Arolat'tan Türkiye-İsrail Yorumu
AROLAT''TÜRKİYE/İSRAİLİN KAZAN KAZANA İMZASI''
info@karadenizekonomi.com / 28.06.2016
Türkiye ile İsrail arasındaki anlaşmaya İsrail basınından çok sayıda yorum geldi. Yorumların geneli Türkiye'nin diplomatik bir zafer kazandığı ve İsrail'in kaybettiği yönünde.
Dünya Gazetesi Başyazarı Osman Arolat ise bugunkü köşesinde Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik anlaşmanın, hem Türkiye'nin hem İsrail'in hemde Gazze'nin lehine olduğunu söyleyerek''kazan kazan''a ifadesini kullandı.İşte o yazı..
Ülkeler arasında gelişen barış, ticaretin turizmin, siyasal ilişkilerin gelişmesine, karşılıklı faydaya yol açarken, çatışma, bunun tam tersine ticaretin
daralmasına, turistlerin azalmasına, siyasetin gerilmesine ve karşlıklı zarara/olumsuzluğa yol açar. Ülkemiz ile İsrail arasında 6 yıl önce yaşanan Mavi Marmara olayı bu gerçeği bir kez daha göstermişti.
Romada üç yıllık müzakere sonrası yürürlüğe giren anlaşma üzerine Başbakan Yıldırım ve İsrail Başbakanı Netanyahu üçer olumlu gelişmeden söz ederek iki taraf içinde kazan/kazana yol açacak bir sonuca imza atıldığını açıkladılar.
Ankarada eş zamanlı yaptığı açıklamada Yıldırım, daha önce özür dilendiğini belirterek, varılan mutabakat ile Mavi Marmara olayında hayatını kaybedenlere 20 milyon dolar tazminat ödenmesi, İsrailin Aşhod Limanından Gazzeye 10 bin tonluk insani yardımı götürecek ilk geminin cuma günü Mersin Limanından hareket edeceğini, Gazzenin elektrik ve su ihtiyacının karşılamak için girişimlerin başlayacağını açıkladı. Ayrıca kaba inşaatı tamamlanmış 200 yataklı Filistin Türkiye Dostluk Hastanesinin işletmeye açılacağını, TOKİnin Gazze konut projesinin hayata geçeceğini, Cenin bölgesindeki Eraz sanayi bölgesinin yapımına hız verileceğini açıkladı. Yıldırım Ülkemize ve Filistinli kardeşlerimize hayırlı uğurlu olsun derken, bir soru üzerine, Bu önemli bir adımdır. Bundan sonrası tabii gelişmelere bağlı olacaktır yanıtını verdi.
Konu ile ilgili Romada eş zamanlı açıklama yapan İsrail Başbakanı Netanyahu ise ülkesi açısından konuyu değerlendirirken, Gazzeye dönük abluka sürüyor, insani yardımlar İsrail Aşhod Limanından geçerek Gazzeye gidecek. Türkiye topraklarından İsraile dönük terörist girişimlere izin vermeyecek. (Bununla Türkiye Hamas ilişkileri kastediliyor) Ürettiğimiz doğal gazın Türkiye üzerinden Avrupaya akmasının yolu açıldı diyerek o da ülkesinin kazanımlarını açıkladı.
Mutabakatın onaylanmasının ardından Türkiye-İsrail ilişkilerinin düzelmesinin ilk adımında ülkelerin temsilciliklerinin büyükelçilik düzeyine çıkarılması için atamaları göreceğiz. Onun yanı sıra dış ticaret ve turizm alanında gelişmeler için adımlar atılacaktır.
Aslında dış ticarette 2009daki gerileme sonrası, 2010dan itibaren artış sürüyor. Ama turizmdeki düşüş yeniden canlanmadı.
2000li yıllarda 1 milyar dolar olan dış ticaretimiz sürekli ve dengeli olarak artarak, 2008 yılında 3.4 milyar dolara yükselmişti. Marmara Gemisi krizi sonrası 2009 yılında yüzde 23 gerileme ile 2.6 milyar dolara düştükten sonra 2010 yılında 2008 seviyesine ulaştı. O günden sonra sürekli artarak 2013 yılında 5.1 milyar dolara yükseldi. Son yılda 6 milyar dolar sınırında devam ediyor. Bu anlaşma sonrası daha da artacağı tahminini yapmak yanlış olmaz.
Ülkemize gelen turist sayısı 2008 yılında 560 bine ulaşmışken, 2009 yılında 300 bine geriledi. Ve sonraki yıllarda da gerilemesi sürdü önce 110 bine indi, son yıllarda da 100 binin altında kaldı. O nedenle bu alanda yeni dönemde bir hareketlenme beklemek mümkün.
Görüldüğü gibi üç yıllık müzakere sonrası yürürlüğe giren anlaşma Türkiye ve İsrail için kazan/ kazan sonucunu getirebilecektir. Ayrıca buna ek olarak, dün Cumhurbaşkanı'nın, Rusya uçağının düşürülmesinden duyduğu üzüntüyü sve pilotun ailesinin acısını dindirecek girişimlerde bulunacağını açıkladığı öğrenildi. Bu da Rusya sorununu çözecek bir adım olarak nitelendirildi.Şimdi benzeri bir barışçıl girişimin Mısıra dönük de yapılması bekleniyor.