Bankacılık sektöründe ticari kredilerde ivmelenme başladı. Reel sektöre "Kredi ister misiniz" telefonları artarken Merkez Bankası verileri de son iki haftada ticari kredi büyümesinin hızlandığını gösteriyor. Özel bankalar 5 puanı aşan daha düşük kredi faiz oranları ve iştahı ile kamu bankalarının önüne geçti.

Bankacılık sektöründe yüksek faizler nedeniyle oldukça yavaşlayan ticari kredide hareketlenme başladı. Merkez Bankası’nın zorunlu karşılık olarak tutulan miktarlara faiz kararının ardından bankacılık sektörünün hem kredi verme iştahı hem de reel sektöre kredi teklifleri arttı. Özellikle rotatif kredilerde özel bankalar ön plana çıkıyor. Bankacılık ve reel sektör kaynaklarından alınan bilgiye göre özel bankalarda yüzde 44-49 bandında olan rotatif kredi faiz oranı kamu bankalarında yüzde 50-53 seviyelerinde. Merkez Bankası verilerine göre sektörde toplam TL ticari kredi faizi ise yüzde 54,36 ile 9 Şubat haftasında 21 yılın zirvesini gördü.

Merkez Bankası 5 Şubat’ta ZK’lara faiz açıkladı

Merkez Bankası’nın seçimlerden sonra başlayan sıkı para politikasıyla birlikte yükselen kredi faizleri özellikle ticari kredide iştahı azalttı. Bankacılık sektörü yetkilileri de sık sık yüksek mevduat faizlerine ve zorunlu karşılık olarak tutulan miktarların büyüklüğüne dikkat çekerek kredi vermenin mevduat yapmaktan daha zor olduğunu vurguluyor. Merkez Bankası’nın kredi büyümesine yönelik regülasyonları da devam ediyor. Ama yine de Merkez Bankası’nın reel sektörün krediye özellikle de selektif krediye ulaşması konusunda bankacılık sektörünü rahatlatmak için zorunlu karşılıklara faiz uygulamasını devreye sokması sektörde olumlu karşılandı. Merkez Bankası’nın zorunlu karşılık olan tutulan miktarlara faiz uygulayacağını açıklaması da 5 Şubat’ta yapılmıştı. Yine bankacılık sektörü yetkilileri bunun ticari kredi iştahını yeniden artırabileceği ve her bankanın marjına göre bu alanda kredi imkanı olacağını dile getirdi.

Özel bankalarda yüzde 44’e kadar iniyor

Reel sektöre rotatif kredilerde son iki haftada gözle görülür bir hareketlenme de yaşanmaya başladı. Hem bankacılık sektörünün reel sektöre kredi arzı için ısrarı ve teklifleri arttı hem de özel bankaların kredi faizlerinde az da olsa bir gerileme yaşandı. Bankacılık ve reel sektör kaynaklarından edinilen bilgiye göre özel bankalarda rotatif krediler yüzde 44-49 bandında seyrederken kamu bankalarında ise yüzde 50- 53 seviyesinde bulunuyor. Kamu bankalarında da farklılaşıyor rotatif kredilere verilen faiz oranı. Bankacılık sektörü kaynaklarından alınan bilgiye göre bazı kamu bankalarında yüzde 52 ve 52,5 artı 1 komisyon uygulanırken bazı kamu bankalarında yüzde 49 artı 1 komisyon öneriliyor faiz oranı olarak. Ama kaynaklar bir kamu bankasında müşterisine göre faizin yüzde 44’e kadar da çekilebildiği belirtildi.

Son iki haftadır ticari kredi büyümesi ivmelendi

Bu hareketlenme Merkez Bankası’nın haftalık verilerine de yansıdı. Merkez Bankası verilerine göre bankacılık sektöründe kredi büyümesi 13 haftalık yıllıklandırılmış ve kur etkisinden arındırılmış olarak 9 Şubat itibariyle yüzde 27,74'e yükseldi. Ocak ayı sonunda büyüme oranı yüzde 25'in altına gerilemişti. Bankacılık sektörünün ihtiyaç kredi büyümesi yüzde 22,58'e çıkarken ticari kredi büyümesi ise yüzde 16,05 ile aralık ayı sonundaki oranlarına geri döndü. Özel bankalarda ticari kredi büyümesi çok daha hızlı kamu bankalarına göre. Merkez Bankası verilerine göre özel bankalarda 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış ticari kredi büyümesi 9 Şubat itibariyle yüzde 23,93'e çıktı. Yine ocak ayı sonunda ticari kredi büyümesi yüzde 20'nin altına inmişti. Kamu bankalarında ise 9 Şubat haftasında ticari kredi büyümesi yüzde 9,93 ile yüzde 10 sınırına dayandı. Kamu bankaları da son iki haftada ticari kredide büyümeyi ivmelendirdi.

Reel sektöre kredi teklifleri sıklaştı

Bankacılık sektörü kaynakları reel sektör müşterilerine kredi tekliflerini daha yoğun şekilde iletmeye başladıklarını dile getirdi. Kaynaklar mevduat nedeniyle sektörün oldukça yüksek miktarda nakde sahip olduğunu belirtirken sektör kaynakları yüksek nakit ve yüksek mevduat faizleri nedeniyle regülasyonlar olsa da bankacılık sektörünün kredi vermeye yönelik kararlılığının arttığını kaydetti. Ancak bu durum para politikası yeterince sıkı mı sorusunu da gündeme getiriyor. Merkez Bankası’nın miktarsal sıkılaştırma ve selektif kredi politikası var. Ama yüksek enflasyon ortamında yüksek faiz oranlarına rağmen reel sektörde işletme sermayesi sıkıntısı nedeniyle rotatif kredi kullanma ihtiyacı bulunuyor.

Piyasada likidite fazlası 175.84 milyar lira

Öte yandan piyasada likidite fazlası da halen daha sürüyor. Merkez Bankası verilerine göre piyasada negatif net fonlama 16 Şubat itibariyle 175.84 milyar lira seviyesinde. Bu rakam ocak ayı başında 740 milyar lira ile rekor kırmıştı. Merkez Bankası uygulamalarıyla likidite çekmeye devam ediyor ancak henüz fazla likidite devam ediyor. Bankacılık sektörü kaynakları para politikasının etkisinin çok daha net hissedilebilmesi için net fonlamanın negatif değil 300-400 milyar liraya kadar pozitif yönde olması gerektiğini vurgulamaya devam ediyor.

Taksitli ticari kredilerde haftalık 23.78 milyar liralık artış

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre sektörün 9 Şubat itibariyle toplam kredi hacmi 11 trilyon 941 milyar 108 milyon liradan 12 trilyon 8 milyar 987 milyon liraya çıktı. Tüketici kredileri, 5 milyar 811 milyon lira artışla 1 trilyon 538 milyar 994 milyon liraya yükselirken taksitli ticari kredilerin tutarı 23 milyar 776 milyon lira artarak 1 trilyon 471 milyar 481 milyon liraya çıktı. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları da yüzde 0,3 artışla 1 trilyon 251 milyar 91 milyon liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı alacaklarının 545 milyar 866 milyon lirasını taksitli, 705 milyar 224 milyon lirasını taksitsiz borçlar oluşturdu.