Bölgenin gizli gücü Giresun

Karadeniz Bölgesi’ndeki 18 ilin ekonomik ve sosyal gelişmişliğini irdelediğimiz yazı dizimizin 8’nci haftasında Giresun’dayız. 24 bin 994 lira olan gayri safi yurt içi hasılası, 49 ihracatçı firması, 30 bin öğrenciye ev sahipliği yapan üniversitesi, 448 bini geçen nüfusu ile Giresun, Aksu ve Batlama vadileri arasında denize doğru uzanan bir yarımada üzerinde kurulmuştur.

info@karadenizekonomi.com / 1.03.2021

Bölgenin gizli gücü Giresun

115 ülkeye yıllık 260 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren, iki ayrı Organize Sanayi Bölgesi’nde yaratılan 3 bin 500 kişilik istihdamın yanı sıra dört ayrı Küçük Sanayi Sitesi’nde faaliyet gösteren bin 61 işyerinde bin 500 kişilik ilave istihdam daha sağlayan bir kent Giresun. Fındık mamulleri üretimindeki yüksek potansiyeli, hazır giyim imalatı ve tekstil yan sanayisindeki gelişimi, Türkiye’nin en iyi doğal maden suyu kaynaklarına yataklık etmesi ve Karadeniz ülkelerine ulaşımdaki lojistik avantajıyla özel bir yere sahip olan kente kıyıdan bir mil açıkta bulunan Giresun Adası (Aretias) özel bir değer katmaktadır.

Ama biz bir başka değere atıfta bulunarak söze futbolla başlayalım. Kurulduğu 1967 yılından dört yıl sonra şimdiki adıyla süper lig olan Türkiye Birinci Futbol Ligi’ne çıkan ilk Karadeniz takımı olma onuruna erişen Giresunspor, 43 yıllık uzunca bir aranın ardından Adanaspor'u 4-0 mağlup ederek galibiyet serisini 12 maça çıkardı ve Süper Lig'e adeta göz kırpmaya başladı bile. Dolayısıyla endüstriyel futbol anlayışın egemen olduğu günümüzde elde edilecek böylesi bir başarının yani şampiyonluğun kentin ekonomik ve sosyal hayatına getireceği canlılığı görmezden gelemezdik. Biz de öyle yaptık.

Giresun Belediye Başkanı Aytekin Şenlikoğlu:

Pandemi sürecinde önceliğimiz istihdam ve yatırım oldu

“Bir yılı aşkın bir zamandır tüm dünyayı etkisi altına alan ve ülkemizde de etkisini birçok sektörde olumsuz olarak gösteren Covid-19’la mücadelemizi Giresun Belediyesi olarak çok ciddi bir şekilde sürdürmekteyiz. Bu süreç ekonomik anlamda şehrimizi zor ve sıkıntılı durumlarla karşı karşıya bırakmış olsa da ilimizde ticari faaliyetlerimiz birçok sektörümüzde devam etmiştir. 2020 yılında Giresun Belediyesi gerçekleştirdiğimiz yeraltı ve yerüstü yatırımlarımızda 47 milyon 552 bin lira tutarında harcama yaptık. Ayrıca bölgemizde yaşanan sel felaketi nedeniyle iş kur tarafından toplum yararına programı kapsamında geçici süreyle 100 kişiyi belediyemizde istihdam ettik. Bu kapsamda yine ilimizin istihdamına katkı sağlamak amacıyla İŞKUR tarafından 2020 yılı içinde toplam 3 bin 79 kişi, ayrıca 43 engelli vatandaşımıza iş olanağı sağlanmış ve 2021 yılı ilk ayında ise 202 kişi farklı sektörlerde istihdam edilmiştir. Giresun’umuzun en önemli ekonomik kaynağı olan fındık bizim başımızın tacı ve milli servetimizdir. Tüm tarım ürünleri içerisinde üç milyar doları bulan ihracat performansı ile en çok ihracat geliri fındıktan sağlanmaktadır. Ayrıca dünyanın en kaliteli fındığının yetiştirildiği topraklarda yaşamaktayız. Giresun Ticaret Borsası kayıtlarında 2020 yılında 132 bin 768 ton iç fındıktan 923 milyon 958 bin 494 dolar gelir elde ettik. Yine 2019 yılında 343 bin 557 ton iç fındıktan 2 milyar 312 milyon 45 bin 738 dolar kayıtlara geçti. İlimizde fındıkla birlikte başka sektörlerde 2020 yılı içerisinde 260 milyon dolar ihracat gerçekleştirdik. Bunlar fındık, hububat, silah, kuruyemiş makineleri ve asansör aksamları ile yaş sebze ağırlıklı ürünler olarak sıralandı. Şehrimizin 2020 ithalat rakamı ise 24 milyon dolar şeklinde gerçekleşti. Bu da yine hububat ağırlıklı tarım ürünleri. Her yönüyle zenginleşmiş bir şehiriz. Doğal su kaynakları bölgemizin en büyük avantajıdır. Mineralli ve mineralsiz su kaynaklarımızın yanı sıra doğa harikası yaylalarımızla turizmi de önceliyoruz. Zeytinlik mevkii ve Giresun Adası kentin kimliği ile bütünleşmiştir. Özelikle Ordu-Giresun Havalimanı’nın açılmasıyla ilimiz turizmde ciddi anlamda bir artış gösterdi. Bölgenin gizli gücü konumundayız. Karadeniz Bölgesi’nde şehirleşme açısından ön plana çıkan birçok şehir var. Giresun bu şehirlerin içinde bir tatil, bir sayfiye kentidir ve bütün seyahat etmek isteyen ziyaretçilerimizi kucaklamaya hazırdır.”

