Orta Doğu’nun  demokrasiyle yönetilen ender ülkelerinden biri olan İsrael 11 haftadır büyük bir kargaşa yaşıyor. Görünüşte olay yargı ile yürütme erki arasında. Oysa  20‘yi aşkın ülkede  mühendislik yapmış dostum  Ferit  Çömez’in altını çizdiği üzere konu İsrael‘in yayılmacı siyasetini durdurmasında ve  Filşstin’lilere yaşama hakkı vermesinde düğümlü.

Evet, konum İsrael…  

İsrael için   ‘’en iyi‘’ gününde  ‘’en kötü‘’ konumda. Kişi başına 56.000 $ gelire erişti, AB  ortalamasını geçti ama demokrasisi  çatırdamasa da, kanırtılıyor.

15 yıl başbakanlık yapan  Netenyahu, nam-ı diğer  Bibi,  ülkede   hukuk kurumlarının  rafa kaldırarak  ‘’tek adam rejimi‘’ne gitmek istiyor. Yurttaşlar sokaklarda ve tek adam rejimine ‘’ geçit ‘’ vermiyorlar.

İsrael’in yazılı bir anayasası yok….

İsrael Yüksek  Mahkemesi ‘nin kararları  bir ‘’içtihat’’ olarak kabul ediliyor ve hukuğun boşluklarını dolduruyor. Bibi Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini budamak ve yargıçların atama yetkisini üstlenmek istiyor.

Bununla iki taş vuracak: İlki, tek adam rejimine geçilecek. İkincisi, hakkındaki tüm yolsuzluk davalarının düşmesini sağlayacak. 

İsrael 1948‘de kurulduğunda  ‘’sol  değerler‘’ üstüne inşa edildi… Başka  bir yolu  yoktu. ‘’Ben‘’ yerine ‘’biz‘’ düşüncesi  egemen olmalıydı. Kurulan  ‘’kibbutz çiftlikleri’’ kendi kendine yeterli olmanın aracısıydı.  Bu çiftliklerde para geçerli değildi, herkes ihtiyacını karşılıyordu.

Misyon, 80’lerde ‘’tarımda yeterli olmak’’ yerine,  ileri sanayi ürünlerinin imalatına dönüştü. Dürtü ‘’para ve kâr ‘’ oldu ve bu yeni bir politikacı kuşağının zeminini hazırladı. Ülkenin  kuruluş ilkeleri gereği  vergi ödeme ve askerlik görevinden bağışık din adamları aşırı sağın  omurgasını ortaya çıkardı. Yüzde 15’e yakın nüfusla bu insanlar  yeni siyasetin  ‘’yakıtı‘’ konumunda. İsrael   meclisinde ( knesset ) merkez sağ  ile birlikte iktidar olabiliyorlar.

İşte bu bağnaz koalisyon işgal altındaki  Arap topraklarını yerleşime açıyor, Filistin’lileri yok sayıyor.

Bibi ‘’herkese  bal çalan‘’ bir pragmatik olduğu kadar, eşi ve oğlu  ile birlikte  bir ‘’üçlü çete’’, tüm ihalelerde  komisyon alıyorlar.

Sokaklarda ‘’Tek Adam Rejimine Geçit Yok‘’ diyenler içinde  ordu mensuplarının varlığı ve  ihracatın yüzde  50’sini sırtlayan tekno-girişimcilerin varlığı  dikkat çekiyor.

Çıkışlar sonuç verdi ve Bibi tasarının  ‘’bir süre’’ ertelediğini açıklamak zorunda kaldı.

İsrael 75.yaşına basarken, rafa kaldırılan ‘’toplumsal sözleşme‘’ sini de yeniden yazmak zorunda…

Bibi gibi popülist kılıklı despotlarla işin olmayacağı gün gibi aşikar…

Yaşar Kemal büyüğümüz ise yaşamımızı özetliyor: Anadoludaki tüm başkaldırıların çıkış noktası zorbalara karşı ‘’ Kardeşlik,Eşitlik ve Özgürlük’’ düşüncesi olmuştur.