Deprem sebebiyle ilan edilen OHAL kapsamında çıkarılan yeni bir Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile depreme yönelik yerleşme ve kalıcı yapılaşma işlemlerine yönelik tedbirler belirlendi.

Buna göre Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenen geçici veya kalıcı iskan alanlarında gerekmesi halinde kamulaştırma yapılacak. Bu alanların maden ruhsat alanlarına denk gelmesi halinde, özel durumlar haricinde maden ruhsatı iptal edilecek. Kamulaştırmaya ilişkin değer tespiti bedelleri SPK tarafından yetkilendirilmiş değerleme kuruluşları tarafından yapılacak.

Kararnameye göre afetten etkilenenlerin geçici veya kalıcı iskan alanları, fay hatlarına mesafesi,  zemin elverişliliği gibi kriterlere göre Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenecek. Bu belirlemede, orman vasfını yitirmiş ormanlık alanlar da kullanılabilecek. Belirleme aşamasında, vasıf değişikliği gereken yerlerin vasıf değişikliği re’sen yapılacak.

Belirlenen alanlarda, Bakanlığın onaylayacağı plan ve imar uygulamaları beklenmeksizin, jeolojik ve zemin etüt raporu doğrultusunda vaziyet planı ve yapı ruhsatına göre uygulama yapılacak. Bu alandaki taşınmaz mülkiyeti veya imar hakları, kısmen veya tamamen başka alana aktarılabilecek.

Maden ruhsatı ve kira sözleşmeleri otomatik feshedilecek

Bakanlığın belirlediği iskan alanlarında bulunan, mesire yerleri, taşınmaz ve parklara ilişkin kira sözleşmeleri resen iptal veya feshedilmiş sayılacak.

İskan alanının ruhsatın tamamını kapsaması halinde maden ruhsatı resen iptal edilecek. Ancak burada ara ve uç ürün üretme şartlı ihalelere ilişkin ruhsatlar hariç olacak.

İskan alanlarındaki kamu kurumlarına ait taşınmazlar ile özel mülkiyete tabi taşınmazlar için devir veya acele kamulaştırma kararı alınabilecek. Bu işlemleri Bakanlık veya TOKİ yürütebilecek.

Kamulaştırmada bedeli lisanslı değerleme kuruluşları belirleyecek

Kamulaştırılan araziler Hazine adına tescil edildikten sonra inşaat faaliyetine başlanabilecek. Kamulaştırma bedelleri, SPK’dan yetkilendirilmiş lisanslı gayrimenkul değerleme kuruluşları tarafından belirlenecek ve tescilden önceki hak sahibine ödenmek üzere bankaya yatırılacak. Yatırılan bedel üçer aylık vadeli hesaba dönüştürülerek ödeme nemalarıyla birlikte yapılacak. Ancak bedel üzerine anlaşma sağlanamaması halinde, kamulaştırma kanunun bedel belirlenmesine ilişkin hükümleri uygulanacak.

AFAD konut, işyeri ve altyapı tesisleri ile bunlara ilişkin etüt, proje, imar planı, perselasyon gibi mühendislik hizmetlerini Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yaptırabilecek.

Bu kapsamda yapılacak işlerde Kamu İhale Kanunu’nun, ‘kamulaştırma ve imar işlemleri tamamlanmadan ihaleye çıkılamaz’ hükmü uygulanmayacak.

Yabancı kuruluşlar da konut ve işyeri yaptırabilecek

Kararname uyarınca yerli veya yabancı kişi, kurum ve kuruluşlar hibe edilmek üzere Bakanlığın gösterileceği yerlerde projelere uygun konut ve işyeri yaptırabilecekler.

Afet alanlarından çıkan yıkıntı atıklar, geri dönüşüme tabi tutularak altyapı ev üstyapı yatırımlarında kullanılabilecek.