·Olam PROGIDA Türkiye Başkanı Ufuk Özongun fındıkta tüm ezberlerin bozulduğunun, sektörde büyük bir değişim yaşandığını belirterek, Herkes kendini yenilemek ve değişime ayak uydurmak zorunda dedi.
Fındık sektörünün lider firmalarından Olam Progıda Başkanı Ufuk Özongun, Türkiyede ve dünyada her konuda büyük değişim yaşandığını, buna paralel olarak fındıkta da bütün ezberlerin bozulduğunu söyledi. Fındık sektöründe üreticiden bu işin ticaretini yapanlara kadar fındık dikim sahaları dahil büyük bir değişim içinde olduğunu herkesin bu büyük değişime kendini yenileyerek ayak uydurması gerektiğini vurgulayan Özongun, Olam PROGIDA ve fındık sektörü için Karadeniz Ekonomiye özel açıklamalarda bulundu.
Fındıkta tüm ezberler bozuldu
Türkiye Progıda Olam Türkiye Başkanı Özongun fındıkta artık tüm ezberlerin her yönüyle bozulduğunu şu sözlerle ifade etti:
Fındık sektöründe her alanda büyük bir değişim yaşanmaktadır. Fındıkta Dünya gerçeklerini gören değişme ayak uyduran kendini yenileyen rekabet gücü yüksek firmalar daha fazla yol almaya devam edecektir. Dünyada yaşanan küresel ısınmanın etkileri Türkiyede de hissedilmekte, küresel ısınma ve iklim değişikliklerinin etkisi görülmektedir. Fındıkta çok rekolteli yıllar geride kaldı. Fındık dikim sahalarında verimi ve kaliteyi artırmalıyız. Sözleşmeli tarıma, fındık dikim sahalarında verimliliğin artmasına ve çocuk işçiliğinin önlenmesine Olam PROGIDA olarak büyük önem vermekteyiz. Olam PROGIDA olarak Türkiyede fındık dikim sahalarında verimin ve kalitenin artması için fındık üreticilerimizle ve tedarikçilerimizle toplantılar yapmaya devam ediyoruz.
64 ülkede 23 bin çalışanı var
Tarım sektöründe 44 ürünle Boy Gösteren hem üretim hem de ticaret yapan Singapur merkezli Olam International'ın Türkiyedeki grup firması Olam Tarım, Progıda etkinliğini artırmayı hedefliyor. Şirket, yurtiçindeki pazar payını artırmak için çalışmalarını hızlandırdı. Olam Progıda Türkiye Başkanı Ufuk Özongun 25inci yılını kutlayan Olam Internationalın Nijeryada kaju ticareti ile faaliyete başladığını belirterek, tek bir ürünle çıktığı ticari hayatına bugün 65 ülkede, 14 bine yakın müşterisi ve yaklaşık 23 bin çalışanı ile devam ettiğini söyledi. Olam Internationalın merkezinin Singapurda bulunduğunu aktaran Başkan Özongun firmanın Singapur Borsasında tamamının halka arz olduğunu belirtti. Özongun , Olam International tamamı tarım sektöründe olmak üzere 44 farklı ürün ile faaliyet gösteriyor. Tedarikçi ve üretici konumunda. Badem, kaju, kahve, pamuk üretimi de bulunuyor. Ürün bazında dünya çapına yayılmış bir ağı var dedi.
Olam PROGIDA İlk 500de yükselişte
Olam Progıda En büyük ilk 500e üretimden satışlara 1.102.419.971 TL ciro ile geçen yıla göre 42 basamak birden yükselerek 77 ci sırada yer aldı. Geçen yıl 119cu olduğu en büyük ilk 500de bu yıl yaptığı büyük yatırımlar ve hamlerle 42 basamak birden yükselerek 77ci sırada yer alıp ilk 500 firma listesine damgasını vurdu.
İhracatta ve yatırımda lider
Tedarikini sağladığımız temel endüstriler çikolata, şekerleme, pastacılık, dondurma ve kuruyemiş endüstrileridir. Firma olarak bu yıl içinde Olam progıda olarak 352.032.044 milyon dolar ihracat yaptı, sektöründe İstanbulda ihracatta ilk sıraya oturdu. İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, geleneksel olarak her yıl açıkladığı en fazla fındık ihracatı yapan firmalar listesinde birinci olmuştuk. Progıda fındığın yetiştiği Doğu Karadenizde ve Batı Karadeniz bölgesinde devamlı olarak yatırım yapan bir firma konumundayız.
