3.10.2024
Kentsel Dönüşüm Nedir?
Kentsel dönüşüm, şehirlerin belirli alanlarında yaşanan fiziksel, sosyal veya ekonomik sorunların çözülmesi amacıyla gerçekleştirilen sistematik yenileme ve yeniden yapılandırma sürecidir. Bu süreç, genellikle eski veya yıpranmış yapıların yıkılıp, yerine modern, daha güvenli ve işlevsel yapılar inşa edilmesiyle gerçekleşir.
Bu şekilde baktığımız zaman kentsel dönüşüm oldukça faydalı gibi gözükse de neden ben DEVRİDAİM dedim. Devrim daim dememin sebebi kentsel dönüşümlere ‘yerinde dönüşüm’ veya ‘kâr kapısı’ olarak bakıldığı için. Riskli olan binaların aynı inşaat alanında aynı kat sayısı ile yenileniyor. Yapılan yeni inşaatlar eski binalara nazaran göze daha güzel gelseler de, resme büyük olarak baktığımız zaman düzensiz yapılaşma ve çarpık kentleşme hala devam ediyor.
Sektörün içerisinden birisi olaraktan devletin kentsel dönüşüm yardımlarının oldukça yetersiz olduğunu söyleyebilirim. Ki hatta bazı yapılan kat karşılığı anlaşmalarında müteahhitlerin ve kat maliklerinin kentsel dönüşüm prosedürleri ile vakit kaybetmek istememesin bizzat şahidi oldum. Çünkü verilen kentsel dönüşüm destekleri (çok sayılı malikli binalar haricinde) kaybedilen süre ve harcanılan efor karşısında oldukça yetersiz kalıyor.
Ne Yapılmalı?
İlk olarak devletin kentsel dönüşümde özellikle müteahhitlere teşvikleri arttırmalı ve kat maliklerine verilen kira desteği yükseltilmeli. