Ünye Ticaret Borsa Başkanı Mustafa Uslu yaklaşık bir hafta süren Meksika temaslarını anlattı.

Ünye Ticaret Borsası tarafından Ticaret Bakanlığı’nın URGE destekleri kapsamında gerçekleştirilen projenin ilk ayağı olan Meksika gezisini Ünye Ticaret Borsa Başkanı Mustafa Uslu değerlendirdi.

 Uslu; ”Ünye Ticaret Borsası tarafından Ticaret Bakanlığı’nın URGE destekleri kapsamında fındıkta sektörün ihracat yöntem ve kapasitelerini geliştirme, uluslararası rekabete açılma adı altında bir proje yapılmış ve bu bakanlıkça da kabul görülerek desteklenmiştir. Bu projenin temel amacı mevcut üyelerimiz arasında ihracat yapan firmalara yeni ihracat pazarları kurmak, ihracat yapmayı düşünen firmalarımızın da yurtdışına götürülerek ihracat yapmalarını sağlamaktır. Bakanlığımız proje giderlerinin %75’ini hibe olarak destekliyor. Kalan %25’lik bölümünde borsamız ve projeye katılan 10 firma tarafından karşılanıyor.

‘’3 YILLIK PROJE’’

Bu 10 firmamızdan ilk etapta Meksika’ya yapılan pazar araştırması ziyaretine 6 firmamızdan toplam 7 kişi katıldı. Bu 3 yıllık bir proje. 3 yıl içerisinde yaklaşık 3 ülkeye gidilerek buradaki pazar araştırması yapılacak. Fındık tanıtımı gerçekleştirilecek, olabilirse iş bağlantıları ve ihracat yapma imkânları geliştirilecek.

‘’6 FİRMA MEKSİKA PAZARINDA’’

Bundan sonraki programımız ise önümüzdeki yıl Lübnan pazarlığına yönelik olacak. Daha sonraki yıl da muhtemelen İngiltere pazarına yönelik bir faaliyet gerçekleştirilecek. Bahsettiğim gibi 6 firma Meksika pazar ziyaretine katıldı. Bu firmalar içerisinde Dost Fındık, Çakmaklar Fındık, Uslu Tarım Ürünleri, Boğaziçi Fındık, Öztaş Fındık ve Veyisoğlu Tarım Ürünleri var. Bu ziyaretin planlamasını bağımsız bir kurum aracılığı ile yapıyoruz. Bu kurum bizim yurt dışına gidiş geliş uçuş, konaklama ve oradaki yapacağımız iş görüşmeleri ile ilgili bağlantıları sağlayarak bize tercümanlık hizmeti veriyor.

‘’İHRACAT FİRMALARINA FINDIK GÖNDERİLECEK’’

İlk gün Mexico City’deki Ticaret ve Sanayi Odası’na ziyarette bulunuldu. Mexico City Ticaret ve Sanayi Odası fındık, kakao ve çikolata sektöründeki 9 firmayı toplantıya davet ederek bizi bir araya getirdi. Buradaki ziyaret hakkında bize bilgi verdiler. Biz de onlara Türkiye’deki Ticaret ve fındık sektörü hakkında bilgi verdik. Beraberimizde götürdüğümüz, Ünye’de firmalarımızın ürettikleri numuneleri onlara ikram ettik, tatmalarını sağladık. Firmalar arasında ilk görüşmeler ve karşılıklı olarak ilk beklentiler yapıldı. Firmalar taleplerini dile getirdiler. Bu anlamda da bizimle beraber giden ihracat firmalarımız bozkurtlara fındıklarını vermek üzere istedikleri olan ürün yelpazesini ve örneklerini kargo yolu ile gönderecekler. Oradaki ticaret odası yetkilisi daha sonra bize Meksika da ki ticareti anlatan bir kitap hediye etti. Bizde bu ziyaretin anısına Borsamızı ve Ülkemizi temsil eden hediyelerimizi taktimde bulunduk.

Orada ki fındık ithalat ve ihracatıyla uğraşan bir firma ziyaretine gittik. Firma yetkililerine ürünlerimizi tanıttık onlarda bu ziyaretten son derece memnun kaldılar ve numune istediler. Numuneler yurt dışı ziyaretinden sonra ilgili firmalarımız tarafından gönderilecektir.

