Bu işi plansız yapan  Fransa  bu yılki kalkınma hızıyla örnek gösterilirken,  plan ve program  piyasa düzenine aykırı olduğu için hiç sıcak bakmayan ABD’nin bir ‘’ yatırım yasası’’ çıkararak  kaynak  aktarımı yapması eleştirilebiliyor.  Ancak  bu alanda  çalışmalarıyla yakından tanıdığımız  Prof.Dani Rodrik ise  ‘’ tek kademe önlemleri ‘’nin sonuçsuzluğunu ve işin aslının  bir politika oluşturmak olduğunun altını çiziyor.

Fransa, 5. Cumhuriyeti kurarken plan yapmayı kurumlaştırdı ve 1958 sonrası ciddi bir endüstrri politikası izledi. Enerji ve  savunma sanayinde bu yolla ciddi bir kendi kendine yeterlilik hali oluşturdu. Ancak Macron Dönemi’nde bu işten uzaklaşıldı. Tek teşvik aleti, vergilendirme sistemine getirilen bağışıklık oldu. 2022-3 dönemi rakamları kısmen sonuç alındığını gösteriyor. Ama önlem  hedefli olmadığı için  gelir dağılımı ve genç işsizliğinden yana  ciddi sorunlar var.

ABD ilke olarak  plan ve özel teşvik karşıtı.  Ama Biden Yönetimi bu   ‘’takıntıyı’’ aştı ve Kongre’den  trilyon dolar değerinde bir ‘’Özel  Yatırım Yasası ‘’ çıkardı. Kongre’den işin onay süreci bile kendi  başına bir olaydı. Şimdi  teşvik karşıtları teşviğe esas olan miktarın  ‘’erişim yerindeliği’’  konusunda etkinlik sağlanmadığını  vurguluyorlar. Ancak neresinden bakılırsa bakılsın, yeşil  yatırımlar ile süper iletkenler konusunda  ciddi bir yatırım paketi yolda. Bunun orta  dönemde  ABD’nin rekabetçi sektörlerine  dinamizm getireceği açık.

Profesör Dani Rodrik ise 2 genç meslektaşıyla bu hafta Project Syndicate’deki analizinde işe bambaşka bir perspektif  kazandırıyor. Rodrik, gümrük vergileri, bir seköre özel teşvik gibisinden önlemlerin yeterli olmadığını ve esas  olanın  ‘’ politika ‘’ olduğunu vurguluyor. Bu anlamda  G.Kore ve Tayvan deneylerini örnek olarak veriyor.

Böyle bakınca, yeni hazırlanan Orta Vadeli Program’ın (OVP) farklılık taşıması gerektiği çok açık ortaya çıkıyor. Program ‘’özel teşvikler‘’ ile yetinmemeli… Türkiye’nin rekabetçi gücüne yön verecek sektörel desenini yeniden tanımlayan bir bakışın  OVP‘ye yansıması gerekiyor. Bu metinde  ‘’yeşil yatırım’’ların yeri apayrı. Kısacası yeşil omayan, doğayı gözetmeyen, iklimi ıskalayan bir Türkiye’nin  dünya ekonomisinde yeri olmadığını bilmemiz gerekiyor.