12.02.2025

Samsun'un kirli havası

Samsun, ülkemizde hava kalitesinin en bozuk illerinden biri olduğu biliniyor.

Buna dair bilimsel bir veri var mı bilmiyorum ama çok kişi tarafından, özellikle Tekkeköy çevresinde akciğer kanserinden ölüm vakalarının artma durumu, hava kalitesinin bozuk olmasına bağlanıyor.

Protokol mensupları ile VİP tribünlerini kullananların yanı sıra, basın mensuplarının kullandıkları oto parklardan araçla çıkış, sanayinin içinden veriliyor.

Son olarak, Samsunspor'un 24 Ocak Cuma günü Gaziantep FK ile oynadığı maça gitmiştim.

Kesif bir koku aracın içine dolmuştu.

Ki;

Böyle bir kokuyu hava karardığında Samsun-Ordu karayolunu kullananlar sıklıkla hissetmişlerdir ki; okurlarımız, stadyumu tepeden gören Aşağıçinik doğumlu olduğuma dair bir notu defalarca paylaştığımı hatırlayacaklardır.

Son yıllarda köyüm Aşağıçinik'te Akciğer kanserinden ölümler sürekli artıyor.

Bu satıların yazarı akrabalarından ve komşularındaki kayıpların yanı sıra, iki halasını ve bir amcasını akciğer kanserinin neden olduğu ölüm nedeniyle toprağa verdiğine dair çok sayıda yazıyı kaleme almış biridir.

Akciğer kanserlerinin artmasını doğrudan baca gazlarına bağlayamam elbette, zira buna dair bilimsel bir veri yok elimde ama kanser vakalarının oluşma nedeni, hava kalitesi değilse, nedir?

Biri bana açıklasa iyi olur.

Kirazlık bölgesi itibariyle Tekkeköy sınırları içinde çok sayıda sanayi tesisi ve kömür deposu var.

Samsun'da hava kalitesinin bozulmasında bölgedeki çok sayıdaki sanayi tesisinden hangisi daha etkilidir bilemem ama mesela bakır fabrikasında, madenden külçe bakır elde edilirken, sülfürik asidin orta çıktığı da bilinen bir gerçektir

Sülfürik asidin, azotlu gübre yapımının temel maddelerinden biri olduğu da bilinir ki, Samsun'daki gübre fabrikasının, bakır fabrikasının hemen yanı başında kurulma nedenlerinden biri de budur zaten.

Tekrar ediyorum, havamızı Samsunda faaliyet gösteren çok sayıdaki hangi sanayi işletmesi daha çok kirletiyor bilmiyorum

Yazının bir bölümünde kesif bir kokudan söz etmiştik ya, bunun için mi bilinmez, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı için hırlanan ve zamanın Kalkınma Bakanlığı tarafından desteklenen “Sanayiden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Belirlenmesi ve Azaltılmasına Yönelik Uygulamanın Kolaylaştırılmasının Sağlanması Projesi” kapsamında hazırlanan, Sektörel Uygulama Kılavuzları dizisi, sanayi tesislerindeki emisyon kaynaklarının ve bu kaynaklardan atmosfere verilen emisyonların belirlenmesi, emisyonların ölçümü ve izlenmesi ile bu emisyonların önlenmesi/azaltılması amacıyla hazırlanan kılavuzda baca gazlarındaki kokulara dikkat çekilmiş.

Şöyle ki;

Bakanlık merkez ve taşra teşkilatları tarafından yürütülen tesis inceleme, kontrol ve denetim işlemlerinin kolaylaştırılması ve ülke çapında eş uygulamanın sağlanması.

Sektördeki tesisler ile bunlara ölçüm hizmeti veren kurum ve kuruluşların ölçüm/izleme çalışmalarında uygulama birliğinin sağlanması. Tesislerin izin ve denetim süreçlerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yapacakları beyanlarda veri kalitesinin yükseltilmesi. Tesislere emisyon azaltma ve kontrol çalışmalarında yardımcı olunması hedeflenmektedir.

Kimyasal gübre üreten tesisleri ele alan bu kılavuz kapsamında, öncelikle sektörde yaygın olarak kullanılan üretim süreçleri tanıtılmış, daha sonra bu süreçlerde emisyon oluşumuna neden olan kaynaklar belirlenmiş, emisyonların ölçümü ve izlenmesi ile emisyon azaltım teknikleri konusunda bilgiler verilmiştir.

Başta CO2 olmak üzere Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği kapsamında ele alınmayan sera gazları bu sektöre ait açıklamalarda ele alınmıştır. Benzer şeklide Koku Yönetmeliği kapsamına giren şikayet ve kokulu madde emisyon ve imisyonları için de bu sektörde yaygın olan NH3, H2S, asit buharları vb. kokulu gazlar incelemelere dahildir. Bu kokulu gazlardan tekil olarak havaya verilip koku şikayetine yol açanlar bu kimyasalların konsantrasyonları üzerinden yani hava kirletici olarak değerlendirilir.

Diğer yönetmelik hükümleri de ayrıca geçerlidir.

Ancak kokulu gazların tek başına havadaki konsantrasyonu hava kirletici emisyon veya dış hava sınır değerlerinin altında olduğu halde, koku eşik değerinin üstünde olabilir. Bu taktide şikayete konu olaylarda koku yönetmelik hükümleri uygulanır.

Farklı kokulu gazlar birlikte atıldığında yine her birisi için hava kirliliği emisyon ve dış hava sınırlarına göre karar verilir. Herhangi birinin konsantrasyonu sınır değerlerin altında olduğu halde koku şikayeti varsa koku yönetmelik hükümleri devreye girer.

Özellikle az atıklı teknolojik uygulamaların aranacağı yeni tesislerde, birden fazla yönetmelik hükümleri ile ilgili hususlara özen gösterilmesi esastır.

Yönetmelik böyle ama kokunun sadece gübre fabrikasından kaynaklandığını da söyleyemem.

Dedim ya, bölgede çok sayıda sanayi tesisi var.

Kömür depoları da cabası.

Burada bir parantez açarak şu notu da düşürmek isterim:

Bu kömür depolardan birin sahibi olan firma, hava kalitemizin bozulmasında az veya çok etkisi ortadayken ve bu şehrin Samsunspor adında bir takımı varken, Marmara bölgesindeki bazı futbol takımlarının forma sponsoru olmasına da şaşırıyorum açıkça.

Son söz:
''Bu şehrin sahibi yok '' mu demiştiniz?

Başka sorum yok.

Karadeniz'in İlk ve Tek Ekonomi Portalı

Okumak İçin Resimlere Tıklayınız.
Kapat
× Anasayfa Abone ol Tüm haberler Ekonomi Bölgesel Şirketler Gündem Belediye Sektörler Politika e-Dergi e-Gazete Web TV Künye Karadeniz sohbetleri Yazarlar