fesih yasağına rağmen bazı sektörlerde kaçınılmaz olarak işten çıkarmalar da yaşanabilir” şeklinde uyarılarda bulundular. HABER MERKEZİ