‘’BÜYÜKELÇİLİĞE ZİYARET’’

Meksika ziyareti ikinci gününden sonra randevu doğrultusunda Türkiye Meksika büyük elçisini ziyaret ettik. Orada ki Büyük Elçi sağolsun bir jest yaparak Büyük Elçilikte değil kendi özel kurumunda ağırladı. Büyük Elçimizin adı Timur Söylemez, bu ziyarette orada bulunan ticaret dışı seminerde bulundu. Büyük Elçimize bize gösterdiği bu nezaketten dolayı teşekkür ederiz. Büyük Elçimizin orada ki ticaretten bilgi ve önerileri oldu. Bizim pazarlama heyetinin çok isabetli bir yöntemle işletildiğinin daha önce Türkiye’den değişik heyetlerinin geldiğini ama heyetler bünyesinde farklı meslek gruplarında olduğu için ulaşımda ve turizmcilerin görüşmelerinde bir kargaşalık yaşandığını ifade etti.  Karşılıklı yapılan görüşmelerden sonra biz büyükelçimizde de ziyaretin anısına Ticaret Borsamızı hatırlatacak bir şilt takdiminde bulunduk.

‘’FINDIK İHRACATI VERGİSİ’’

Daha sonra olacak olan fındık ihracat karşılaşmasında bulunursak diye birbirimize fikir alışverişinde bulunduk. Burada en önemli sorun Meksika parkından Türkiye’ye uygulanan fındık ihracatında fındık ihracatı vergisi olduğu ortaya çıktı. Meksika Türkiye’de yapılacak olan fındık ihracatında kabuklu fındık dediğimiz organik fındığa vergi almıyor ama işlenmiş olarak ihracat ettiğimiz fındığa %50 oranda bir vergi uygulaması yapılıyor. Meksika Dünya da yaklaşık 40’ın üzerinde serbest ticaret antlaşması yapmış. Dolasıyla antlaşma yaptığı ülkelere vergi uygulaması uygulamıyor. Türkiye ile böyle bir antlaşma olmadığı için fındık ürününde ortaya çıkan gümrük vergisi var. Hükümetimizin bize verdiği bilgiye göre de ciddi çalışmalar olduğunu Meksika ve Türkiye arasında serbest ticaret antlaşması yapılması için görüşmelerin devam ettiğini ancak sonlanmadığını bununda nedenin Amerika ile Meksika arasında ciddi ticari krizin Meksika üretiminin fazlasıyla oyaladığını ifade etti.

‘’TÜRKİYE – MEKSİKA ARASI TİCARET’’

Amerika’nın Türkiye serbest antlaşma konusunda tekrar görüşmelere başlanacağını ve inşallah da olumlu bir sonuç alınacağını söylediler. Ziyaretimizin çoğu yönünde Meksika ekonomi Bakan yardımcısı bizi kabul etti. Burada Türkiye ile Meksika arasındaki ticaret konusunda bize bilgi verdiler. Biz de onlara hangi amaçla geldiğimizi, yapmak istediğimizi anlattık ve yine ziyaretin anısına Meksika ekonomi bakan yardımcısının adına da şilt takdim ettik.

‘’MEKSİKA HALİ ZİYARETİ’’

Daha sonra Meksika ekonomi bakanının görevlerinde eşliğinde bize eşlik ettiler. Burada dünyanın en büyük toptancılar hali olarak faaliyet gösteren yere gittik. Yaklaşık 327 bin metre kare üzerine kurulmuş ve gerçekten olağanüstü büyük ,bütün sektörlerde faaliyet gösteren hale bakanlık ve yetkililerle beraber gittik. Orada beklentimizin üzerinde büyük bir ilgiyle karşılandık. Hal yönetim Merkez binasında hal başkanı ve yardımcıları bizi karşıladı.

‘’FINDIK İHRACATÇILARI SUNUM YAPTI’’

Daha sonra geniş bir toplantı salonuna alındık. Bu toplantı salonunda yaklaşık 7 tane bizzat fındık ürünüyle ithalat ve ihracat yapan firma temsilcileri de bulundular. Bize bir sunum gerçekleştirdiler. Burada ki ticaretin nasıl işlediği ile ilgili bu sunumdan sonra karşılıklı olarak oraya gelen Meksikalı firmalar ile bizim firmalarımız arasında gerçekleşen karşılıklı görüş alışverişiyle ve soru cevaplarıyla birlikte gerçekleştirildi. Bizim buradan giden firmalarımız onlara kartlarını oradaki firmada kendi kartlarını verdiler ve taleplerini dile getirdiler. Daha öncede karşılaştığımız gibi bu firmalarda öncelikle ihtiyaçlarını belirleyip numune gönderilmesini istediler ve bizim firmalarımıza döner dönmez bu talepler doğrultusunda numunelerini göndereceklerini ifade ettiler.

