Türkiye’de son bir yılda otomobil fiyatlarının yüzde 130’un üzerinde artması, tüketiciyi ucuz araçlara yöneltti. C segmenti otomobillerin bir önceki yıla göre pazardan aldığı pay yüzde 55,6’dan yüzde 49’a geriledi. B segmenti otomobillerin payı ise yüzde 29,6’dan yüzde 39,6’ya yükseldi.

Türkiye’de en çok satılan araçların yer aldığı C segmenti kan kaybetmeye devam ederken, alt segment araçlardaki yükseliş dikkat çekti. ODD’nin verilerine göre, bu yılın ilk 6 ayında vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçların payı yüzde 90’a yaklaştı.

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD), dün istanbulda düzenlenen bir toplantı ile haziran ayı otomobil ve hafif ticari araç satış rakamlarını açıkladı. ODD’nin verilerine göre; otomobil ve hafif ticari araç satışları geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 1 artarak 80 bin 652 adet oldu. Geçen ay otomobil satışları yıllık bazda yüzde 2,9 artarak 64 bin 134 adet, hafif ticari araç satışları ise aynı dönemde yüzde 5.5 azalarak 16 bin 518 adet oldu.

Yılın ilk 6 ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,3 oranında azalarak, 357 bin 904 adet olarak gerçekleşti. Yılın ilk yarısında otomobil satışları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,3 azalarak 278 bin 282 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 5,6 azalarak 79 bin 622 adet oldu.

ODD’nin ilk yarı satış raporunda en dikkat çekici noktalardan biri de düşük segment araçlardaki yükseliş oldu. Yılın ilk yarısında pazardaki satışların yüzde 89,1’i vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlardan oluştu. Geçen yıl bu rakam yüzde 85,8 olarak gerçekleşmişti. C segmenti otomobiller, 136 bin 297 adetle yüzde 49 pay, B segmenti otomobiller 110 bin 201 adetle yüzde 39,6 pay aldı.

“Gelen araç satılıyor”

Biriken talep, arzın sınırlı olması ve otomobilin yatırım aracına dönüşmesi, haziran ayında satışları artıran etkenler arasında yer aldı. Ali Haydar Bozkurt, “Ürün bulan aracı satıyor” diyerek markaların satışlarında araç bulunurluğunun önemli bir rol oynadığını söyledi. 2022 yılında gelişmeleri otomotiv sektörü yönünden değerlendiren ODD Ali Haydar Bozkurt, “Geçtiğimiz yıl yaşanan sıkıntıların devam etmesiyle birlikte enfl asyonist bir ortamdan geçiyoruz ve kurların yanı sıra vergi kaynaklı çarpan etkisiyle fiyat istikrarında sıkıntılar sürüyor. Birkaç yıl öncesine göre otomobil fiyatları şaşırtıcı boyuta gelmesine rağmen markadan markaya değişiklik olsa da, yüksek taleple birlikte otomobil alımlarında bekleme süreleriyle karşı karşıyayız. Bu da bize otomobilin, yani mobil olmanın gerçekten bir ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Bazı markaların bazı modellerinde aydan aya rahatlamalar olsa da sektör genelinde sıkıntılar devam edecek gibi görünüyor çünkü herkesin mobil olma ihtiyacı var” diye konuştu.

Bozkurt, ODD olarak amaçlarının sektörün gelişerek 1000 kişiye düşen otomobil adetlerinde AB’deki rakamları yakalayacak şekilde ilerlemek olduğuna vurgu yaparak, “Elbette araç bulunurluğunun artması yönünde birçok çalışma yapıyoruz. Bununla birlikte otomotiv sektörü; istihdam, üretim, yan sanayi, dolaylı ve direkt oluşturduğu vergilerle ekonomiye birçok anlamda hizmet eden bir alan. Son 16 yıla baktığımızda 70 milyar dolar civarında bir cari fazla vermiş durumda ve ihracat konusunda genel olarak ilk sırada yer alarak ekonomiye büyük katkı sağladı” dedi.

Yılsonunda en iyi senaryo 2021'i yakalamak

ODD Genel Koordinatörü Dr. Hayri Erce ise, ODD’nin yılsonu beklentisini açıkladı. Erce, bu yılın sonunda en iyi senaryoda geçen yıla pararlel satış öngördüklerini söyledi. 2021 yılında otomobil ve hafif ticari araç atışları 772 bin 722 adet olarak gerçekleşmişti. Erce, çip krizinin yanı sıra artan otomobil fiyatların yılın ikinci yarısında satışları baskılayacak etkenlerin başında geldiğini söyledi. ODD yetkilileri, artan fiyatlar nedeniyle ÖTV matrahlarında neredeyse tüm araçların yüzde 80'şik dilime girdiğine dikkat çekerek, matrahlada güncelleme yapılması yönündeki taleplerini yineledi.

“Stellantis’i ikna etmek kolay, hiç üretim yapmamış marka çekmeliyiz”

ODD Başkanı Ali Haydar Bozkurt, toplantıda DÜNYA’nın dün Stellantis ve Koç Holding arasında anlaşma sağladığına ve Tofaş fabrikasına üç yeni model geleceğine yönelik haberinin sorulması üzerine, “Onlar (Stellantis) zaten bu pazarda yerleşik, bu pazarı tanıyorlar. Buradaki üretim avantajlarını yaşamışlar. İkna etmesi kolay olacaktır. Onlara ikinci, üçüncü ve dördüncü modeli ürettirmekten daha önemlisi, daha önce üretim için Türkiye’yi tercih etmemiş markaları çekmek olmalı. Burada yatırım yapacak biri de iç pazara bakacağı için iç piyasa büyüklüğümüzün ne olacağına dair öngörülü, önümüzdeki 10 yılla ilgili hedeflerimizi ortaya koyacak bir projeksiyon çıkarmamız lazım. Ve buna nasıl ilerleyeceğimizin de alt başlıklarını anlatmamız lazım. Nasıl bir vergi sistemi öngörüyoruz da bu rakamlara ulaşmayı hedefliyoruz mesela. Türkiye’nin genç nüfus potansiyelimi de sunarak o yol haritasını nasıl gideceğimizi net şekilde çalışmamız lazım” diye konuştu.