2025 sonunda başlayacak uygulamayla, belgesi olmayan ustalar artık şantiyelerde çalışamayacak. Ayrıca düzenlemeyle binalardaki hasalardan inşaat ustaları da hukuki olarak sorumlu tutulacak.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan “Yetki Belgeli Yapı Ustaları Hakkında Yönetmelik” Resmî Gazete’de yayımlandı.

Yönetmelik, yapı ruhsatına tabi inşaat işlerinde çalışan ustaların belgelendirilmesini ve kayıt altına alınmasını zorunlu hale getiriyor.

Yeni yönetmelikle birlikte, yapı müteahhitleri ve şantiye şefleri, yetki belgesi olmayan ustaları çalıştıramayacak.

Ustalarda yetki belgesi olarak kabul edilen belgeler neler?

Yetki belgesi olarak kabul edilen belgeler ise; Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından verilen mesleki yeterlilik belgeleri, 3308 sayılı Kanun’a göre alınmış ustalık belgeleri ve MEB’e bağlı mesleki ve teknik eğitim kurumları ile üniversitelerin ilgili bölümlerinden alınan diplomalar olacak.

Yapı sahibine ve yapı ruhsatı ile yapı kullanma izin belgesi verme yetkisine sahip idareye karşı sorumlu olan fenni  mesullerin ise, yapıda belgesiz usta çalıştırıldığını tespit etmeleri durumunda bu durumu 6 iş günü içinde idareye bildirmeleri zorunlu olacak. Uygulama bu yıl sonu başlayacak.

Ustalar ŞantiyeM sistemine kaydolacak

Yapım işlerinde çalışacak yapı ustalarının e-Devlet Kapısı üzerinden ŞantiyeM sistemine kaydolması ve 5 yılda bir kaydını yenilemesi gerekiyor.

Sistemde yer alan bilgilerde bir değişiklik olması durumunda, bu değişikliklerin 15 iş günü içinde güncellenmesi şartı da bulunuyor.

Bakanlıkça gerekli görülen bilgi ve belgeler, bakanlığın belirlediği süre içinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlar tarafından Şantiye-M sistemine aktarılacak.

İnşaat ustalarına da sorumluluk getirildi

Şantiye şefleri, toplam yapı inşaat alanı 500 metrekareyi geçen işlerin inşaatında işveren veya alt işveren tarafından çalıştırılmaya başlanan tüm yetki belgeli yapı ustalarının işe başlama ve işi bırakma bilgilerini, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren yedi iş günü içinde Şantiye-M sistemine kaydetmekle yükümlü olacak.

Yetki belgeli ustalar, proje ve şantiye şefi talimatlarına uygun çalışmak, uygun malzeme ve ekipman kullanmak zorunda olacak. Yönetmelik, bu görevlerin yerine getirilmemesi halinde ustaların imar ve iş hukukundan doğan sorumluluklarının saklı kalacağını da vurguluyor.

Yönetmelikte inşaat ustalarının sorumluluklarına ilişkin şunlar yer alıyor:

"Yetki belgeli yapı ustaları; yapım işini, ruhsat eki etüt ve projelere ve şantiye şefinin bu yöndeki talimatlarına uygun olarak gerçekleştirmekle ve inşaat ve tesisat işlerinde ilgili teknik düzenlemelere uygun malzeme ve işin niteliğine uygun makina ve ekipman kullanmakla yükümlüdür.

Bu madde kapsamında yapılan işlemler, yapı ustalarının imar ve iş hukukundan kaynaklanan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz."

Uygulama 4,500 m2'yi geçen işlerde 31 Aralık 2027, 1,500 ila 4,500 m2 olan işlerde 31 Aralık 2028, 500 ila 1,500 m2 olan işlerde 31 Aralık 2029 tarihinden sonra yürürlüğe girecek.