Brent petrolün varil fiyatı, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın yol açtığı arzın daralacağı endişeleriyle uluslararası piyasalarda 119 doları aştı.

Dün günü 112,93 seviyesinde tamamlayan Brent petrolün varil fiyatı, bugün saat 10.50 itibarıyla kapanışa göre yüzde 6,04 artışla 119,76 dolara yükseldi. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 116,50 dolardan alıcı buldu.

Böylece, Brent petrolün varil fiyatı Mayıs 2012'den, WTI ham petrolün varil fiyatı ise Eylül 2008'den bu yanaki en yüksek seviyelerini gördü.

Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattığını duyurduğu 24 Şubat'ta 98,08 dolardan açılan Brent petrolün varil fiyatı, son bir haftada ise yüzde 22,10 artış kaydetmiş oldu.

Fiyatlardaki yükselişte, Batı ülkelerinin Rusya'ya yönelik yaptırımları ve Rusya'dan gelecek olası karşı yaptırımların arz tedarikini sekteye uğratacağı endişeleri etkili oldu.

ABD'nin ve Avrupa ülkelerinin Rusya'ya karşı açıkladığı ekonomik yaptırımlar sonrası bp, Equinor ve Shell ülkedeki yatırımlarından çekildi. Fransız enerji şirketi TotalEnergies, Rusya'daki yeni projelere sermaye aktarmayacağını açıkladı. Son olarak, ABD'li enerji şirketi ExxonMobil, Rusya'daki Sakhalin-1 doğal gaz ve petrol üretim sahasındaki operasyonlarını durduracağını ve ülkede yeni yatırım yapmayacağını ifade etti.

Beyaz Saray'dan dün yapılan açıklamada, Rus ordusunu destekleyen önemli bir gelir kaynağı olan petrol rafinasyonunu hedef alan ihracat kontrollerinin uygulamaya konulacağı bildirildi. Petrol ve gaz çıkarma ekipmanları üzerindeki ihracat kontrolleriyle Ticaret Bakanlığının Rusya'nın rafinaj kapasitesini uzun vadede destekleyecek teknoloji ihracatına da kısıtlamalar getireceği kaydedildi.

Rusya üzerindeki baskıyı artıran bu karar piyasalarda, Rus petrol arzının kesintiye uğrayacağına dair endişeleri güçlendirdi.

Küresel petrol piyasalarındaki arz daralması giderek derinleşirken, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu "daha fazla üretim artışı" çağrılarına kayıtsız kaldı.

Piyasadaki fiyat oynaklığının jeopolitik gelişmelerden kaynaklandığına işaret eden OPEC+ grubu, dünkü toplantısında ağustos ayından bu yana uyguladığı günlük 400 bin varillik kademeli üretim artışı planına nisan ayında da devam etme kararı aldı.

Stratejik petrol rezervi satışlarının fiyatlara etkisi sınırlı kaldı

Uluslararası Enerji Ajansına (IEA) üye 31 ülke salı günü, Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle küresel petrol piyasalarında yaşanabilecek tedarik sıkıntılarını gidermeye yönelik güvence vermek amacıyla acil durum rezervlerinden 60 milyon varil petrolü kullanıma açma konusunda anlaştı.

Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, bu kapsamda, ABD'nin stratejik petrol rezervinden 30 milyon varilin kullanıma sunulacağını duyurdu. Psaki, IEA üye ülkelerinin piyasaları izlemeye devam edeceğini, gerektiğinde daha fazla petrolün kullanıma açılmasının değerlendirileceğini belirtti.

Uzmanlar, bu adımın fiyat artışlarını sınırladığını ancak küresel arz cephesinde yaşanan bu rahatlamanın geçici olacağını ifade ediyor.