Fındıkta ezen ezilen söylemi yanlış
Fındık yetiştiricisinin mahsul üzerinden ticaret yapanın da elindeki ürününü en iyi fiyata satmak istemesinin en doğal hakkıdır. Kamuoyunda, ihracatçılar düşük fiyattan üreticiden alıp yüzde 200, yüzde 300 kar marjıyla sattı algısı tamamen şehir efsanesi bir konudur, halen Almanyada borsa olmadığı halde borsa var gibi konuşmak bunlar yanlış bilgileridir. Gerçeklerle örtüşmemektedir. Bir taraf ezilen, bir taraf ezen gibi bir durum kesinlikle doğru değil. Bu olgu tamamen yanlıştır. Fiyat spekülasyonları tamamen biz ihracatçıların dışındadır
Hedef için iyi tarım uygulanmalı
Fındıkta 1993-2004 ve 2014 yılları özel yıllardır. Üretici 2014 yılı gibi özel bir yılın etkisinde kalmıştır. 2016 yılı fındık rekoltesinin ülkemiz rekoltesi ile birlikte stoklarda baktığımızda iyi olduğu bir yıldır. Dünya ihtiyacına cevap verecek rekolte mevcuttur. Fındık üreticimizin güçlü olmasını ihracatçılar olarak önemsiyoruz. 2016 fındık destekleme ödemeleri üreticimize Nisan ayı için yapılacak olması üreticinin mağduriyetini giderecektir. Bu ödemelerin üreticinin daha fazla güçlenmesi için yapılması ve devamında üreticinin bahçesine bakması, imar yapması çok önemlidir.
Verimin düşük olması maliyeti yükseltmekte bu durum pazar da dezavantaj olarak karşımıza çıkmakta ve sürdürülebilir fındık tarımını olumsuz yönde etkilemektedir.
Asıl tehlike üretimde yaşanıyor
Olam PROGIDA olarak ülkemiz de iyi tarım uygulamalarına firma olarak büyük önem vermekteyiz. Başarılı bir şekilde iyi tarım uygulamaları projelerini uygulamaktayız. Ülkemizde Türk Fındık İhracatçısı dünyanın 120 ülkesine Fındık ihracatı yapıyor. Dünya genelinde üretimde lider olduğumuz Fındıkda dikim sahalarında verimliliği artırmamız çok önemlidir. Türk fındığının üretimini artıramazsak rekabet gücüne zarar verebilir. Dünya genelinde Fındık dikimleri devam ediyor. Özellikle Gürcistan bu konuda çok istekli, son yıllarda yaşanan düşük rekolteden dolayı ülkemiz de oluşan yüksek fiyatlar başta Gürcistan, Azerbeycan gibi ülkelerde fındık dikim sahalarını artırma çalışmalarını hızlandırdı. Diğer tarafda dünya genelinde dünyanın en büyük çikolata firmalarında biri olan ve ürünlerinde %70 fındık kullanan Türkiyede yatırımlarını artıran firmanın da dünya genelinde fındık dikim sahalarını artırma çalışmaları devam ediyor. Bu çalışmalar bugün için değil ancak bir 5-10 yıl sonra Türk Fındığının üretimini artırmazsak rekabetine zarar verebilir. Bunun için mutlaka ülkemiz fındık dikim sahalarında verimliliği artırmak ve 1 milyon ton kabuklu fındık üreten bir ülke olmalıyız.2023 hedefinin tutması ülkemiz fındık dikim sahalarında verimliliğin artmasına bağlıdır.
FINDIKTA YAŞANAN SORUNLAR
·Diğer fındık üreten ülkelerle mukayese edildiğinde birim alandan daha az üretim elde edilmektedir.
·Miras hukukundan dolayı arazi büyüklüklerinin her geçen gün küçülmektedir.
·Genç nüfusun köylerden şehre göçmesi ve geriye kalan yaşlı nüfusun iş gücünü karşılamada yetersiz kalmaktadır.
·Fındık bahçelerinin büyük bir kısmı eğimli arazilerdedir, teraslamaya önem verilmelidir.
·Makineli tarım olmaması maliyetleri yükseltmektedir.
·Fındıkta dikim aralıkları, dal sayısı gibi budama problemleri, bakım ve gübreleme yanlışları verimi düşürmektedir.
· Tüm yanlışları düzeltip, iyi tarım tekniklerini hayata geçirebilirsek proje ile modern bahçeler oluşturularak birim alandan yüksek verim elde edebilir,aile ve ülke ekonomisine katkı sağlayabilir, dış piyasayla rekabet etme gücümüzü artırabiliriz.
MURAT GÜRSOY/KARADENİZ EKONOMİ