31.01.2023
![İş hayatında anksiyete (kaygı) ve stres yönetimi](/Resimler/KoseYazilari/v2/is-hayatinda-anksiyete-kaygi-ve-stres-yonetimi-k_25.jpg)
İş Hayatında Anksiyete (Kaygı) ve Strese Sebep Olan Unsurlar Nelerdir?
Anksiyete günlük hayatın getirmekte olduğu şartlarda, bireyi karşılaşabileceği tehlike durumlarına karşı onu korumak ve gereken önlemi almak üzere harekete geçiren, yaşanabilecek tehlikelere karşı uyaran ve bu tehlikelere hazırlayan biyolojik bir uyarıcıdır (Kocabaşoğlu, 2008). Anksiyete bir duygu halidir. Bu fizyolojik duyumlar arasında sıcaklığa bağlı olmayan aşırı terleme, ellerde ve ayaklarda sıklıkla terleme ve titreme, nefes almada yaşanan güçlük, hızlı ve sık nefes alma, kalp atışında hızlanma, çarpıntı, gibi görülen belirtilere yol açmaktadır. Anksiyetenin etkisel anlamda bir etkeni vardır. Bu etken bireyin enerjisini düşüren, diğer kişilerle olan ilişkilerinin bozulmasına sebep olan, titreme, çarpıntı, kas gerginliği, ağız kuruluğu gibi fiziksel belirtilerin devamlılığının görüldüğü durumlarda anksiyete ortaya çıkıyorsa durum patolojik olarak değerlendirilmelidir.
İş Stresi
İş stresinin oluşturduğu olumsuz etkenlerin görmezden gelinmesi birey üzerinde ciddi boyutta ruhsal ve bedensel problemlere neden olur.
Doğan Cüceloğlu’na göre stres, "Bireyin fizik ve sosyal çevredeki uyumsuz koşullar nedeniyle, bedensel ve psikolojik sınırlarının ötesinde harcadığı gayrettir" (Cüceloğlu, 1994: 321).
İş yerindeki strese neden olan durumlar sandığımız gibi, iş yükü ve zamanı kontrol edememek değildir. Stres yaşadığımız durumlarda bulunduğumuz iş ortamı içerisinde ilk suçlayabildiğimiz kaçış yöntemi genellikle işin asıl kendisinden kaynaklanan engeller olduğunu düşünürüz. Gün içerisinde çevremize genel olarak çok stresli bir iş yoğunluğu veya yükünün var olduğu gibi düşüncelerimizi aktarırız. Bu durumda gün içerisindeki beden ve zihnimizde oluşan yoğun kaygı ile beraber işe yönelik stresi ortaya çıkarmaktadır.
İş hayatındaki stresi yönetiminin en başta yer alan baş etme yöntemlerinden biri düzenli uykudur. İş stresinden kaynaklı olarak yaşanan beden yorgunluğu ile birlikte uyku durumu zihnin gün içerisindeki stresi sürdürmesinden kaynaklı olarak ortaya çıkan uyku bozuklukları stres boyutunu arttırmasına ve kişide yoğun kaygı yaşamasına sebep olabilir. Zihin ve bedeni dinlendirmek hem iş hayatındaki performansınızı artırır hem de iş stresi ile baş etmenizde büyük bir destek olur.
İş Hayatında Anksiyete (Kaygı) ve Stres Yönetimi
Kendinize Zaman Ayırmayı Unutmayın
Sürekli stres altında olan birey, yaşamındaki stres faktörünü azaltmadığı sürece çalışma temposunu artırsa bile verim almakta zorlanabilir. Bu nedenle kaygı düzeyiniz artmakla beraber kendinizi stresli hissettiğiniz zamanlarda çalışmaya odaklamakta ısrarcı ve aceleci olmak yerine, vücudunuzu ve zihninizi dinlemek için birkaç dakika ayırabilirsiniz. Yeniden işinizin başına döndüğünüzde çok daha huzurlu, sakin ve verimli bir şekilde çalışmalarınızı sürdürebilirsiniz.
Doğru Nefes Tekniği
Gözlerinizi yavaşça kapayın.
Sağ elinizi göbeğinizin üzerine , sol elinizi de göğsünüzün üzerine koyun.
Nefes alıp verirken sol eliniz göğsünüzün inip kalktığını hissedin. Burnunuzdan yavaşça nefes alın.
4 saniye boyunca nefesinizi tutun. Ardından 4 saniye boyunca aldığınız nefesi verin.
Nefesinizi 4 saniyede yavaşça alın. 4 saniye boyunca nefesinizi tutun.
Ardından 4 saniye boyunca aldığınız nefesi verin. Nefesi verdikten sonra ise 4 saniye bekleyip, aşamalara yeniden başlayın. Nefes burundan alınmalı ve ağızdan verilmelidir.
Gevşeme Tekniği
Yerinize iyice ve rahatça yerleşin.
El ve ayak kaslarınızı yavaşça kasın, yapabildiğiniz kadar sıkın. 10’a kadar sayın.
Bütün kaslarınızı yavaşça gevşetin. Gerginliğin akışına odaklanın, kaslarınızın gevşek ve esnek oluşunu hissedin.
Bu gevşek konumda bir sure bekleyin, derin ve yavaş nefes alın.
İçinizden "rahatla ve bırak" deyin ve derin soluk alın.
Hedeflerinize Yönelik Planlar Yapın
Anksiyete (kaygı) azaltmanın temel yolları, gerçekçi hedefler koymak ve söz konusu hedeflere yönelik planlar yapmaktır. Özellikle zaman yönetimi konusunda sıkıntı çekmekteyseniz kendinize günlük çalışma planları yapmaya başlayabilirsiniz. Bu sayede kendinize koyduğunuz hedeflere daha kolay ulaşabilir, her iş gününü tatmin ve motive olmuş şekilde sonlandırabilirsiniz. Böylece, iş ortamınızdaki belirsizlikleri de kolayca açıklığa kavuşturabilirsiniz.
Kendi Düzeninizi Oluşturun
Kendi düzeninizi kurmak, çok daha verimli bir çalışmanıza yardımcı olacaktır. Anksiyete (kaygı) ve stres düzenizi arttırıcı etkenlerden biri olan çevre faktöründen ziyade çalışma ortamınız, bilgisayarınız, evraklarınız sizin hâkim olduğunuz bir düzene sahip olduğunda iş hayatınızdaki stres faktörünü daha kolay bir şekilde azaltabilirsiniz.