Yerli turist, enflasyondan kaçmanın çaresini tatilleri kısaltarak buldu. İç turizmde yüzde 100’ü aşan zamlarla yükselen oda fiyatları nedeniyle, geceleme sayıları düştü. Pandemi yılı 2020’de 10,9 olan ortalama geceleme sayısı, 2022’de 8,2’ye geriledi. Seyahate çıkabilenler de en çok arkadaş veya akraba evinde kaldı. Yerli turist bu yıl da daha kısa tatil planı yapıyor. Bu yıl 9 güne çıkan Kurban Bayramı’nda ortalama 5 gecelik rezervasyonlar geldi. Geçen yıl iki kişi bir haftalık tatilin ortalama maliyeti 15-20 bin TL iken, bu yıl 35 bin TL’den başlıyor. Turizmcilere göre bu yıl yüksek enflasyon yerli turist tarafındaki talebin sınırlı kalmasına neden olacak.

TÜİK hanehalkı yurtiçi turizm verilerine göre 2022 yılında toplam seyahat sayısı bir önceki yıla göre yüzde 0,8 azalarak 52 milyon 327 bin olarak gerçekleşti. Bu yılda seyahate çıkanların yaptıkları toplam geceleme sayısı bir önceki yıla göre yüzde 7 azalarak 426 milyon 579 bin olarak gerçekleşti. Ortalama geceleme sayısı 8,2 oldu. Geceleme sayısı önceki yıl ise 8,7’ydi.

2022 yılında yakınları ziyaret amacı ile yapılan seyahatler yüzde 65,6 ile ilk sırada yer aldı. Seyahate çıkış amaçlarında ikinci sırada yüzde 22,1 ile “gezi, eğlence, tatil”, üçüncü sırada ise yüzde 5,3 ile “sağlık” oldu. Konaklama türleri yıllık olarak değerlendirildiğinde, seyahate çıkanlar 288 milyon 905 bin geceleme sayısı ile en çok “arkadaş veya akraba evinde” kaldı. İkinci sırada 73 milyon 478 bin geceleme ile “kendi evi” yer alırken, “otel” 34 milyon 588 bin geceleme sayısı ile üçüncü sırada yer aldı.

‘Yerli turist tarafındaki düşüş sürüyor’

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Yönetim KuruluÜyesi Hamit Kuk, yerli turistin geceleme sayısında enflasyon kaynaklı düşme olduğunu kaydederek, “Kurban Bayramı’nda seyahat hareketi eskisi gibi memlekete gitmek şekilde olacak. Daha çok eş-dost yazlığı gibi alternatifler değerlendiriliyor” dedi. Ege Turistik İşletmeciler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkan Yardımcısı Bülent Süzer ise yerli turistin tatil planından vazgeçmediği ancak günleri kısalttığını söyledi. Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) Başkanı Burhan Sili de “Fiyatlar geçen yıla kıyasla maliyet artışı nispetinde arttı. İç pazarda, vatandaşın tatile gelebilmesi için özveri gösteriliyor. Alanya’da her türlü gelir seviyesine uygun tesis olduğu için talep olumlu seyrediyor. Yurt dışı kaynak pazarlarında okul tatilleri haziranın ikinci yarısında devreye girecek. Dolayısıyla yüksek sezonumuz. Bu ay itibarıyla talepte artış var” diye konuştu.

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu, bu yaz otel fiyatları geçen yıla kıyasla minimum yüzde 80-100 arttığını belirterek, şunları söyledi: “Fiyatlardaki artışın yerli turist tarafındaki talebi bu yıl da düşürmeye devam edecek. Alım gücündeki azalmadan dolayı yerli tarafta düşüş bu yıl da devam ediyor. Otelcilik enflasyonu çok yüksek. Ciddi bir enflasyonla karşı karşıya olmamıza rağmen birçoğunu fiyatlara yansıtamadık. Ancak ‘tatile çıkayım’ anlayışı zayıfladı. Maalesef geldiğimiz noktada alım gücü otel fiyatlarındaki artışı karşılamıyor. 4 yıldızlı bir otelde her şey dahil konseptinde 2 kişilik bir haftalık tatil için gecelik kişi başı ortalama 2 bin liradan aşağı fiyat bulmanın zor. Bunlar haziran ayı fiyatları. Temmuz ve ağustosta daha da yükselecek.”

Bayramda tercih yurtdışı

9 güne uzayan bayram tatilinin sektöre önemli bir hareketlenme getireceğini kaydeden Jolly Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Burçin Baysak, “Bu karardan önce ortalama konaklamalar 3,5-3,7 gece olarak seyrediyorken açıklama sonrası bu rakamın 5,5 gece seviyelerine yükseleceğini düşünüyoruz. Kişi sayısında da yüzde 20 gibi bir artış olacak gibi duruyor. Özellikle Sharm El Sheikh, Beyrut, Bakü gibi vizesiz olan destinasyonlarda talep artışını hemen gözlemlemeye başladık. Vizeli turlarda ise Yunanistan, İtalya, Strazburg, Colmar öne çıkıyor. Kültür turlarında genellikle kısa konaklamalı turlar tercih ediliyor.”

KİRALAMALAR DA PAHALI

Yaz sezonunda son yıllarda yerli turistin önemli bir seçeneği olan yazlık kiralama da artan talep artışıyla birlikte zorlaştı. İstanbul yakınında en çok tercih edilen Tekirdağ ve Edirne’de aylık kiralamalar 20 bin liradan başlıyor. Bodrum ve Antalya’nın özellikle kıyı alanlarında müstakil yazlıklar 80 bin liradan 1 milyon lirayı aşan geniş bir fiyat skalasında bulunuyor.