Giresun uluslararası pazarda tanınmış bir fındığa sahip

Her ne kadar dünyadaki fındık üretiminin merkezi Ordu olarak bilinse de Giresunlular dünyanın en kaliteli fındığının kendi topraklarında yetiştiği konusunda hemfikirdir. Dolayısıyla fındık kent ekonomisi için en önemli üründür. Uluslararası pazarda tanınmış olan Giresun fındığı geçmiş yıllarda natürel olarak ihraç edilirken günümüzde modern tesislerde işlenerek kavrulmuş, kıyılmış, beyazlatılmış un ve püre halinde, bisküvi, çikolata, dondurma, tatlı ve hamur işlerinde, yemek ve salatalarda kullanılmak üzere ihraç edilmektedir.

Yeşil Turizm

Ada’sı, doğal güzellikleri, tarihi kalıntıları, kuş gözlem alanları ve mitolojik hikâyelerle harmanlanmış kültürel yapısı ile turistlerin ilgi odağıdır. Kalesi ve Müzesi de yerli ve yabancı turistlerin ilk ziyaret noktalarıdır. Turizm Merkezi ilan edilen Bektaş, Kümbet ve Kulakkaya Yaylaları’nın yanı sıra Karagöl, Kazıkbeli, Çakrak, Paşakonağı, Karaovacık, Dokuzgöz ve Sisdağı belli başlı yaylalardır. Şehir merkezine çok uzak olmayan yaylalara erişim asfalt yollarla sağlandığı için ulaşım sıkıntısı yaşanmamaktadır. 2019 yılı verilerine göre yerli ve yabancı turistlerin geliş sayısı 229 bin 206, yıllık geceleme sayısı 354 bin 183’dür. Turizm İşletme Belgeli tesis sayısının 31, turizm yatırım belgeli tesis sayısının 6 ve belediye belgeli tesis sayısının 40 olduğu kentte toplam tesis yatak sayısı 3 bin 886’dır.

Giresun’un sanayi alt yapısı

Yatırımcılara sağlanan devlet teşviklerinin yanında, Giresun’da son yıllarda sanayi altyapısında hızlı bir gelişim gerçekleşmektedir. Faal olan iki organize sanayi bölgesinde üç bin 500 kişi istihdam edilmektedir. 70 hektar büyüklüğe sahip Birinci Organize Sanayi Bölgesi’nin uzun süredir devam eden altyapı sorunları halen devam etmekte olup, yatırım yapan firmaları ciddi anlamda etkilemektedir. Toplam 36 firmaya 37 parsel tahsisi yapılmıştır.

Bulancak’ta yatırımlarını tamamlayıp faaliyetlerine başlayan ve bin 300 kişiye istihdam sağlayan 9 firmanın yanı sıra arsa tahsisi yapılan 5 firmanın daha katılımıyla Giresun İkinci OSB, rulman ve rulmanlı plastik makara imalatı, fındık entegre tesisi, otomotiv yan sanayi ve makine imalatı, içten yanmalı motorlar için yakıt filtresi ve otomotiv yedek parçası üretimi, gıda, ilaç ve savunma sanayi makinaları üretimi gibi imalat ve üretimlerle teknoloji yoğunluklu bir yapıya kavuşmuştur.

Ancak Giresun’u yönetenler bununla da yetinmeyip kentin doğusunda 638 dönümlük alana Üçüncü Organize Sanayi Bölgesi’nin kurulması için çalışmalara başladı. Espiye, Tirebolu, Yağlıdere, Güce ve Doğankent Belediyeleri’nin karar almasının ardından 47 adet sanayi parselinin oluşturulması planlanıyor.

Giresun’un “en”leri

En büyük 1000 sanayi kuruluşu listesine üç firmayla giren ve ülke sıralamasında 24’ncülüğü elde eden Giresun’da Yavuz Gıda, Ahmet Ak Gıda ve Karadere Tarım Ürünleri şampiyonlar liginde yer alırken Sarıgöl Konveyör, Freşa, Girsan, Pergel Asansör, Çaykur Tirebolu kent ekonomisinin marka değerleridir.

