Enflasyon düzeltmesi uygulaması zannedildiğinin aksine vergi gelirlerini artırmamış, düşürmüştü. Zayıf 2024 yılı kurumlar vergisi performansı bundan kaynaklanıyordu.

İlk geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi uygulanmadı. Buna rağmen, kurumlar vergisi tahsilatı düşük, bütçenin oldukça gerisinden geliyor.

Deniliyor ki, yıl sonunda enflasyon düzeltmesi yapılırsa, maliye zararlı çıkacak, vergi iadesi yapmak zorunda kalacak. Bütçenin buna tahammülü yok, kaldıramaz.

Ne denebilir ki, mantıklı, ikna edici çıkarsamalar, değerlendirmeler.

Enflasyon düzeltmesinin 2025'de uygulanmaması veya kaldırılması için kanun değişikliği gerekiyor.

Ne gariptir ki, kimse buna takılmıyor. İstenirse, kanunun değişebileceğine, bunun yılın son günü hatta belki ertesi yılda bile yapılabileceğine inanılıyor. Hukuki güvenlik ihlal edilmiş, kanunlar geriye yürütülmüş vs, geçmişte de defalarca yaşanmış küçük, ihmal edilebilecek pürüzler.

Hepimiz, enflasyon düzeltmesi uygulanmazsa, özkaynakla çalışan işletmelerin cebinden alınıp, yabancı kaynakla, borçla çalışan işletmelerin cebine aktarılacağını biliyoruz. Vergi yükü, işletmesine sermaye koyanların, kazandıkları paraları dağıtmayıp işletmelerinde bırakanların sırtına yüklenecek.

Ama enflasyon düzeltmesi bu tür genellemelerle, basitleştirmelerle kavranamayacak kadar çok boyutlu, çok katmanlı bir disiplin.

Mesela!

Aklınıza gelir mi, Trump'ın Doları Avro karşısında savunmasız bırakması, değerinin düşmesine izin vermesi Türkiye'nin enflasyon düzeltmesi uygulamasında dengesizlikler yaratsın.

Yıl başından temmuz ayı sonuna kadar TL karşısında Avrodaki artış yüzde 27,29, Dolardaki artış yüzde 14,98 olmuş. Aynı dönemde ÜFE artışı ise yüzde 17,70 olarak gerçekleşmiş.

Enflasyon düzeltmesinde, yabancı ülkelerde bulunan iştiraklerin kayıtlı değerleri ÜFE endeksiyle değil yabancı para cinsinden değerleme yapılarak düzeltiliyor.

Eğer Avro cinsinden bir iştirak söz konuysa temmuz sonu enflasyon düzeltmesi yapılsaydı, kayıtlı değeri yüzde 27,29 oranında artacak, bu oranda enflasyon kârı ortaya çıkacaktı.

Bilançosunda aynı tutarda düzeltmeye tabi özkaynak unsurları bulunsaydı, bunlar da ÜFE endeksiyle düzeltilecek, ancak sadece yüzde 17,70 oranında enflasyon zararı yaratabilecekti.

Avro iştirakler nedeniyle hiç yoktan, kayıtlı değerinin yaklaşık yüzde 9,59'u oranında ilave vergi matrahı ortaya çıkacaktı.

Dolar cinsi iştiraklerde ise tersi oluyor. Dolardaki artış ÜFE endeksindeki artışın altında gerçekleşti. Bu yüzden, fazladan yüzde 2,72 oranında zarar yazılıyor.

Yıl sonunda enflasyon ne olur, kurlar nasıl gelişir göreceğiz.

Enlasyon düzeltmesi kalır, mevcut politikalar devam ederse Avrupa Birliği ülkelerinde iştirakleri olan şirketlerimizi kallavi bir enflasyon vergisi bekliyor.