Her ne kadar Bakan’ın inceleme kriteri olarak belirlediği aylık 5 milyon gelir kamuoyunda tartışmalara neden olduysa da toplumun büyük kesimi bu incelemeleri destekliyor. Hatta haklı olarak, şimdiye kadar neden incelenmiyordu ki, diye soruyorlar.

Geçmişten bu yana Maliye Bakanlığı ara ara sansasyonel, kamuoyuna hitap eden vergi incelemelerine imza atar. Zenginlikleri, lüks yaşamlarıyla göz önünde olan ünlü sanatçıları, doktorları, avukatları incelediği çoktur.

Epey olmadı, kısa süre önce inceleme sırası fenomenlerdeydi.

Hesap uzmanları kurulundaki ilk yıllarımda üstatlarımız 'babalar incelemesini' sürdürüyordu.

12 Eylül askeri döneminde başlatılmıştı. Yeraltı dünyasından çok kişi o yıllarda tutuklanmış, yargılanmıştı. Vergi incelemeleri bu sürecin bir halkasıydı.

Hesap uzman yardımcılarının ilk bir buçuk yılı eğitimle geçerdi. Çeşitli kurslara katılırlar, kıdemli hesap uzmanının yanında birkaç aylık 3-4 refakat çalışması yaparlardı.

Refakatlerimden birisi çok sevdiğim, yetişmemde, meslek nosyonumun oluşmasında önemli rolü olan Pınar Büyükışık üstadın yanındaydı.

Babalar incelemesinden Pınar üstadın payına Perşembe Pazarı demir tüccarlarından birisi düşmüştü.

İncelemeyi onun gözetiminde birlikte yürüttük. Mükellef tutuklu değildi. Birkaç defa daireye çağırdık, görüştük, ifade aldık. Ciddi, son derece saygılı, usul adap bilen birisiydi. İnceleme boyunca bize hiç güçlük çıkartmadı.

Bazı kayıt dışı banka hesapları, hareketleri tespit etmiştik. Defterlerde yer almayan, gelir yazılmayan nakit hareketleri. Bunlara dayalı olarak rapor yazdık. Sanırım mükellef kendisi de aldığımız tutanakta, bu nakdin kayıt dışı işlemlere ilişkin olduğunu kabul etmişti.

Babalar incelemesi olarak başlamış olmasına rağmen bize mükellefin yeraltı faaliyetleriyle ilgili ne polisten ne ishbarattan bilgi, belge gelmişti. Herhangi bir demir tüccarının incelenmesinden farkı yoktu.

Üstelik tanıdığımız mükellef öyle karanlık, mafya kılıklı birisine benzemiyordu.

Buna rağmen, incelemenin sona ermesinden, babalar incelemesinin bizdeki sayfasının kapanmasından memnun olmuştuk.

Gerçi, tutanağı imzaladıktan sonra mükellefin söylediği bir cümle kafamıza takılmıştı. 'Siz Görevinizi yaptınız. Ama bilin ki, biz başkalarının suçunun ceremesini çekiyoruz.’

Acaba, bu ciddi adamın söylediklerinin sıradan bir serzenişin ötesinde anlamı var mıydı?

Çok değil, üç beş ay sonra gazetelerin ilk sayfalarında 'Perşembe Pazarı kana bulandı!' haber başlıklarıyla şaşkına döndük. Mükellefin oğulları, eski iş ortaklarıyla tartışmış, silahlar konuşmuştu. Çatışmada, yanlış hatırlamıyorsam, mükellefimizin bir oğluyla 1-2 kişi hayatını kaybetmişti.

Bilmiyorum, belki silahlı çatışmanın vergi incelemesiyle, mükellefin bize ima ettikleriyle hiç ilgisi yoktu.

Belki de vardı!