Mimar Naci Kıraç, Cumhuriyet Mahallesinde Ordu Üniversitesi yanında “Akademi Kent” adıyla, Kıraç Mimarlık ve ALTAŞ Gayrimenkul işbirliği ile yapılan projeyi, sektördeki yeni trendleri ve Ordu’ya ilişkin Karadeniz Ekonomi'nin sorularını yanıtladı.

-Projeyi anlatır mısınız? Akademi Kent’in farklı ve üstün özellikleri neler?

-Akademik Kent, Cumhuriyet Mahallesi’nde, Ordu Üniversitesi yanında 2 işyeri, 3 bloklu, 2+1 ve 3+1 olarak toplam 40 daire şeklinde projelendirildi. 2019 yılsonu ya da 2020 başlarında bitirilmesi öngörülüyor. Daha çok öğrenci ve ailelilere yönelik nitelikli bina özelliği taşıyor. Teraslarda ‘bahçe terası’ uygulamamız var. Standart bina yapıyoruz. Ulusal ölçekte en iyi malzeme, marka ve en iyi ekiple çalışıyoruz. İnsanların yeni konutlarında çok uzun süre sorunsuz yaşamalarını ilke ediniyoruz. O yüzden iyi işçilik demek daha az sorun demektir. En az iki yıl garanti olsun istiyoruz.En ince detaya kadar düşünüyor ve uyguluyoruz. İç mekânlar fonksiyonel olsun, iç ve dış görünüm olarak estetik olsun istiyoruz. Mimari yapısı, mekanik ve elektrik projeleri kaliteli, işçilik nitelikli olsun diyoruz. İnsanlar 10 yıl sonra dairesinin içini değiştirmek zorunda kalmasın. Kendimize değil, torunlarımıza kalsın diye bina üretiyoruz. Şimdi bakıyoruz, 20- 30 yıl önce yapılan binaları yıkıp yeniden inşa ediyorlar. Avrupalı 1900’lü yıllarda inşa edilmiş binalarda tadilatla oturuyor. Biz onlardan zengin değiliz ama bunu beceremiyoruz. Yık yeniden yap.

-Talepler ve maliyetlere ilişkin nasıl bir süreç var?

-Sektörde maliyetler elbette yukarı çıkıyor ancak alıcı kalitenin farkını da görüyor. Talep oluşuyor ancak yaşanan ortam dolayısı ile şimdilik öteleme var, diyelim. Ordu dışından da talepler var, orta ve uzun vadede talepler daha iyi olacak. Piyasa koşullarına göre bizim fiyatımız % 20 daha yüksek olsa da ona nispeten daha değerli konutlar olacak. Evra Konutları Altaş Gayrimenkul’le hayata geçirdiğimiz bir önceki projemizdi; 40 daireydi. Onları başarıyla teslim ettik.

-Konut projeleri Ordu’da daha çok yeni istikametlere yöneliyor. Nasıl yorumluyorsunuz gelişmeyi?

-Ordu’da yeni konut alanları var aslında. Kentsel dönüşüm yenileme ister, sektörü de ister istemez olumsuz olarak etkiler ama konuyu bir bütün olarak düşünmek gerekir. O süreçte sonradan bina bazında kimi yanlışlıklar olduğu ortaya çıktı. Ordu’nun arazi sorunu yok ancak alıcılar yeni proje ve yeni konutlara yönelince talepler ve projeler de o istikamette gelişiyor.

-Arsaların hızlı fiyat artışı maliyete nasıl yansıyor?

-Gelişmiş ülkeler bu sorunu nasıl aştı. 1800’lü yıllarda memur ve siyasetçiler ellerinde cetvel ve gönye ile şehir planı yapıyorlardı. Onlar çözmüş sabitlemişler arsa fiyatlarını. İmara açılan yerde fiyat sabitlenirse sorun çözülür. Tarım arazisini imara açmak da sorun. Altyapı sıkıntı, arsanın metrekaresi 1000 ila 2000 bin liraya çıktı. Altyapı var, elektrik var, su var… Şehir dışında altyapı yapıyor. O hizmet gelince de maliyet artıyor. Arsa konusu rant aracı olmamalı.

-Bizde sanki büyük dairelere daha çok talep var gibi. Sizce neden?

-Mimar olarak geniş alanda çalışmak daha güzel. ABD’nde de, Avrupa’da da büyük daireler var. Bizim bölgede 140 ve 150 metrekare daireler büyük. Gaziantep, Mardin gibi illerde konutlarda 200 metrekarenin üstünde yaşam alanları var. Dairede nitelik, kalite ve fonksiyon öncelikli olmalı. Isı yalıtımı, su yalıtımı önemli; küçük olsun ama nitelikli olsun. Ekonomik gücümüze göre nitelikli daire istemeliyiz; metrekareye takılmamak gerekiyor.

