TCMB: Enflasyondaki yüksek artışta vergi ve enerji zamları etkili
Merkez Bankası ağustos enflasyonuna ilişkin fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı. Buna göre ağustos ayı enflasyonunda Merkez Bankası vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların devam eden etkisine işaret ederken enerji grubundaki artışa dikkat çekti.
info@karadenizekonomi.com / 6.09.2023
TCMB'nin fiyat gelişmeleri raporunda vergi ve yönetilen fiyatlardaki ayarlamaların temmuzdan sarkan etkilerinin yanı sıra TL’deki değer kaybı ve ücret artışlarının gecikmeli etkileri ile küresel enerji fiyatlarındaki yükseliş sonucunda ana grupların tamamında yıllık enflasyonun yükseldiği ifade edildi.
Aylık bazda en yüksek artışın yüzde 14,23 ile enerji grubunda olduğuna işaret edilen raporda bu gelişmede önceki aydan sarkan vergi etkisinin yanı sıra dış fiyat baskılarının belirleyici olduğu kaydedildi. Akaryakıt fiyat artışlarının ulaştırma hizmetleri fiyatlarına hızlı şekilde yansıdığını belirten Merkez Bankası, ulaştırma grubu aylık enflasyonunda yüzde 27,62 ile 2003 bazlı TÜFE kapsamında hesaplanan en yüksek artışın kaydedildiğini de söyledi. Raporda şöyle denildi: “Bu gelişmede, yönetilen-yönlendirilen kalemlerin (otobüs ve taksi ile şehir içi yolcu taşımacılığı ve hava yoluyla yolcu taşımacılığı) yanı sıra karayoluyla şehirler arası yolcu taşımacılığı fiyatları belirleyici olmuştur. Lokanta-otel alt grubunda süregelen güçlü fiyat artışları ağustos ayında devam etmiş, fiyatların yüzde 7,09 oranında yükselmesiyle alt grup yıllık enflasyonu yüzde 89,31 seviyesine ulaşmıştır. Kira alt grubunda aylık artış bir miktar daha güçlenerek yüzde 7,90 olmuş ve yıllık enflasyon yüzde 87,78’e yükselmiştir.”
Gıda, asgari ücret ve kur gelişmelerine duyarlılığı yüksek hizmet kalemlerinin yanı sıra kirada yüksek artışlar gözlendiğini dile getiren Merkez Bankası temel mal grubu fiyatlarında özellikle Türk lirasındaki değer kaybının gecikmeli etkileriyle yükselişin sürdüğünü ifade etti.
İşlenmiş gıdada artış genele yayılarak güçlendi
Merkez Bankası, taze meyve ve sebze fiyatlarında ise olumsuz görünümün ağustosta da devam ettiğini belirtirken işlenmiş gıda alt grubunda fiyat artışlarının da genele yayılarak güçlendiğini dile getirdi.
Merkez Bankası fiyat gelişmeleri raporunda şöyle denildi: “Üretici fiyatlarındaki artış eğilimi enerji grubunda daha belirgin olmak üzere sürmüş, son üç aylık dönemde tüketici fiyatları üzerinde üretici kaynaklı yukarı yönlü baskılar belirginleşmiştir. Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış verilerle aylık artış oranları B ve C göstergelerinde güçlü seyrini korumuş ve göstergelerin yıllık enflasyonları yükselmeye devam etmiştir.”