İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarının ardından Husilerin Yemen’de İsrail ile ilgisi olan gemilerin geçişine izin vermemesi sebebiyle Afrika’ya yapılan ihracatta Kızıldeniz yerine uzun rotadan bölgeye gitmeye başladı. Ancak konteyner hatlarının, saldırılar başladıktan sonra aldıkları ürünleri geçici limanlara bıraktıktan sonra nihai ülkelere götürmediklerini bildirdiler. EKONOMİ’ye bilgi veren kaynaklar özellikle bozulabilir gıdaların da bulunduğu yaklaşık 60 milyon dolarlık Türk ürününün geçici limanlarda bekletildiğini, konteyner hatlarının daha küçük yerel gemilerle bunları taşımak yerine oyalamayı tercih ettiklerini kaydettiler.

İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarına başta Türkiye olmak üzere çeşitli ülkelerden tepkiler sürerken, saldırının uluslararası ticarete olan olumsuz etkileri de devam ediyor. Özellikle Yemen’de Husi’lerin uluslararası ticaret gemilerine yönelik saldırıları, birçok konteyner hattının kapanmasına yol açarken, Kızıldeniz geçişinin kapalı olması nedeniyle de birçok firma rotayı uzattı.

Teslimi Eylül’e kalan ürünler var

Saldırılar başladıktan sonra da yük almaya devam eden şirketlerle, ürünlerini Cibuti üzerinden Etiyopya’ya göndermeye çalışan Türk ihracatçılarının ise bu noktada büyük sıkıntı yaşadıkları ifade ediliyor. EKONOMİ’ye bilgi veren kaynaklar, saldırılar sonrası yola çıkan gemilerin yerine ulaştırılamadığını, uzun süredir transit limanlarda bekletildiğini bildiriyorlar.

“Raf ömrü kısa olan ürünler bozulacak”

Özellikle raf ömrü kısa olan gıda maddelerinden oluşan yüklerin, zaman zaman 55 dereceye ulaşan aşırı sıcaklıklardan olumsuz etkilendiğine dikkat çeken kaynaklar, “Sürekli bu firmalarla iletişim halindeyiz. Ancak taşıma firmaları taahhütlerini yerine getirmiyorlar. Örneğin 10 Temmuz’da gideceğini söyledikleri ürünü hiçbir gerekçe göstermeden 10 Ağustos’a ertelediklerini söylüyorlar. Hatta bazı yükleri Eylül ayına ötelediler” ifadelerini kullandı. Karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getiremedikleri için çok zor durumda kaldıklarının altını çizen ihracatçılar, “Büyük güçlüklerle elde ettiğimiz pazarlarda çok zor duruma düşüyoruz” dedi.

Öte yandan ilgili ihracatçı birliklerinin oluşturduğu konseyin de ihracatçı birliği bazında, geçici limanlarda kalan ürünlere yönelik bilgi talep ettiği bildirildi. Kaynaklar normal şartlarda geçici limanlarda bekleyen ürünlerin, yerel küçük gemilerle varış noktasına ulaştırılması gerektiğini belirtirken, “Taşıma imkânı olmayan yükler niye kabul edildi? Husi’ler lokal gemilere saldırmıyor, gerekiyorsa daha fazla gemiyle anlaşarak ürünleri ulaştırmaları lazım” ifadelerini kullandı. Kendilerinin sürekli noterden ihtarname çekerek durum tespiti yaptıklarını vurgulayan kaynaklar, kamunun da konteyner hatlarına yönelik benzer baskıyı yapması gerektiğinin altını çizdi.