30 yıldır fındığı yazan bir ekonomi yazarı olarak; bundan önceki yazılarımızda çaya ve buğdaya bakarak fındık fiyatlarının 48-49 bandında olacağını ancak artan enflasyon ve yükselen döviz kurlarıyla artık fındık fiyatları için yaklaşan 2023 seçimlerini de dikkate aldığımızda 52 TL olacağını, alan bazlı destekle bu rakamların 54 TL, yani bugün için 3 dolara denk geleceğini yazmıştık.

Tahminlerimiz bugün gerçekleşti. Peki ‘üretici, sanayici, paydaşlar yeni sezon öncesi bu fiyatı nasıl buldu ve beklentiler nedir?’ diye baktığımızda Karadeniz Ekonomi’ye özel manşetimizde sektörün tüm paydaşlarının görüşünü fiyat öncesi verdiğimiz gibi açıklanan fiyat sonrası da özel olarak gazetemizde yer verdik. Tüm kesimler; üreticinin çoğunluğu da sanayicisi de böylesine yüksek rekolteli bir fındık sezonunda açıklanan 54 TL ortalamaya gelen fındık fiyatlarından memnunlar.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, fındık fiyatını alan bazlı destekleme parası da dahil 54 liralık ortalama fiyatı açıklamış olsa da TMO, 22 Ağustos’ta başlayacağı alımlar için ‘Sivri 51, Ordu Levant 52, Giresun 53 TL” açıklaması ile durumu netleştirdi. Bunların üzerine alan bazlı ile diğer destekler ilave edildiğinde hesap 54 TL’ye geliyor.

Bu fiyatların piyasada karşılığını alması ve üstüne koyması için olması gerekenlere gelirsek; ortak görüş TMO’nun hızlı alım yapması ve en az 150-200 bin ton kabuklu fındığı piyasadan depolarına alma başarısını göstermesi gerekiyor. Ferrero firmasının fiyatını açıklayarak, serbest piyasada fiyatların oluşmasını sağlaması ve alımlarını hızlı yapması fiyatları iyi yönde etkileyecek olması ikinci faktör olarak paydaşların tespiti olarak yansıdı.

Endişelere gelince, böylesine bol rekolteli bir fındık sezonunda sanayicinin finansmana erişim probleminin çözülmesi büyük önem arz etmektedir. Zaten bu fiyatlarla stok yapmak, mal depolamak sektörde herkesin yapacağı bir olay değil çünkü finansman meselesi çok açıkça ortaya çıkacaktır. Bu sene bu fiyatlar yüksek enflasyon yüksek döviz kuruna bakarsak bu sene al-sat yılı olarak daha çok ilerlemesi bekleniyor. Avrupa’da resesyon endişesi içeride finansmana erişim zorluğu, TMO ve Ferrero’nun fındık üzerindeki politikaları nasıl bir sezon ortaya çıkacağını belirleyecektir. 2021 fındık sezonunu 330 bin ton iç fındık ihracatıyla kapatacağımız gibi gözüküyor.2022 yılı endişeler giderilmez ise 300 bin ton iç fındık ihracatıyla sınırlı kalacağı endişesi tüm paydaşlarda gözlemliyoruz. Sonuç olarak; endişeler giderilip herkes üzerine düşeni yaparsa ortak pencereden bakar hepimizin aynı gemide olduğunu unutmadan çalışmalarımızı yaparsak, kazanan ülke ekonomisi ve paydaşlarımız olur. Fındıkta 2022 yılının tüm paydaşlara ülkemize bereket getirmesini diliyorum.

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu: Reel sektörün arzusu kredi piyasalarında istikrar

Son aylarda iş dünyasının finansmana erişim isteği şikâyeti artarak tavan yaptı. Son olarak reel sektörün finansman sorununu gündeme bankalara çağrı yaparak, ayrıca Merkez Bankası başkanına sorunu taşıyan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun bu çağrısına ekonomi yönetimi, bankalar ve hükümet acilen cevap vermeli, sorunu çözmelidir. Artan girdi maliyetleri altında ezilen iş dünyası, bankalardan şikâyetçi duruma gelmiştir. Kısaca iş dünyasının sesini seslendiren TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlunun sözlerini hatırlayalım;

"Son dönemde finansmana ulaşım zorlaşmış, firmalarımızdan gelen şikâyetler artmıştır. Reel sektörün arzusu, kredi piyasalarında istikrarın hâkim olmasıdır” dedi.

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, reel sektörün finansman sorununa dikkat çekti. Hisarcıklıoğlu, "Son dönemde, finansmana ulaşım zorlaşmış, her il ve ilçemizdeki firmalarımızdan bu yönde gelen şikâyetler artmıştır. En büyük sıkıntıyı da en fazla gözetilmesi gereken küçük ve orta ölçekli işletmelerimiz yaşamaktadır. Kredi faizlerindeki yükselişin yanı sıra, kredi limitlerinin reel olarak daraltıldığı ve kullanımda sıkıntılar yaşandığı iletilmektedir" ifadelerini kullandı.

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, bazı bankaların ticari kredilere yüzde 30 ila 50 arasında faiz uyguladığını ve bazılarının hiç kredi vermediğini söyledi.

Bankalara çağrı

Ülkemizde yatırım yapan, ihracat ve istihdam sağlayan her firma, milli değerimizdir ve korunması gerekmektedir. Diğer taraftan yaşanan yüksek enflasyon ve maliyet artışları nedeniyle; yatırım ve işletme sermayesi için kredi ihtiyacı, geçmiş dönemlere göre artmıştır. İşletme sermayesi kredileri, özellikle KOBİ'lerin faaliyetlerini sürdürebilmesi için kritik hale gelmiştir. Dolayısıyla, artan işletme sermayesi ihtiyacı da dikkate alınarak, alınan tedbirlerin yan etkileri konusunda hassas olunması; bankacılık sisteminin de krediye erişimi kolaylaştırması gerekmektedir. Bankalarımızdan da fonlama maliyetlerini de dikkate alarak, reel sektörümüze uygun koşullarla kredi sağlamaları ve yapıcı hareket etmeleri beklenmektedir. Böylelikle reel sektörümüz, her türlü olumsuz koşulları en az hasarla atlatarak; yatırıma, üretime, ihracata ve istihdama azami katkıyı yapmaya devam edecektir.

Haftanın Sözü

Hayatta kaybettiklerine değil, kazandıklarına odaklan. Ancak o zaman ne kadar zengin olduğunu fark edersin.