-Yeni nesil mimarlara önerileriniz neler olur?

-1986 yılından bu yana sektördeyim; halâ kendimi acemi görüyorum. Yeni nesil mimar arkadaşlara önerim; mesleklerini severek yapsınlar. Kendilerini yenilemek için literatürü takip etsinler, kendilerine daima mesleki bilgiye aç hissetsinler. Kendilerine yeterli görmesinler. Fuarları takip edip, mesleklerine ilişkin dergilere baksınlar ve yaptıkları işe saygı duyup, zevk alsınlar.

-Ordu’nun büyükşehir statüsüne geçmesi fark yarattı mı size göre?

-Ordu’nun ‘büyükşehir’ statüsü almasından sonraki gelişmeleri ve değişimi olumlu buluyorum. Altınordu, Ünye ve Fatsa bu pastadan daha çok pay alıyor. İç kesimlere ve yükseklere doğru çıkıldığında ise iç yol bağlantıları olursa Gölköy Yolu, Dereyolu bağlantıları bitince o bölgeler de değişecek. ‘Hayvancılık ve tarım bitti’ deniyor, esnaf ‘sorun var’ diyor. Köylere dönüş ise zor görünüyor. Prof. sayın İlber Ortaylı der ki; köylüyü çiftçilikten, köylülükten uzaklaştırırsan geri dönüş zor olur. Şehir yaşamına alışan insan hayvanın peşinde veya fındık bahçesinde durmaz. Tarımda, bahçelerde miras hukuku sorunu çözülmeli. Avrupalı miras hukukunu işletmiyor. Bir kişi alacak diyor. İspanya bunu kooperatiflerle çözmüş; bir araya getirmiş 20 oradan 50 dönüm buradan toplamış, kooperatif 1000 dönümlük araziyi işletiyor. Veya toplulaştırma şirketlerle de çözülebiliyor.

-Havalimanı Ordu’ya ve Giresun’a değer kattı. Sizin değerlendirmeniz nedir?

-Ordu özellikle havalimanı sonrası cazibe merkezi oldu. Yavaş yavaş turizmciler tarafından tur kapsamında da keşfediliyor. Havaalanı sadece gelen için değil, bizim de şehir dışına çıkışımızı kolaylaştırıyor. Şehir ve bölge ekonomisine hareket kazandırıyor. Sosyal, kültürel ve eğitim sektörlerine canlılık geldi. Yurtdışı iş yapma ve ticarete fırsat veriyor. Ordu fındık üretiyor, çikolata sektörü de bu bölgeyi bir adım öne taşıyabilir. Bu sektöre yıllar önce teşvikler olabilirdi. Biz de Almanya, İsviçre Belçika ile rekabet etmeliydik. Ordu’yu Karadeniz’in parlayan yıldızı gibi düşünüyorum. Daha iyi olacağız. Ordu, Türkiye ortalamasının üstüne çıkacak. Sinop ve Ordu gelişecek.

-Son olarak konut seçimi ve teslim sürecinde alıcılara önerileriniz neler?

-Yerine, mevkiine ve projeye bakmak gerekiyor. Uygun fiyatı görüp altyapı ve üstyapı hizmetleri yoksa yine ekonomik değeri olmaz, yapı denetim kuruluşları yetersiz. Vatandaş bilinçli olacak; hangi firma satıyor, referansı ne, projeleri statik ve elektriği kim yapmış, hangi malzeme ve hangi marka kullanılmış. Konutta brüt ve net metrekare değerleri de önemli kriterlerdir. Sunulan görsellerle gerek aynı olmayabilir. Bu noktada ara sıra temelden itibaren süreci kontrol etmek gerekir. Teknik şartname önemli. Teslim tutanağı ile daire teslim alınmalı, her daire içen otopark olmalı. Şartnameler anlaşmazlık halinde önemlidir. Müşteri anahtarı alır girer, perdede, armatürde, mutfakta sorunla karşılaşabilir. Ayrıca projenin bitim süresi, teslim tarihi önemlidir. Bizim projemiz tüm bunlara yanıt verecek, müşteri memnuniyetini sağlayacak şekilde sonuçlandırılacak. Biz kaliteden ödün vermeyeceğiz, işçilik birinci sınıftır. Önce yaptığımızı işi kendimiz beğenip, memnun olmalıyız. İlkemiz bu.