Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın (IRENA) “Yenilenebilir Enerji Finansmanı Küresel Görünümü 2023” raporuna göre, yatırımlar, temiz enerji, elektrikli ulaşım ve ısınma, enerji depolama, karbon yakalama ile hidrojen teknolojilerini içeriyor. Yatırım, 2022’de 2021’e oranla yüzde 19 arttı ve 1,3 trilyon dolara çıktı.

IRENA’nın Dünya Enerji Geçişleri Görünümü 2022’deki 1,5 derece senaryosuna ulaşmak için yıllık yatırımların en az dört katına çıkması gerekiyor.

Temiz enerjiye yapılan 500 milyar dolarlık yatırım emsalsiz ancak her yıl ihtiyaç duyulan ortalama yatırımın yüzde 40’ından azını temsil ediyordu.

Yatırımların yüksek olmasının nedeni iklim değişikliği ve beraberinde getireceği krizin ülkeler tarafından iyi anlaşılması ve buna yönelik hedeflerin belirlenerek yatırımların planlanması olarak gösterildi.

Özellikle son yıllarda küresel salgınla karşılaşılan tedarik zincirindeki aksamalar ve Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası yaşanan enerji krizine karşın yatırım miktarının artış göstermesi olumlu karşılanırken, söz konusu yatırım miktarı yine de iklim değişikliğiyle mücadele hedeflerine ulaşmak için yeterli bulunmuyor.

Açıklamada görüşlerine yer verilen IRENA Direktörü Francesco La Camera, küresel krizlerin yenilenebilir enerji yatırımları için zorlukların yanında fırsatlar barındırdığını belirterek, “Enerji verimliliğinin de dahil olduğu enerji dönüşüm teknolojilerine yapılan küresel yatırımlar 1,3 trilyon dolara ulaştı. Bu yeni bir rekor. Ancak küresel sıcaklık artışının 1,5 dereceyle sınırlamak için yatırımların dört kat atması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Yeşil finansman artıyor ama hala fosilin gerisinde

Bu arada BloombergNEF, IRENA’dan daha farklı ve olumsuz bir tablo ortaya koyuyor. Bankaların finansmanlarını reel ekonomiye ve 1,5 derece hedefine uygun hale getirip getirmediğini değerlendirmek için bin 142 bankadan veri toplanarak gerçekleştirilen “Enerji Tedarik Bankacılığı Oranı” endeksine göre, daha temiz enerji için banka finansmanı artıyor, ancak yine de fosil yakıtların gerisinde kalıyor.

Rapora göre, bankalar 2021’de fosil yakıtlara sağladıkları her bir dolar için düşük karbonlu enerji arzına finansman desteği olarak 81 sent verdi, ancak dünya iklim hedeflerine ulaşmak için taahhütlerini çok daha fazla artırmaları gerekecek.

Birkaç iklim senaryosu, küresel sıcaklık artışlarını sanayi öncesi ortalamanın 1,5 derecede sınırlamak için, dünyanın 2030 yılına kadar fosil yakıtlara yapılan her 1 dolar yatırım için yenilenebilir enerjiye 4 dolar yatırım yapması gerektiğini öne sürüyor.

Raporda yer alan verilere göre, 2021’de enerji arzı için banka finansmanı toplam 1,9 trilyon doları buldu ve bunun 1 trilyon dolarından biraz fazlası fosil yakıtlara, 842 milyar doları ise düşük karbonlu enerji projelerine ve şirketlerine gitti. 81 sent ile 1 dolar arasındaki banka finansman oranı, 90 sent ile 1 dolar arasındaki küresel enerji arzı yatırım oranının altında kaldı.