Giresun’da Sanayi Sicil Belgesi’ne sahip 676 firma bulunmaktadır. Kayıtlara göre, sanayi işletmelerinde çalışan personel sayısı 11 bin kişiyi geçmiştir. İlin sanayisi genel olarak tarıma dayalı olup kapasite kullanım oranı ve ihracat potansiyeli düşüktür. Uluslararası ticarette finansal ve teknik anlamda yetersizlik olup düşük ve orta düşük sanayi yapısına sahiptir. Avantajlı yönleri ise üretim becerisi yüksek, kümelenme avantajına sahip imalat yapısı avantajı ( gıda ürünleri, içecek, giyim eşyası, mobilya, asansör) ve düşük maliyetli işgücü olarak sıralanabilir. Giresun Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü’nün 2018 yılı sanayi sicil kayıtlarına göre ilde 676 adet firma bulunmaktadır. Kayıtlı firmaların yüzde 34,65’sini gıda, yüzde 13,46’ini ise mobilya imalatı ve diğer sektörler oluşturmaktadır.

Giresun’da işgücü rakamları

Kentte işgücüne katılım oranı yüzde 56.3, istihdam oranı yüzde 50.8, işsizlik oranı ise yüzde 13,9’dur. 2019 İşgücü Piyasası Raporu’na göre, Giresun’da İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin 8 bin 744’ü erkek 11 bin 957’si kadın olmak üzere toplam 20 bin 701’dir.

Dış Ticaret Karnesi

Giresun’da dış pazarlara yapılan ihracatın büyük bir kısmı fındık işlemenin ağırlıklı olduğu tarıma dayalı sanayi ürünleri kaynaklıdır. İl ihracatında yüzde 85 oranında bir paya sahip olan fındık, fındığa bağlı gıda sanayinin gelişmiş olduğu ve fındık tüketiminin yaygın olduğu Almanya, İtalya, İsveç, İngiltere, Fransa, Avusturya, Belçika, Danimarka ve Hollanda gibi Avrupa ülkelerine ihraç edilmektedir. Son yılın verilere göre, Giresun’dan 260 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Toplam ithalat rakamının ise 24 milyon dolar olduğu ilin ithalat karnesinde ilk sırada Almanya yer almaktadır. Hindistan ve Çin’ de ithalatçı ülkelerdir. İthalat kalemlerinin tarım ve hayvancılık, makine teçhizat ve gıda ürünlerinden oluştuğu görülmektedir.

Tarımsal üretim

Yüzde 32’si orman, yüzde 26’sı tarım, yüzde 22’si çayır-mera ve yüzde 20’si tarım dışı arazilerden oluşan Giresun’da tarım arazilerinin yüzde 64’lük kısmında fındık vardır. Fındık üretim alanı olarak, ülke üretim alanının yaklaşık olarak yüzde 17 sine, üretim olarak ise ülke fındık üretiminin ortalama yüzde 14 üne sahip olan ilde bitkisel üretim olarak tahıl ve meyve ikincil öneme sahiptir. Kirazın anavatanı olarak kabul edilen ilde hayvansal üretim, et, süt, yumurta, bal ve deniz ürünlerinden oluşturmaktadır.

Yeraltı zenginlikleri

Önemli metalik maden yataklarına sahip olan il özellikle bakır, kurşun ve çinko yatakları açısından zengindir. Tirebolu, Espiye ve Şebinkarahisar ilçeleri zengin kaynaklara ev sahipliği yapmaktadır. Bentonit, barit ve kaolen gibi endüstriyel hammadde yoğunluğuna ise Dereli, Bulancak ve Şebinkarahisar ilçelerinde rastlanır.

Eğitim ve sağlık

13 fakülte, 5 yüksekokul, 13 meslek yüksekokul, 21 Araştırma ve Uygulama Merkezi ile Giresun Üniversitesi 30 bin üniversite öğrencisini bünyesinde barındırmakta ve yıllık 3 bin mezun vermektedir. Mesleki ve teknik lise okullaşma oranında yüzde 53’lük değeriyle Türkiye sıralamasında 8’ncidir. Genel ortaöğretim okullaşma oranında da yüzde 90’lık oranla 11’nci sırada yer almaktadır. İl ve ilçelerde 15 adet devlet hastanesi ve iki adet özel hastane hizmet vermektedir.

Kapat
× Anasayfa Abone ol Tüm haberler Ekonomi Bölgesel Şirketler Gündem Belediye Sektörler Politika e-Dergi e-Gazete Web TV Künye Karadeniz sohbetleri Yazarlar