Rekabet Kurumu geçen yıl temmuz ayında e-pazaryerlerine yönelik başlattığı incelemeyi sonuçlandırdı. E-pazaryerlerinin yol açtığı rekabetçi ve rekabet karşıtı etkilerinin anlaşılması ve yeni ekonominin sağlıklı bir rekabetçi düzene sahip olması amacıyla başlattığı inceleme sonucunda bir ön rapor yayınladı. Covid-19 salgını ile birlikte hızlı büyüyen ve ticaretin baş aktörü haline gelen e-ticareti tüm yönleriyle inceleyen Rekabet Kurumu, yayınladığı ön raporda pazardaki tespitleri ve politika önerilerini sıraladı.

Tekelleşme vurgusu

E-pazaryerlerinin çok taraflı pazar niteliği taşıyan bir iş modeli olduğu belirtilen raporda, platformların işleyişi nedeniyle gelenekselden farklı bir rekabet düzenine sahip olduğu belirtilerek şu bilgilere yer verildi;

‘’Platformlar güçlü ağ etkileri, ölçek ve kapsam ekonomileri ile tek/sınırlı kaynak beslemesi, veri temelli işleyiş gibi iktisadi özellikleri, pazara giriş ve pazarda tutunma önünde yüksek giriş engelleri oluşturabilmektedir. Giriş ve gelişme önündeki yüksek giriş engelleri, pazarın kendi kendini düzeltme ihtimalini önemli ölçüde ortadan kaldırmakta; pazarda, sınırlı sayıdaki yerleşik teşebbüs lehine kendi kendini besleyen bir pazar gücü yoğunlaşma döngüsüne neden olabilmektedir. Bahsi geçen döngü, “pazar içi rekabeti” kısa zaman zarfında “pazar için rekabete” dönüştürebilmekte, bu rekabet dâhilinde “kazananın hepsini aldığı” bir rekabet düzeni ortaya çıkabilmektedir. Yapısal ve işleyiş özelliklerinden kaynaklı olarak pazarın evrilmesi, yani tekelleşmesi söz konusu olabilmektedir” diyerek “Platformda yer alan satıcı ve tüketicilerin de adil olmayan şartlar altında rekabet karşıtı etkilere maruz kalmasına zemin hazırlamaktadır.”

3 politika önerisi sunuldu

Kurum, pazar rekabetçiliğini temin etmek üzere üç politika önerisi sundu.

1. Rekabet hukuku kurallarının daha muhafazakar ve sert bir şekilde uygulanması ihtiyacı doğduğu vurgulanarak ikincil mevzuatın güçlendirilmesi önerisi getirildi. Mevzuatın platform ekonomisi bakımından gözlemlenen belirsizlikleri ortadan kaldıracak şekilde güçlendirilmesi gerektiği de belirtildi. 
2. Adil rekabetin esas olduğu, ticari faaliyetten doğan maliyet ve faydadan herkesin hakça payını aldığı, ‘şeffaflık’, ‘açıklık’ ve ‘öngörülebilirlik’ ilkeleri doğrultusunda işleyecek bir ticaret ortamının tesis edilmesi kritik önemdedir. Bu çerçevede pazarın geneline hâkim olan asimetrik pazarlık gücünün, pazardaki katılımcıların tamamı için adil sonuçlar üretmesini teminen ve ikili ilişkilerde referans teşkil etmek üzere ‘objektiflik’, ‘şeffaflık’, ‘açıklık’ ve ‘öngörülebilirlik’ temelinde bir ‘Platform Davranış Kodu’nun hayata geçirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir."
3. Bir diğer öneri ise geçit bekçisi uygulaması oldu: "Pazarda tüketicilere erişimde geçit bekçisi niteliğinde olan pazaryerlerinin belirlenerek, bunların kaçınmakla yükümlü oldukları davranışların öncül (ex-ante) bir yasal düzenleme ile hayata geçirilmesini konu almaktadır."