Gaye Erkan istifa etti, Fatih Karahan atandı: Merkez Bankası'ndaki sürpriz değişikliğe kim, ne dedi?
Hafize Gaye Erkan TCMB başkanlığı görevinden alınırken yerine başkan yardımcısı olarak görev yapan Fatih Karahan atandı. Erkan kendisine yönelik itibar suikastı kampanyası düzenlendiğini vurgulayarak görevinden affını istediğini açıklaması gündemde yankı uyandırdı.
info@karadenizekonomi.com / 3.02.2024
Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararında Hafize Gaye Erkan'ın görevden alındığı belirtildi. Hafize Gaye Erkan Merkez Bankası (TCMB) başkanlığı görevinden alınırken yerine başkan yardımcısı olarak görev yapan Fatih Karahan atandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Erkan'ın ayrılık kararını bildirdiği açıklamasının ardından yaptığı açıklamada kendi tavsiyesi doğrultusunda atanacak kişinin bilgi ve tecrübesine dikkat çekerek "saygı duyulan bir makroekonomist" olduğunu belirtmişti.
Erkan kendisine yönelik itibar suikastı kampanyası düzenlendiğini vurgulayarak görevinden affını istediğini dün akşam sosyal medyadan duyurmuştu.
Erkan X platformu üzerinden yaptığı açıklamada neden istifa ettiğini şu şekilde açıkladı:
"Gelinen noktada ekonomi programımız meyvelerini vermeye başlamıştır. Rezervlerimizdeki artış, ekonomik veriler ile enflasyonun ana eğilimine dair göstergeler bu başarının kanıtıdır. Tüm bu olumlu gelişmelere karşın kamuoyunun malumu olduğu üzere son dönemde şahsıma yönelik büyük bir itibar suikasti kampanyası düzenlenmiştir. Bu süreçten ailem ve dahası henüz bir buçuk yaşına bile girmemiş günahsız evladımın daha fazla etkilenmemesi için, Sayın Cumhurbaşkanımızdan ilk günden beri şerefle yürüttüğüm görevimden affımı talep etmiş bulunuyorum."
Erkan'ın açıklamasının ardından hızlı bir reaksiyon veren Şimşek, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ekonomi ekibine ve uygulanan programa desteği ve güveninin tam olduğunun altını çizdi.
"Merkez bankası eski Başkanı Sayın Hafize Gaye Erkan'ın aldığı karar şahsidir ve kendi takdirleridir. Aldığı bu kararı saygıyla karşılıyorum" diyen Şimşek sözlerini şöyle sürdürdü:
"Önerim doğrultusunda yeni atanacak Türkiye cumhuriyet merkez bankası başkanı ve ekibine başarılar diliyorum... Koordinasyon içinde fiyat istikrarı hedefimize emin adımlarla ilerlemeye devam edeceğiz."
Siyasetçiler ve ekonomistler, Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın görevinden istifa etmesini sosyal medya hesaplarından yaptıkları paylaşımla değerlendirdi.
Koç Üniversitesi Ekonomi Profesörü Selva Demiralp, "Son üç merkez bankası başkanının değişimi para politikasında U-dönüşlerinden kaynaklandığı için finansal sonuçları ağır olmuştu. Bu seferki başkan değişimi ise kişisel sebeplerden kaynaklanıyor olup para politikasında yeni bir dönüşe işaret etmediği için finansal piyasalarda kalıcı bir etkisi olmayacaktır" ifadelerini kullandı.
Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi ve eski Merkez Bankası Başekonomisti Hakan Kara, “Merkez Bankası Başkanının ayrılmasının piyasa etkisine dair çok soru geliyor. Sonuçta bu kadar sık değişiklik olması kurumsal açıdan hoş değil ancak bu olay özelinde piyasada olumsuz bir etkisinin olacağını sanmıyorum. Elbette ismi görmeden iddialı konuşmamak gerekir” dedi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığı görevine, Başkan Yardımcısı Fatih Karahan atanmasına ilişkin ise Prof. Dr. Kara şunları kaydetti:
"TCMB Başkanı olarak atanan Dr. Fatih Karahan'ı tebrik ediyor, başarılar diliyorum. Kendisini kurum çalışanları nezdinde saygınlık uyandıran, liyakatli bir uzman olarak biliyorum. Ülkemiz için hayırlı olsun."
Ziraat Bankası'nın eski Genel Müdür Yardımcısı Şenol Babuşçu ise sosyal medya hesabından şunları kaydetti:
"Gaye Erkan görevden affını istememiş miydi, kendisi öyle demişti. Şimşek de bu Erkan'ın şahsi kararıdır ve kendi takdiridir demişti Fatih Karahan'ın atanmasına ilişkin resmi gazetede kararda ise Erkan'ın görevden alındığı yazıyor."
TCMB Başkanı Erkan'ın istifa etmesi üzerine Karahan'ın atanma kararını Prof. Dr. Özgür Demirtaş şu şekilde değerlendirdi:
"Fatih Karahan alanında uzman ve iyi eğitimli bir isim. Merkez Bankası politikasının değişmeden devam etmesini, Para politikasının daha da sıkılaşmasını dilerim… Mali Politikanın ise Merkez Bankasının arkasında kalmamasını dilerim..."
Siyasetçiler Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın görevinden affını istemesini nasıl değerlendirdi?
