İklim Değişikliği ve Zararlılar Üretimi Tehdit Ediyor

İklim değişikliği, fındık üretiminde belirsizlikleri artırıyor. Mevsim dengesizlikleri, ilkbahar donları ve yaz kuraklıkları verimi düşürüyor. Özellikle Karadeniz Bölgesi’nde görülen kahverengi kokarca istilası, fındıkta kalite kaybına neden olarak ihracat potansiyelini olumsuz etkiliyor.

Tarım uzmanları, kimyasal ilaçlamanın tek başına yeterli olmadığını belirterek, biyolojik mücadele yöntemlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguluyor. Aksi takdirde, Türkiye’nin fındık ihracatındaki kalite avantajını kaybedebileceği ifade ediliyor.

Üreticiler Sektörden Çekilir mi?

Artan işçilik maliyetleri, küçük ve dağınık tarım arazileri, sözleşmeli tarıma geçişin hızlanması üreticileri zor durumda bırakıyor. Küçük ölçekli üreticilerin fındık tarımından çekilmesi durumunda sektörün büyük şirketlerin kontrolüne girebileceği ve yerli üreticilerin pazardaki etkinliğini kaybedebileceği öngörülüyor.

Son yıllarda uluslararası fındık işleme firmalarının doğrudan üreticiyle sözleşme yaparak sektördeki kontrolünü artırması, Türk fındık sektörünün yabancı sermayeye bağımlı hale gelebileceğine dair endişeleri artırıyor.

Çözüm: Yeni Bir Fındık Yasası ve Yapısal Reformlar Şart

Uzmanlara göre, fındık üreticisinin korunması için kapsamlı bir reform süreci başlatılmalı. Öne çıkan öneriler şöyle:

               •             Kooperatifleşme Teşvik Edilmeli: Üreticilerin birlik içinde hareket etmesi sağlanmalı.

               •             Sözleşmeli Tarımda Şeffaflık Sağlanmalı: Üreticinin lehine sözleşme şartları oluşturulmalı.

               •             Arazi Toplulaştırma ve Modernizasyon Desteklenmeli: Küçük ölçekli tarımı daha verimli hale getirecek teşvik mekanizmaları uygulanmalı.

               •             Devlet Müdahale Alımları Güçlendirilmeli: Fındık fiyatlarındaki dalgalanmalar üreticiyi koruyacak mekanizmalarla dengelenmeli.

Teknolojik Yatırımlar ve Dijital Tarım Geliştirilmeli

Makineleşme ve dijital tarım uygulamalarına yönelik yatırımların artırılması gerektiğini belirten uzmanlar, hasat süreçlerinde mekanizasyonun yaygınlaştırılmasının işçilik maliyetlerini düşüreceğini ifade ediyor.

Ayrıca, fındık tarımında sensör teknolojileri, drone kullanımı ve yapay zeka tabanlı üretim tekniklerinin teşvik edilmesi gerektiği vurgulanıyor.

Fındıkta Sürdürülebilirlik İçin Acil Adımlar Atılmalı

Türkiye’nin küresel fındık liderliğini koruyabilmesi için üreticiyi destekleyen, iklim değişikliğine uyum sağlayan ve yerel firmaların pazardaki gücünü artıran politikalar uygulanmalı. Yeni bir fındık yasası ile sektörde denge sağlanmalı, kooperatifleşme teşvik edilmeli ve modern tarım tekniklerine geçiş hızlandırılmalı.

Uzmanlar, aksi takdirde üreticinin üretimden vazgeçme riskinin artacağını ve sektörün büyük firmaların kontrolüne gireceğini belirtiyor. Türkiye için stratejik öneme sahip olan fındıkta sürdürülebilirlik sağlanmazsa, tarım sektörü büyük bir dönüşüm sürecine girebilir.

HAFTANIN SÖZÜ

Müşteri odaklı olan geleceğe yön verir