10.09.2024
Geçen ay Samsun'da ekmeğe gizli zam yapılmıştı. Gizli zam diyoruz. Çünkü nedenimiz var.
Samsun'da 230 gram ekmek 10 liradan satılıyordu.
Fırıncılar bastırdı.
''Zam isteriz'' diye.
Bu ülkede iğneden ipliğe her şeye zam yapılır da, ekmeğe zam yapılırken, yetkililer hala kılı kırk yararlar.
Ekmeğe yapılacak zam.
Hükümetler götürür.
Öyle yani.
Düşüncenize evde yetişkin erkek çocuklarınız var.
Her biri, bir oturuşta bir ekmek tüketiyor.
Misal, yaşları 16 ila 18 yaşlarına iki erkek evladınız, bir de kız çocuğunuz var.
Köroğlu / Ayvaz misali karı - koca anne ve babayla birlikte etti mi size sofrada beş boğaz.
Diyelim ki; oğlanlar, iki ekmeği götürdü.
''Maşallah'' diyelim bu arada.
Karı koca ve kız çocuğu size de bir ekmek yetmeyecektir.
Her sofra kurulan da 3,5 ekmek tüketilir.
Sadece ekmek parası olarak bütçeden harcanacak para öğün de, tüketilecek en az 10 ekmek için günde 100, ayda eder 3 bin liraya ulaşacaktır.
Hani eti, sebzesi.
Beş kişilik bir ailenin kahvaltı sofrası için yapacağı masrafı bir düşünün.
Bu durumda bile peynir, zeytin için harcanan para göze batmaz ama ekmek için harcanan para göze batar arkadaş.
Bu durumda Vali bile ekmek zammına müdahil olur.
Samsun'da olduğu gibi, 10 gramlık, katkı sunar mesela.
Nasıl mı?
Bir ay öncesine kadar 10 liradan satılan 230 gram ekmeğe zam yapmak için fiyat artırımına direnmişti valilik ama ekmeğin gramajı 30 gram eksiltilerek fiyatı aynı tutulmuş, 200 gram ekmek yine10 liradan satılmaya başlanmıştı.
Samsun'daki ekmek sandviç ekmeğine dönmüştü yani.
Bu durum da halkın tepkisini çekmişti.
Samsun Valisi Orhan Tavlı, duruma müdahil olarak ekmek gramajının 210 grama çıkarılmasını istemiş.
Bu konuda alınan karar da dün itibariyle fırıncılara tebliğ edilmiş.
Valilik kararına kazan kaldırmasalar da, gelen tepkilerden fırıncıların karardan pek hoşnut olmadıkları anlaşılıyor.
Ülkemizde hepimizi doyuracak kadar buğday yetişmiyor maalesef.
Buğday ithal ediyoruz yani.
Özellikle savaş halindeki Rusya ve Ukrayna'dan ithal ettiğimiz buğdaylardan un yapıyoruz.
İthal buğdaylardan ürettiğimiz unun büyük bölümü bizim fırınlarımıza satılırken, bir bölümünü da mamul madde olarak ihraç ediyoruz.
Demem o ki;
Ülkemizde un pahalı maalesef.
Dolayısıyla fırıncılar para kazanamamaktan şikayet ediyorlar.
Zam talep eden fırıncı esnafına bunun için tepki göstermemekle birlikte Samsun'da 7,5 liraya ekmek satan fırınların varlığını bildiğim için de ''Sen 10 liradan ekmek satıyorken zarar ettiğini iddia ediyorsan, 7,5 liradan ekmek satanlar nasıl oluyor da kar ediyorlar?'' diye sormadan da kendimi alamıyorum.
Öyle ya.
7,5 liradan ekmek satanlar, zararına satış yapmayacağına göre az da olsa kar ediyor olmalılar.
Un aynı un.
Su da aynı su.
Oluyor demek ki.
Samsun Valisi'nin ''Bir lokma da benden olsun'' misali ekmek zammına müdahalesini eleştirmem elbette ama bir yıl içinde 8-9 kata kadar varan kimi fiyat artışlarına ''Olmaz ki, böyle de yapılmaz ki'' türünden tepkisini de işitmek isterim.