İklim kaynaklı doğa felaketi... Yağışsızlık nedeniyle kuru toprakla yayılan yangınlarla  körüklenen  kasırgalar silsilesi...

17 bin hektar alan yangının etki alanında.

24 can kaybı, 12.000 kül olmuş ev ve işyeri. 180 bin yerinden edilmiş.  Zarar en az 50 milyar $.

İşin  bir de perde arkası var:

Kentin konut yapısı ‘’ahşap ‘’. Kolay inşa ediliyor ve ucuz. Doğa felaketleriyle tanınan bölgede  ‘’Ahşap Yapı Yasağı ‘’yok.

Sigorta kuruluşları ‘’yüksek riskli  bölge ‘’de konut sigortası yapmıyor.

İtfaiyenin çivisi çıkmış: 2025 itfaiye bütçesi  ‘’talep yetersiz‘’ denip, düşürülmüş. Yangın söndürme malzemesi alımında ciddi kısıntı yapılmış.

LA‘nin zengin semtleri ‘’özel’’ bir  itfaiye örgütü oluşturmuş.

Kamu 5-10 $ yevmiyeyle 1000 mahkumu yangın söndürme işleminde  kullanıyor.

Şimdilik burada duralım: 

Maliye Profesörü  Kenan Bulutoğlu 1966 ‘de  Kamu Ekonomisine Giriş-Demokraside Devletin Ekonomik Bir Kuramı adlı  bir eser yazdı. ODTÜ’de Econ 470 dersini verdiğim yıllarda benim temel kaynağımdı. İlginçtir, kamıu ekonomisi başlığı  ‘’ekonomi ‘’ dersleri içinde hiç yer almadı. Çünkü ‘’ kamu’’ ve ‘’ piyasa ‘’nın aynı başlık altında toplanması  ‘’ekonomi bilimince’’ kabul görmüyordu.

Rahmetli Bulutoğlu burada  ‘’kamusal sosyal malı / yarı kamusal mal ve piyasa malı ‘’üstünden bir ayırım getiriyordu.  ‘’Kamusal sosyal mal ‘’ vazgeçilmezleri anlatıyordu. Bu hizmetler içinde ‘’kan‘’, ‘’su‘’ ve  ‘’ itfaiye hizmetleri ‘’ ilk  sıradaki kamusal ürünlerdi. Gel gör ki, her üç ürün ve hizmet günümüzde piyasanın gözde ‘’paralı’’ ürünleri.  

Yangın felaketine döneyim: Basın ve ajanslar olayı seri cinayet işleyen bir katili izlercesine kovaladı. Düşüncesizce... 

İstisna, Nobel Ödülü sahibi Profesör Paul Krugman oldu.

Krugman, öncelikke  dünyanın 5. büyük ekonomisinde ‘’ ahşap konut’’ biçimine itiraz ediyor.

‘’Felaket Yardımı ‘’ yapılmamasını partizanlık olarak niteliyor ve sonra soruyor:

-Vatandaşa şu günde el uzatamayacaksak, oldu olacak, ABD’nin içinde yer alan ‘’ birleşik’’ kelimesini de atalım, adımız Amerika Devletleri olsun.

Bu iklim kaynaklı felaket, kapitalizm boyasından sırların dökülmesi. Mark Twain’in Gilded Age: A Tale of Today  romanı, 1870-1900 arasında ABD kapitalizminin  hızlı gelişme dönemini anlatır. Gelişme ile eşitsizlikler atbaşı gider.

‘’ Gilded’’ bir nesneye sürülmüş sadece bir yaldızdır.

İşte doğal felaketlerin beldesi Kaliforniya öyle bir yer.

Ercan Kesal İsim / Şehir / Film / Roman başlıklı Yenal Bilgici’yle gerçekleştirdiği nefia söyleşinin (Kronik yayını) bir yerinde şöyle diyor:

-Catoblepas gibi... Kendini yiyerek, dünyayı yiyerek hayatta kalan ve dünyaya egemen olmaktan başka çaresi olmayan bir sistem... (...) Yokoluşlarla besleniyor. Hepimiz de bunun bir parçası haline geliyoruz.  

Kaliforniya bunun ‘’resmi’’ anlatımı...

Canlı  anlatımını değerli çizer Behiç Ak duvar-bandına yansıtmış:

Bugün, 93. doğum gününde, bizi Sur Dibinde Bir Durak şiir kitabıyla selamlayan şairimiz Cevat Çapan’a dostlukla...

Yaşar Kemal ustamız diyor ki: Sait Faik’in hikayelerini okuyanlar adam öldüremezler.İnsanlara kötülük edemezler. Sömürücü olamazlar, sömürücülerle birlik olamazlar,insanlar nerede aşağılanıyorsa ona karşı koyarlar.