‘’TÜRKİYE’DEN İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLER VAR’’

Buradaki görüşmeden sonrasında bizimle görüşmeye gelen firmalarında iş yerlerini ziyaret ettik. Orada gördük ki gerçekten birçok ürünün yanında Türkiye’den ihraç eden ürünlerde var. Mesela inciri Meksikalılar yeni tanıyorlar ve Türkiye’den ihraç etmişler. Malatya kayısını ve fındık ürününü gördük natürel olarak fındık daha fazla karşımıza çıktı ama bu fındığın İspanya’dan Meksika’ya ihraç edildiğini öğrendik. Tabi bizim orada bulunma gayemizde buydu. Biz orada İspanya fındığı değil, Türk fındığı oradaki insanlara kazandırılması üzerine çalışmalar yaptık. Oradaki insanlarda yanımızda götürdüğümüz fındık numunelerimiz den gösterdik ve ikram ettik ve burada bulunan aşağı yukarı bütün firma temsilcileri bizim fındığımızın tadına baktığında İtalya’dan ve İspanya’da gelen fındığa göre son derece daha kaliteli ve daha lezzetli olduğuna dair hem fikir oldular. Ama daha öncede dediğim gibi ticari olarak işin karşılıklı anlaşma noktasına geldiğimizde biraz önce bahsettiğim %20’lik gümrük vergisi önümüze engel olarak çıktı. Ancak aşılmayacak bir engel değil. %20’lik gümrük vergisi olmasına rağmen Türkiye’den fındık ihracat edilmesi onlar adına yine de avantajlı olduğunu birlikte tespit ettik. Yani hem bu gümrük vergisindeki %20’lik uygulama hem de ulaşım mesafesinin fazla olmasına rağmen Türkiye’den fındık aldıklarında şuana kadar yaptıkları İspanya’da veya başka ülkelerden ticarete göre daha karlı bir fındık alabileceklerinin farkına vardılar.

Dolayısıyla gönderilecek numunelerle birlikte o numunelerinde orada beğenilmesi durumunda bizim buradan giden firmalarımız da ihracat bağlantısı yaparak anlaşma imzalayacaklar ve inşallah biz buraya fındık ihracatı yapmış olacağız. Gitmeden önce yaptığımız tespitlerde Türkiye’nin 2018 yılında Meksika’ya yaklaşık 11 milyon dolarlık fındık ihracatı olduğunu gördük.

‘’11 MİLYONLUK İHRACAT’’

Bu 11 milyonluk ihracat rakamı elbet küçümseyecek bir rakam değildir. Bunu çok daha yukarılara çıkarmak lazım. Tabii ki Ticaret Bakanlığı’mızın bu projeleri oluşturmak ve bizlere destek vermesindeki amacı bu, işadamlarını ihracat yapan ve yapmak isteyen firmaları maddi ve manevi anlamda bakanlık destekleyerek yurt dışına gidip pazarları araştırmalarını ve ihtiyaçlarını tespit etmelerini, oradaki işadamlarıyla ikili görüşmeler yaparak bir şekilde ihracata başlamalarına teşvik etmeleridir. Biz orada fındığımızı, Ünye’mizi ve ülkemizi tanıttık. Son derece olumlu izlenimler aldığımızı düşünüyoruz. Orada büyük bir ilgi ve alakayla karşılandı. Meksikalılar Türklere karşı çok büyük bir sempati duyuyor. Zaten yaşam tarzları ve kişisel özellikleri açısından da Türk insanına benzer özellikleri taşıyorlar. Eğer isterlerse ihracat yapan firmaları Türkiye’ye getirebileceğimizi söyledik. Anladığımız kadarıyla onlar da gelip, ürünleri yerinde görmek istediklerini söylediler. Buradaki firmalarımızın da kapasitesini görmek istiyorlar. Bu bizim ilk ziyaretimiz, dolaysıyla bizim için de bir tecrübe oldu. Bu yaşadığımız tecrübeler doğrultusunda eksikliklerimizi gördük. Bu eksikliklerimizi düzeltmeye çalışacağız.

‘’ATATÜRK HEYKELİ’’

Bir diğer konu da Meksika’ya gittiğimizde orada bir Atatürk heykeli olduğundan bahsettiler. Bu da bizim çok hoşumuza gitti ve gidip gördük. Her Türk gibi bizim de Türk milletinin kurucusu Atatürk’ün bizden binlerce kilometre uzaklıktaki bir ülkede heykelinin bulunması, insanların, Meksika devletinin Atatürk’ün şahsına verdiği önemi görmekten de büyük bir keyif aldık ve gurur duyduk. 5 günlük ziyaret sonucunda da ülkemize, şehrimize döndük. Bundan sonra biraz önce bahsettiğimiz gibi bizimle beraber gelen firmalarımız işlerini devam ettirecekler. Onların istedikleri numuneleri gönderecekler ve bu karşılıklı görüşmelerin sonucunda da oraya fındık ihraç etme konusunda olumlu olacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki yıl Lübnan’a daha sonraki yıl İngiltere ‘ye aynı firmalarımızın bulunduğu bir ziyaret gerçekleştireceğiz. Bu arada olabilirse de firmalarımızın tecrübe kazanabilmesi için yurtdışına gıda konusunda bir fuara götürmeyi planlıyoruz” dedi.