Zaten söz konusu fındık olduğunda, “Verim ve kaliteyi arttırarak kazanma” ile iştigal etme yerine, fındık fiyatını konuşmaya ayırma ile meşgul olduğumuz için sıkıntı çekiyoruz, ama bunu halâ anlamıyoruz.

Tıpkı bundan 14 yıl önce; “Doğu’da fındık 10 lira, batıda 20 lira” diye ifade ettiğimiz gerçeği çoklarının anlamaması gibi!

Halâ da aynıdır.

Her ne ise; uzatmayalım!

Kıssadan hisse diyerek, bugünkü ahval içinde fiyatın artıp artamayacağını, azalıp azalmayacağını soranlara Türk fındığını özellikle ihracat aşamasında damgasını vurmuş olan, geçmişin Oltan Gıda’sının ortaklarından, dış satım uzmanı Orhan Veli Oltan’ın bir toplantıda zikrettiği tespiti paylaşayım:

“Fındık yokuş yukarı bile yuvarlanır.”

*

 

Haaa, “Fındık yokuş yukarı bile yuvarlanır” denildi ise, şu sıralar fiyatı söz konusu olduğu ve habire de artış hesabı yapıldığı için birileri değil, bunu sadece “Fiyat yükselecek” olarak düşünmesinler.

Çünkü, fındığın ticareti ve fiyat hareketlerini iyi bilen Sayın Oltan, bu ifadeyi, “Fındıkta ne olup biteceğini tahmin etmek kolay değildir” manasında kullanmıştır.

Ezcümle; fındıkta fiyat yükselebilir de! Ama düşebilir de!

Piyasada hareketlerine, yani arz-talebe bağlı…

Yani tam olarak tahmin edebilmek, fındığı anlayabilmek kolay değildir.

*

Anlayamayan TRİFONİDİS’den FINDIK MANİFOSTOSU…

Bundan yaklaşık 6 yıl önce, 17 Kasım 2019’da yine bu sütunlarda yazdıklarımıza, dolayısıyla TRİFONİDİS’in “FINDIK MANİFESTOSU”na da bir bakalım:

*

Fındık işi, hele hele ticareti hiç ama hiç kolay değildir. Kolay olmadığı kadar da vazgeçilemezdir.

Fındığa, ille de ticaretine bulaşanlar adeta kâr-zarar hesabı yapamayan, tedavisi mümkün olmayan hastalığa yakalanmış gibidirler.

Zaten bu hastalığa yakalanıp iflah olmayanlarla ilgili o kadar çok hikâye vardır ki!

Geçmişte fındık ticareti ile iştigal edenler arasında hatırı sayılır sayıda Rum kökenli tüccarlar vardı. Bunlardan Trifonidis'in sektörde  "manifesto"  olarak da nitelenen 12 maddelik tespitleri vardı.

Trifonidis, fındık ticaretinde irili ufaklı birçok, ancak bunlardan 2’sinde büyük çaplı iflas yaşamış bir tüccardır.

Fındık ticareti öylesine canını yakmıştır ki, Yunanistan'a göç etmeden önce 1964 yılında 12 maddelik bu manifestoyu kaleme almıştır.

İşte Trifonidis'in Fındık Ticareti Manifestosu:

1. Fındık dinsizdir.

2. Fındık imansızdır.

3. Fındık nikâhsızdır.

4. Fındık kitapsızdır.

5. Fındık namussuzdur.

6. ‘Fındık işini iyi bilirim de, yaparım da’ diyen delidir.

7. ‘Fındık işinin ilerisini görürüm de, yaparım’ diyen zırdelidir.

8. Fındığı elinde tutup satmayacak olursan, yanlış yapmış olursun.

9. Fındık paran kadar mal alırsan ve hesaplı gidersen zarar etmezsin.

10. Fındıktan korkmayan Allah’tan da korkmaz.

11. Fındık hakkında konuşurken başkalarını dinle fakat tatbik etme.

12. Fındığın alış ve satışında fazla ısrar edersen, evvela malına, sonra da canına mal olur.