İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, Nobel Ekonomi Bilimleri Ödülü'nü “kurumların nasıl oluştuğu ve refahı nasıl etkilediği" konusundaki çalışmaları dolayısıyla Türkiye Ermenisi Prof. Dr. Daron Acemoğlu, İngiliz Prof. Dr. Simon Johnson ve İngiliz Prof. Dr. James Robinson'a verdi.

'Uluslar arasındaki refah farklılıklarını anlamamıza yardımcı oldular'

Komiteden yapılan açıklamada, "Ekonomi bilimlerinde bu yılın ödül sahipleri, uluslar arasındaki refah farklılıklarını anlamamıza yardımcı oldular. Bir ülkenin refahı için toplumsal kurumların önemini ortaya koydular. Hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu ve halkı sömüren kurumların bulunduğu toplumlarda büyüme ya da daha iyiye doğru değişim gerçekleşmez. Ödül sahiplerinin araştırmaları bunun nedenini anlamamıza yardımcı oluyor." ifadeleri kullanıldı.

2023 Nobel Ekonomi Ödülü'nü, kadınların iş gücündeki yerine ilişkin çalışmalarıyla Harvard Üniversitesinde görevli Amerikalı Profesör Claudia Goldin kazanmıştı.

Türkiye'ye üçüncü Nobel'i getirdi

Acemoğlu böylece Orhan Pamuk ve Aziz Sancar'dan sonra Türkiye'den Nobel'e layık görülen üçüncü isim oldu. Orhan Pamuk edebiyat, Aziz Sancar kimya dalında Nobel almıştı.

Daron Acemoğlu kimdir?

MIT’de ekonomi profesörü olan Türkiye Ermenisi Daron Acemoğlu, ekonomi alanında yaptığı çalışmalarla bilinmektedir. 1993'ten bu yana Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde eğitim veren Daron Acemoğlu, siyasal ekonomi, ekonomik kalkınma, ekonomik büyüme, gelir ve ücret dengesi eşitsizliği konularında uzmandır.

3 Eylül 1967'de İstanbul'da doğan Acemoğlu, ilköğrenimini Kadıköy’deki Aramyan Uncuyan Ermeni İlkokulu'nda liseyi ise Galatasaray Lisesi'nde tamamladı. Lisans derecesini İngiltere'nin York Üniversitesi'nde, doktora derecesini ise 1992 yılında London School of Economics'te aldı.

Acemoğlu'nun başarıları ve akademik kariyeri

Acemoğlu'nun, MIT'deki akademik kariyerinin ilk yıllarında, The Economic Journal'da yayınlanan  "Tüketicinin Kendine güveni ve Rasyonel Beklentiler: Faillerin İnançları Teori ile Tutarlı mıdır?" makalesi 1996 yılının en iyi makalesi ödülüne değer görüldü.

2005 yılında ekonomi bilimine en büyük katkıyı yapan 40 yaş altındaki bir bilim insanına her iki yılda bir verilen John Bates Clark madalyasına layık görüldü. Siyaset bilimci James A. Robinson’la 'Diktatörlük ve Demokrasinin Ekonomik Kökenleri' adlı kitabı yazdı. Kurumların ekonomik gelişim ve siyasal ekonomideki yeri üzerine çalışmaları, 2006 yılında Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından Bilim Ödülü'ne layık görüldü.

Acemoğlu ve Robinson'un 2012 yılında yayımlanan 'Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri' kitabı New York Times'ın çok satan kitaplar listesine girdi ve çok ses getirdi.

Klasik büyüme ve kalkınma teori ve modellerine farklı bir perspektifle yaklaşımı nedeniyle Sosyal Bilimler dalında 2013 yılı T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'nü aldı.

Utrecht, Bilkent, Bath, Boğaziçi ve Atina üniversiteleri ile École Normale Supérieure tarafından fahri doktora unvanıyla ödüllendirildi. 2019 yılında MIT'te Enstitü Profesörü oldu, 2021 yılında ise İngiliz Akademisi tarafından Onur Üyesi seçildi.

Acemoğlu, Review of Economics and Statistics ve Journal of Economic Growth dergilerinin yardımcı editörlüğünü yürütüyor ve Bilim Akademisi üyesi. Oyun ve optimizasyon teorisi üzerine yaptığı araştırmalarıyla tanınan Asuman Özdağlar ile evli olan Acemoğlu'nun Arda ve Aras adında iki oğlu var.