13.01.2023
Türkiye, fındık ihracatında dünyada yaşanan enerji krizi ve Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle sektör paydaşlarının açıklamalarından yola çıktığımızda en kötü yıllarından birisini yaşıyor.
Ancak bana göre yeni rekorlar yolda. Nedeni ise yakın geçmişe bakarsak fındık ihracatımızın 250 bin ton iç fındık olurken, ülkeye giren ihracat normal sezonlarda 2 milyar dolar. Avrupa’da rekoltenin olmadığı Türkiye’de iyi olduğu yıllarda 343 bin ton iç fındık ihracatı ile rekor kırmıştık. Şimdi gelinen nokta çok kötü dediğimiz bir yılda fındık ihracatı 300 bin ton iç fındık oluyorsa, maliyetlerin düştüğü, üretimin arttığı yıllarda yani yakın gelecekte 400-500 bin ton ihracat hayal değil. Biz yeter ki Türkiye olarak fındıkta maliyetleri düşürerek dönümden alınan fındık miktarını artıralım. Fındıkta çıkış yolu; Avrupalı alıcıları hedef almak, suçlamak yerine kendi eksiklerimizi giderme yoluna gitmektedir. Fındığı kabuklu olarak göndermeye devam ettiğimiz sürece ülke ihracatımız 2-3 milyar dolar arasında gidip gelecek ama katma değerli ürünler ihracat etmeyi başarırsak, bu rakam 8-10 milyar dolarlara ulaşacak. Bizim bu mücadeleyi devletimiz ve fındık sektör paydaşları olarak verecek adımları atarak yapısal bozuklukları ülkemiz fındık sektöründe ortadan kaldırmalıyız. Fındık sektöründe lisanslı depolar kurulmalı, ürün borsaları ülkemizde fındığın yetiştiği her yerde hayata geçmeli ve fındığın borsası dedikodu olmaktan kaldırılmalıdır. TOBB, ülke genelinde kotasında fındık olan tüm borsaların ürün borsası olarak lisanlı depoculuk hizmeti verecek noktaya getirmelidir. Fındık, ülkemiz adına çok büyük bir nimet. Bunu sorunlu göstermek yerine avantajlarını konuşarak üreticisinden, ticaret grubuna, ihracatçısına kadar Türkiye’nin fındıkta kazanımlarını hep beraber korumalıyız. Unutmayalım, kavganın kazananı olmaz, az çok herkes kaybeder. Birliği ve beraberliği koruyarak ötekileştirerek hedef gösterme dilinden uzak bir şekilde Türkiye’nin fındıktaki kazanımlarını koruyacak politikalar üretelim, Ülkemiz fındığına yüksek vergi uygulayan ülkelere devlet eliyle yeni bir sayfa açarak, geleneksel pazarlar haricinde yeni pazarlara yelken açalım.
FINDIKTA İHRACATIN ŞAMPİYONLARINI KUTLUYORUZ
Her yıl geleneksel olarak Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçı Birliği ve İstanbul Fındık İhracatçı Birliği tarafından ülkemizin en fazla ihracat yapan ilk 20 firması açıklanıyor. Biz, her iki birliğin bu noktada başarı gösteren firmalarını kutlarken, listeye girmeyen istihdam sağlayan inovasyon yapan, AR-GE gerçekleştiren diğer firmalarını da kutluyoruz. Karadeniz’de en fazla ihracat yapan, en büyük yerel firma Durak Fındık A.Ş olurken, İstanbul Fındık İhracatçı Birliği listesinde en fazla ihracat yapan firma Balsu Fındık A.Ş oldu. İhracat, 2022 yılında önceki yıla göre 512 milyon dolar azaldı. Dünyanın en büyük fındık üreticisi ve ihracatçısı olan Türkiye, 2022 yılında 312 bin 564 ton fındık ihraç ederek 1 milyar 748 milyon dolar döviz girdisi sağladı. Geçen yıl ihracat geliri 2 milyar 260 milyon dolardı.
Bu yılın ihracat şampiyonu Türk fındığının en büyük alıcısı ise her iki birliğe kayıtlı olan İtalyan Ferrero oldu.
FINDIKTA 1 MİLYON TON FINDIK ÜRETİMİ İÇİN
Fındıkta 1 milyon ton kabuklu fındık üretimi için olması gereken güçlü üretici resmini hep beraber korumalıyız. Üreticiye verilen dönüm başı destekleme primi 10 yıla yakındır devalüasyon görmüş piyasada aynı ilaç, gübre, mazot, enerji giderleri 10 katına çıktığı noktada üreticimizi, üretmesi için güçlü tutmak, rekabet için fındıkta üretim maliyetlerini düşürmeliyiz. Devlet eliyle yapısal bozukluklar giderilmesi, arazi bölünmelerinin önüne geçmek adına sözleşmeli tarıma geçerek araziyi gerçekten işleyen üreticilerimizin desteklenmesi için yapısal bozuklukları gidermeli, Türkiye’nin kazanımlarını hep beraber eksiklerimizi giderme yoluna giderek korumalıyız.