Merkez Bankası'ndaki göreve değişimiyle ilgili açıklama yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Erkan'ın "şahsi nedenlerle" istifa ettiğini belirterek, "Şahsi nedenlerle Merkez Bankası Başkanlığı görevinden affını isteyen Sayın Hafize Gaye Erkan’a yaptığı hizmetler için teşekkür ediyorum. Ekonomi Koordinasyon Kurulu başta olmak üzere katıldığı çalışmalarda yaptığı katkıları takdirle hatırlayacağız. Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından güçlü bir siyasi sahiplenme ile bizzat açıklanan orta vadeli programımız kararlı bir şekilde uygulanmaya devam edecektir" ifadelerini kullandı.
Yılmaz daha sonraki yaptığı paylaşımında, "Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından Merkez Bankası Başkanı olarak atanan Sayın Fatih Karahan’ı tebrik ediyor, başarılar diliyorum" ifadelerine yer verdi.
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan: "Recep Tayyip Erdoğan istifa mı etti?"
CHP Genel Başkan Yardımcısı Yalçın Karatepe: "Merkez Bankası Başkanı H. Gaye Erkan’ın istifa etmesi sürpriz değil. Erdoğan güçlü bir biçimde sahip çıkmamıştı. Gideceği belli idi. Bilinmeyen şey zamanlamasıydı. Yerine gelecek olanın da pek farklı işler yapması beklenmiyor. Ekonomi yavaşlamaya, işsizlik ve yoksulluk ise artmaya devam edecektir. Gaye Erkan’ın yerine gelecek olan kişi 'saygın bir makro iktisatçı'ymış. Erkan’ı göreve getirirken 'makro iktisatçı' olmadığına neden dikkat etmediler?"
Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Cemal Enginyurt: "Hafize Gaye Erkan istifa etmiş. Sadık abi niye haber vermedin?"
TCMB Başkanlığı'na atanan Fatih Karahan kimdir?
Eskişehir'de 1982 yılında doğan Fatih Karahan, 2006'da Boğaziçi Üniversitesi Matematik ve Endüstri Mühendisliği bölümlerinden mezun oldu. Karahan, 2012 yılında Pennsylvania Üniversitesi'nde ekonomi alanında yüksek lisans ve doktorasını tamamladı.
Çalışma hayatına 2012'de New York Merkez Bankası'nda ekonomist olarak başlayan Karahan, 2022 yılına kadar söz konusu kurumda İş gücü ve Ürün Piyasası Çalışmaları Başkanı ve Para Politikası Danışmanı olarak görev yaptı.
Columbia Üniversitesi ve New York Üniversitesi'nde yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak da görev yapan Karahan, 2022'de Amazon'da kıdemli ekonomist olarak çalışmaya başladı. Karahan, Kasım 2022'de Amazon'da başekonomistlik görevine atandı.
Karahan, 28 Temmuz 2023'te Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcılığı'na atanmıştı.
Hafize Gaye Erkan kimdir?
1979 yılında İstanbul’da doğdu. İstanbul Erkek Lisesi'nden mezun olmasının ardından Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünü 2001'de tamamladı. Princeton Üniversitesi'nde yöneylem araştırması ve finans mühendisliği alanında doktora derecesi aldı. Erkan, Harvard Business School'da yönetim bilimleri ve Stanford Üniversitesi'nde liderlik üzerine iki eğitim programını da tamamladı.
Kariyerine 2005 yılında Goldman Sachs'ta başlayan Erkan, burada görev yaptığı 9 yıl boyunca ABD'deki büyük bankalar ile sigorta şirketlerinin yönetim kurulları ve üst düzey yönetim ekiplerine bilanço yönetimi, stres testi ve sermaye planlaması, risk yönetimi, birleşme ve satın alma konularında danışmanlık hizmeti verdi.
First Republic Bank'ta 2014 yılında çalışmaya başlayan Erkan, burada çalıştığı yaklaşık 8 yıl süresince eş icra kurulu başkanı (Co-CEO), başkan, yönetim kurulu üyesi, yatırım direktörü, mevduat direktörü ve risk eş direktörü olarak görev yaptı.
Merkezi ABD'de bulunan mücevher şirketi Tiffany & Co'da 2 yıl yönetim kurulu üyesi olan Erkan, 2022'de, Fortune 500'de yer alan küresel finans danışmanlığı şirketi Marsh McLennan'ın yönetim kuruluna katıldı.
Bankacılık, yatırım, risk yönetimi, teknoloji ve dijital inovasyon konularında uzmanlığa sahip olan Erkan, Princeton Üniversitesi Yöneylem Araştırması ve Finansal Mühendislik Bölümü Danışma Konseyi'nde de görev yaptı.
9 Haziran 2023 tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığı’na atanan Erkan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ilk kadın başkanı oldu.
2 Şubat 2024'te açıkladığı üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası başkanlığı görevinden affını istedi.
Son dönemde gündeme gelenler
Son aylarda ailesinin Merkez Bankası içindeki varlığı ile ilgili sert eleştirelere maruz kalmıştı. Haberlerin ardından Erkan'ın görevden ayrılıp ayrılmayacağı soru işareti oluştururken Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın geçtiğimiz günlerde yaptığı bir konuşması Erkan'a sahip çıktığı şekilde yorumlanmış ve ayrılacağı yönündeki haberler gündemdeki ağırlığını yitirmişti.