14 Mayıs seçimleri; AK Parti, MHP, BBP ve Yeniden Refah Partisi’nin yer aldığı Cumhur İttifakı ile CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, DEVA ve Demokrat Parti’nin yer aldığı Millet İttifakı arasında büyük çekişmeye sahne oldu. AK Parti, yüzde 35.4’lük oy oranıyla 2018 seçimlerine göre 28 vekil kaybetse de 267 milletvekili ile Meclis’in en çok sandalyeye sahip partisi olmayı sürdürdü. AK Parti’yi, 167 milletvekili ile CHP takip etti. Meclis’in üçüncü büyük partisi 62 milletvekili çıkaran Yeşil Sol Parti olurken; MHP 51, İYİ Parti ise 44 milletvekilini parlamentoya gönderdi.

BBP meclis dışı

Seçime kendi listeleriyle giren Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay, İstanbul 1., 2. ve 3. Bölge’den birer milletvekili çıkardı. Genel Başkan Erkan Baş da Meclis’e girdi. 2018’de kurulan ve kendi listeleriyle seçime giren Yeniden Refah Partisi (YRP), parlamentoya Genel Başkan Fatih Erbakan dahil 5 vekil gönderirken, AK Parti listelerinden seçime giren 4 HÜDA PAR’lıdan 3’ü ve DSP Genel Başkanı Önder Aksakal vekil oldu. Böylece 2002 yılından bu yana ilk kez 16 partinin temsil edildiği bir Meclis tablosu ortaya çıktı. Büyük Birlik Partisi (BBP) ise Meclis dışında kaldı.

Sandıkların yüzde 97’sinin açıldığı saat 03.30’daki kesin olmayan sonuçlara göre, Meclis’in 28. Dönemi’nde 16 partili bir tablo ortaya çıktı. AK Parti 24 Haziran 2018’deki seçimlere göre 7 puanlık bir oy kaybı yaşasa da seçimlerde yüzde 35.4 oy alarak yine birinci parti oldu; 267 milletvekili ile Meclis’e girdi. AK Parti, 2018 seçimlerinde tulum çıkardığı 6 ilin 5’inde birer vekil kaybetti.

Cumhur İttifakı ortağı MHP ise yüzde 10.09’luk oy oranıyla 51 vekil çıkartarak Meclis’teki gücünü iki vekil daha artırdı. MHP Lideri Devlet Bahçeli, 2018 seçimlerine göre 2 puan kaybettiği Osmaniye’den yeniden milletvekili seçildi. MHP, 24 Haziran’da sandalye alamadığı Niğde, Nevşehir, Manisa, Isparta, Elazığ, Çorum, Çankırı, Bolu, Balıkesir’den birer vekili çıkarmayı başardı. MHP, Antalya, Hatay ve Manisa’daki vekil sayısını da birer artırdı. Eskişehir, Düzce ve Iğdır’da vekillerini kaybeden MHP’nin İstanbul’daki sandalye sayısı 8’den 5’e, Ankara’daki vekil sayısı da 5’den 3’e düştü. MHP, Bursa ve İzmir’de de birer sandalye kaybetti.

HÜDA PAR’a 3 vekil

Seçime kendi listeleriyle katılan YRP ise yüzde 2.8’lik oy oranıyla 5 vekilini parlamentoya gönderdi. Genel Başkan Fatih Erbakan İstanbul 2. Bölge’den milletvekili seçildi. BBP ise yüzde 1’lik oy oranıyla Meclis dışında kaldı. Genel Başkan Mustafa Destici, aday olduğu İstanbul 1. Bölge’den seçilemedi. Seçimlere AK Parti listelerinden giren HÜDA PAR’ın Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu İstanbul’dan, diğer iki aday ise Gaziantep ve Mersin’den temsil hakkı kazandı. DSP Genel Başkanı Önder Aksakal da İstanbul’dan vekil seçildi.

Millet İttifakı’nın büyük ortağı CHP ise yüzde 25.3 oranında oy alarak milletvekili sayısını 21 artırdı ve 167 milletvekilini Meclis’e gönderdi. İYİ Parti ise yüzde 9.9’luk oy oranıyla Meclis’teki milletvekili sayısını 1 artırarak 44’e ulaştırdı.

CHP listelerinden seçime giren DEVA, Gelecek Partisi, SP ve DP’den toplam 35 isim Meclis’e girerken, Türkiye Değişim Partisi Lideri Mustafa Sarıgül de CHP listesinden milletvekili seçildi.

Anayasa değişikliğine yetmiyor

Seçimlerde “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” vaadiyle seçimlere katılan Millet İttifakı anayasa değişikliği için gereken çoğunluğa ulaşamadı. Cumhur İttifakı ise 324 vekille Meclis’te yeniden salt çoğunluğu elde etti. Anayasaya göre Meclis’ten af kararı ve erken seçim kararı çıkarabilmek için 360, anayasa değişikliği ile cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı ve bakanlar hakkında Meclis soruşturması açılabilmesi için de 360 ila 400 arasında oy gücüne sahip olunması gerekiyor.

CHP 43 yıl sonra Rize’den vekil çıkardı

Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın memleketi Rize’de 1 vekil kaybederken CHP, 1980’den bu yana ilk kez Rize’de vekil çıkardı. CHP’nin yıllar sonra vekil çıkardığı illerden bir diğeri de Diyarbakır oldu. AK Parti, 2018 seçimlerinde vekil çıkaramadığı Iğdır’da ise 16 puan birden artırarak bir vekil çıkarmayı başardı.

Hakkında açılan kapatma davası nedeniyle seçime Yeşil Sol Parti adı altında katılan HDP ise 2018 seçimlerine göre oy kaybı yaşadı. Emek ve Özgürlük İttifakı altında seçime giren Yeşil Sol Parti, 3 puan kaybederek yüzde 8,6 oy aldı ve 2018 seçimlerine göre 7 kayıpla 60 milletvekili çıkarabildi. 49 ilde seçime kendi listeleriyle giren TİP ise Hatay, İstanbul 1. ve 3. Bölgelerden birer milletvekili çıkardı. Genel Başkan Erkan Baş son saatlerde çıkan oylarla vekil seçilebildi.

Memleket Partisi yüzde 0.9

Zafer Partisi yüzde 2’lik oy oranına ulaşsa da, içinde bulunduğu Ata İttifakı yüzde 7’lik barajı aşamadığı için hiçbir ilde milletvekili çıkaramadı; Gaziantep’ten aday olan Parti Genel Başkanı Ümit Özdağ da vekil seçilemedi. Cumhurbaşkanlığı adaylığından bir son dakika kararıyla çekilen Muharrem İnce’nin liderliğini yaptığı Memleket Partisi ise seçimlerde ancak yüzde 0,9 oy oranına ulaşabildi.

Kaynak; MİLLİYET AYŞEGÜL KAHVECİOĞLU, ÖNDER YILMAZ