FINDIK ANALİZ Mehmet ALBAYRAK’dan

80’LERDE 60 FABRİKA VARDI

info@karadenizekonomi.com / 20.04.2017

FINDIK ANALİZ Mehmet ALBAYRAK’dan
  • ·“Ordu’da 1980’lerde 58 adet fındık kırma fabrikası vardı. Bir o kadar da ihracatçı vardı fakat bugün üç dört tane fabrika bir elin 5-6 parmağını geçmeyecek kadar da ihracatçı kaldı. Fındık ihracatında yüzde 60 oranında Trabzon ağırlık kazandı. Nedeni de büyük alıcı Oltan Gıda’nın ağırlıklı o bölgede çalışıyor olması.”
  • 600 İŞÇİ İŞSİZ KALACAK
  • ·“Fındığa dayalı endüstrinin en büyük temsilcisi, fındık lezzetini Türkiye ile buluşturan bir firmamız vardı, o da Ordu’dan taşınma kararı aldı. Bir iş adamı olarak aldıkları kararı eleştirmem doğru değil. Bir işletmenin en önemli hassasiyetlerinden biri maliyettir. O firma hammaddenin büyük kısmını 

    dışarıdan getiriyor. Yüzde 10-15’lik kısmını buradan tedarik ediyordu. Dolayısı ile iş maliyeti o firmanın yıllardır devam eden sorunu idi. 600 işçi çalıştırıyor. Ordu açısından en can yakıcı olan 600 çalışanın işsiz kalacak olması. En kötü fındık kırma fabrikasında 50-60 işçi çalışıyor. Ordu, Fatsa Ünye hattında 10 kadar fabrika kaldı. Oysa önceden Ordu’daki fabrikalar Trabzon’dan bu tarafın fındığını çekerdi. Gidenlerin yerini tekstil firmaları doldurmaya çalışıyor. Onlarda bir kısım insanı istihdam ediyor. Bunların dışında inşaat sektörü var.
  • GENÇLER KAÇTI, BAHÇELER TERKEDİLDİ
  • ·“Dünyanın en çok fındık üreten ili Ordu. 180-200 bin ton üretimimiz var. Eğer birim alandan verim 150 -200 kilolara çıkarsa 300 bin tonlara varan bir üretim olur. Şu anda dönüm başına verim nerede ise 80 kilolar düştü. Son zamanlarda kırlardan, köylerden kentlere bir göçün olduğunu, gençlerin kırsal alanda kalmadığını, bahçelerde çalışacak insan bulamamamız nedeniyle bahçeler kendi haline bırakıldı ve yaşlandı.
  • FINDIK 1,5 DOLARDI, ŞİMDİ 2,5-3 DOLAR
  • ·Üreticimizin mutsuz olmasının nedeni beklentilerinin çok yüksek olması. Eski Başbakanlarımızdan Tansu Çiller döneminde fındığın fiyatını dolara bağlamışlardı. Fındığın kilosuna 1,5 dolar verince üreticiler bayram etmişti. Bugün fındık 2,5-3 dolar civarında. Üreticimiz maalesef yine memnun değil. Bilmiyorum üreticiler de düşündü mü, bizim dışarıdan görüşümüz üretim maliyetleri yüksek, bekledikleri parayı kazanmıyorlar belki o yüzdendir mutsuzlukları.

ÜRETİCİ KARŞILIĞI OLMAYAN TALEPLERDE BULUNUYOR

  • ·Üreticilerimiz “ben üretim maliyetlerini nasıl düşürürüm” diye kendilerine sormak yerine, devleti, borsayı ya da ihracatçıları ‘bizim fındığımız yok papasına alıyorlar’ diyerek bir takım yerlere bu işleri transfer edip, uluslararası piyasada karşılık bulmayan taleplerle karşı karşıya kalıyorlar.

MALİYETİ YÜKSEK BÖLGELER DESTEKLENSİN

  • ·Biz bu iktidar zamanında alan bazlı destek diye bir modele geçtik. Son zamanlardaki en önemli uygulamadır. Hükümet sen biraz kendin çalış, ben de biraz sana para vereyim, maliyetinin bir kısmını karşılayayım, gerisini de sen harca; fındığını serbest piyasada sat şekilde bir yaklaşımla alan bazla destek uygulaması yaptı. Ordu Giresun ve kısmen Trabzon’da coğrafi yapı nedeniyle üretim maliyetleri çok yüksek. Çarşamba, Terme, Bafra gibi yerlere göre fındığın hem verimi düşük hem de maliyeti yüksek. O nedenle bu saydığım bölgelere biraz daha destek vererek sorun çözmek mümkündür.
  • MALİYETLER DÜŞERSE SORUN KALMAZ
  • ·Uluslararası piyasalarda fındığın kullanım alanını sayarsak; sanayici, çikolatacı, pastacı, ekmekçi kavrulmuş fındığı şimdi 25 TL’den 30 TL’den alıp, çikolatasının içinde ürün yaptığı takdirde kime satacak? Çok zorlanıyorlar. Fındık ihracatı 300 bin tonlarda geçen yıl 240 bin tonlara düştü. Bu yıl 235 bin tonlarda kalacak, neden çünkü kullanamıyor insanlar. Hammadde olarak pahalı geliyor. Örneğin Almanya’da ekmekte kullanılan fındık oranını azalttılar. Üretici kendisi bile fındığı çok pahalı diye yemiyor. Yani iç tüketimde düşük. Yüksek fiyat fındıkta her zaman sıkıntı yaratır. Alıcısını bulursak tabi ki en yüksek fiyatla satalım. Ama üretim maliyetini düşürerek yüksek satalım.

FINDIĞIN ESKİSİ YENİSİ OLMAZ

  • ·Dünyada eski yeni üretilen hiçbir fındık kalmaz. Bugüne kadar radyasyonlu fındıklar dahil hepsi tüketildi. Bunu piyasa ve ihtiyaçlar belirler. Üretici ya da manavların elindeki o eski mahsul de zaman içerisinde tüketilecektir. İnşallah üreticiler bundan sonraki sezonlarda yanlış beklentilere girmez. Hasat mevsiminde fındığını satmasıdır.
  • VEKİLERİN DE GÜNDEMİ LİSANSLI DEPO OLMALI
  • ·Biz Ordu ile ilgileneceğiz. Beğendiklerimizi beğenmediklerimizi söyleyeceğiz. İsteklerimiz anlatacağız. Lisanslı depo Giresun’da örnek oldu. Lisanslı depoların kurulup, yerleştirilmesi hükümetimizin de gündeminde olmalı. Millettekilerine burada bir düşüyor. Vekiller STK’ları toplayarak projeyi geliştirelim. Altınordu, Fatsa ve Ünye bir araya gelerek bir de lisanslı depomuzu kuralım.”
Kapat
× Anasayfa Abone ol Tüm haberler Ekonomi Bölgesel Şirketler Gündem Belediye Sektörler Politika e-Dergi e-Gazete Web TV Künye Karadeniz sohbetleri Yazarlar