ORDUYA HAVA ALANI VE EKONOMİ

''Maalesef sanayi ve iş yerinin ne anlama geldiğini yöneticiler fark edemiyor.''

info@karadenizekonomi.com / 30.04.2015

ORDUYA HAVA ALANI VE EKONOMİ

Türkiye'nin ve Avrupa'nın deniz doldurularak inşa edilen tek havalimanı olma özelliğini taşıyan Ordu-Giresun Havalimanı'nın resmi açılışı 22 Mayıs'ta yapılacak.

Konuya ilişkin Karadeniz Ekonomi Yazarı Dr Şinasi Kara bugünkü yazısında Ordu'ya Açılacak Havaalanı ve Ordu'nun  ekonomisine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

......

Ordu'ya hava alanı açılıyor. Ordu için büyük ve fakat ekonomi için küçük bir olay. Zira hizmet sektörünün katma değer yaratabilmesi için sanayi sektörünün 

ekonomide önemli ölçüde istihdama katkıda bulunması gerekiyor.

Bu ekonomik koşul gerçekleşmediği için , Ankara ve İstanbul'a gidecek üç beş otobüs yolcusu uçak ile seyahat edecektir. Otobüs yolcusu azalacak, uçak yolcusu artacaktır. Şimdiye kadar Samsun üzerinden uçak kullanan yolcular Ordu hava alanını tercih edecektir. Samsun yolcusu azalacak ve Ordu yolcusu artacaktır. Ülke açısından ilave katma değer yaratılması söz konusu değildir.

Bölgesel olarak Ordu Fındık üretimine bağımlı tarımsal üretim aşamasını yaşıyor. Tarımsal üretim aşamasında ekonomi artan nüfusu bünyesinde tutamıyor. Emek massetme kapasitesi yıllarca önce sona erdi. 1960 lı yıllarda tarımsal üretimden arta kalan işçimiz Avrupa ülkelerine misafir emekçi olarak göç etti.

1990 yılından önce eğitim için büyük şehirlere gidenler geri gelemedi. Zira eğitimli insana Ordu sanayisi iş vermiyor. Son yıllarda eğitimli işsizlik ülke çapında arttığı için eğitimli insan Ordu'ya dönüyor. Ancak, katma değer yaratacak sanayi olmadığı için gizli işsiz olarak yaşıyor.

Ordu göç veren bir şehir. İstanbul'a Sivaslıdan sonra en çok göç eden nüfus Ordulu. Sanayi kurulamadığı için göç devam ediyor. Göçün önlenmesine yönelik hiç bir ekonomik program mevcut değil. Ordu'da iş yerleri kapanıyor. Resmi kurumlar seyirci.

Ordu'da sanayi yok mertebesinde . Bir kaç verimsiz fındık kırma fabrikası. Üç beş fındık kavurma ve şekerleme fabrikası ile sanayi olmaz. İstihdam yaratan önemli fabrika Çam San. Diğerleri mevsimlik tarıma dayalı üretim tesisleri. Bu tesisler büyük ölçüde katma değer yaratmıyor.

Ordu'da sanayi kültürü gelişemedi. Geri kalmışlığın en önemli nedeni yeterli sermaye birikiminin olmayışıdır. Ayrıca Ordu'da kazanılan para Ordu'da tutulamıyor. Ordu'da kazanılan paranın önemli kısmı Ordu dışına genellikle İstanbul'da emlak yatırımına gidiyor. Zira Ordu'da yapılacak iş ve iş ortamı yok.

Ordu ekonomisi tarımsal üretime bağımlı olduğu için ÇEVRE özelliği taşıyor. Ordu'da yaratılan ekonomik değerler, başta İstanbul olmak üzere sanayi bölgelerine akıyor. Bölgeler arası ticaret hadleri Ordu aleyhine işliyor.

Ordu'da üretilen finans kapital bankalar aracılığı ile sanayi bölgelerine kredi olarak gidiyor. İnsanımız iş bulmak amacıyla sürekli göç ediyor. Ordu sermaye ve emek olarak erozyona uğruyor. Bu erozyonun önlenmesi Ordu'nun sanayileşmesi ile mümkün. Sanayi kültürü olmadan ve yerleşmeden sanayileşmek mümkün olamıyor.

Bundan 28 yıl önce sanayi kapasite belgesi almak için Ordu Ticaret odasına baş vurduğumu hatırlıyorum. Öyle bir para yatırmam talep edildi ki belgeyi almaktan vazgeçtim. Ordu'da Ticaret Odası dahil hiç bir kurum sanayiciye yardımcı olmuyor.Değişen bir şey yok. Yetkiler başka makamlara geçti aynı durum devam ediyor.

Maalesef sanayi ve iş yerinin ne anlama geldiğini yöneticiler fark edemiyor. Ordu'da tefecilik, stokçuluk ve teşvik al kap-kaç gibi fırsatçılık işleri tercih ediliyor. Ticaret kültürü bu eksen üzerine oturmuş. Sanayi kültürü yerleşmemiş. Sanayi iş yeri kuranlara bu gözlük ile bakılıyor. İş yeri saysının artışı ile istihdamın artacağına ilişkin rasyonel düşünce gelişmemiş.

Ordu küçük bir şehir, ufak işler büyük görünüyor. Mevzuat işlerin yapılmasını zorlaştırıyor. Kariyer ve liyakat yoksunu memurlar bürokratik engel olarak sanayicini karşısına çıkıyor. Sanayi yatırımı yapmak isteyen müteşebbis Orduyu tercih etmiyor. Tercih edenler hüsran ile karşılaşıyor.

Başta Sn. Vali olmak üzere Turizm yatırımlarının destekleniyor olması ümit verici. Zira turizm bacasız sanayi olarak değerlendiriliyor. Hava alanının bu sektörü canlandırması mümkün. Turizm ise yol ve otel gibi yatırımlar sayesinde başarıya ulaşıyor. Müteşebbisin önündeki engeller kaldırılmadan hiç bir konuda başarı sağlanması mümkün olamıyor. Bu ise kültürel bir değişimi zorunlu kılıyor.

Ordu'da mevcut sanayi ve turizm üretim birimlerinin çalıştırdığı işçi sayısı ihmal edilebilir boyutta. Emeğin sanayide katma değer yaratamadığı durumlarda hizmet sektörü başarıya ulaşamıyor.Hava alanının açılıyor olması ümit verici olmasına rağmen, bürokraside mevcut kültürel yapı değişmedikçe, Ordu ekonomisine katkıda bulunması şüpheli görünüyor.  

Kapat
× Anasayfa Abone ol Tüm haberler Ekonomi Bölgesel Şirketler Gündem Belediye Sektörler Politika e-Dergi e-Gazete Web TV Künye Karadeniz sohbetleri Yazarlar