“Kalkınma Yolu”nda tarihi imza
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 12 yılı aşkın sürenin ardından Irak'a gerçekleştirdiği tarihi ziyarette; Ortadoğu’dan Avrupa’ya uzanan Kalkınma Yolu Projesi'nde işbirliğine ilişkin 4'lü mutabakat zaptı imzalandı.
info@karadenizekonomi.com / 23.04.2024
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, resmi ziyareti kapsamında 12 yıldan uzun süredir ilk kez Irak'ı ziyaret ederken, görüşmelerde enerji ve ticaret konuları ve PKK ile mücadelede işbirliği ele alındı. Erdoğan ve Irak Başbakanı Sudani'nin himayesinde, Irak, Türkiye, Katar ve BAE arasında, Kalkınma Yolu Projesi'nde iş birliğine ilişkin 4'lü mutabakat zaptı imzalandı. Irak Başbakanı Muhammed Şia el-Sudani'nin makamından yapılan açıklamada dün Irak, Türkiye, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri arasında Kalkınma Yolu projesinde işbirliğine yönelik ön anlaşmanın imzalandığı belirtildi. Irak, güneydeki büyük bir emtia limanını demir yolu ve kara yolu ile Türkiye'ye bağlamak için geçen yıl 17 milyar dolarlık bir proje başlatmıştı. Irak ülkenin doğu ile batı arasındaki ticaret yolu üzerindeki konumunu güçlendirecek olan Kalkınma Yolu adı verilen 17 milyar dolar büyüklüğündeki proje ile Basra Körfezi'nde inşa halindeki Büyük Faw limanını kara yolu ile Türkiye'ye bağlamayı hedefliyor.
Türkiye için ise gündemin ana konusu güvenlik oldu. Türkiye bu kapsamda PKK'nın Türkiye'ye oluşturduğu tehdidi Bağdat'ın tanımasını ve askeri işbirliği kapsamında ortak koordinasyon için bir birim kurulmasını istemişti. Erdoğan'ın Irak Cumhurbaşkanı Abdül Latif Raşid ile görüşmesinin ardından Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede, Türkiye'nin terör örgütü PKK ile mücadele konusunda Irak'tan beklentilerinin bulunduğunu, Irak'ın terörün her türlüsünden arındırılması gerektiğini ifade etti" denildi. Açıklamaya göre, görüşmede Türkiye ve Irak'ın ilişkileri, İsrail’in Gazze'ye saldırıları, bölgesel ve küresel meseleler ile terörle mücadele konuları da ele alındı. Irak'ın terörle mücadelede işbirliğini desteklediğini ve topraklarının komşu ülkelere saldırmak için kullanılmasına karşı olduğunu belirten Raşid, Irak'ın kendi topraklarına yönelik her türlü saldırıya karşı olduğunu da söyledi. Irak'ın gündeminde ise su ve altyapı projeleri bulunuyor. Irak, ülkenin başlıca tatlı su kaynağını oluşturan Fırat ve Dicle Nehirlerinden daha yüksek miktarda suyun serbest bırakılmasını istiyor. Reuters’ta yer alan haberde Raşid’in, Erdoğan'a Irak'ın Fırat ve Dicle nehirlerindeki sudan payına düşen kısmı alma haklarının olduğunu söylediği belirtildi.
Güvenlik, enerji ve ekonomi konusunda stratejik işbirliği
Irak Başbakanı Muhammed Şia el-Sudani Irak ve Türkiye'nin güvenlik, enerji ve ekonomi alanında işbirliği sağlamak için stratejik işbirliği anlaşması imzaladığını açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Bağdat'ta ortak basın toplantısı düzenleyen el-Sudani, Irak ve Türkiye'nin güvenlik konusunda işbirliğini ele aldığını ve terör örgütleriyle işbirliği yapan devlet dışı aktörlerle mücadele konusunda anlaştığını duyurdu. Irak başbakanı ayrıca su kaynaklarından Irak'ın adil payı alabilmesi amacıyla su kaynaklarının idaresi konusunda 10 yıllık bir anlaşma imzaladıklarını açıkladı. Erdoğan da Sudani ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada “Irak topraklarından Türkiye'yi hedef alan PKK'ya ve uzantılarına karşı atabileceğimiz müşterek adımları istişare ettik. PKK'nın Irak'ta yasaklı örgüt ilan edilmesini memnuniyetle karşıladık” dedi. Görüşmelerde enerji, sağlık, sanayi gibi başlıklarda da işbirliğinin geliştirilmesine yönelik iradeyi teyit etmiş olduklarını belirten Erdoğan FETÖ ile ortak mücadele beklentisinin de diğer bir gündem maddesi olduğunu, İsrail'in Filistin'deki zulmünü de ele aldıklarını ifade etti.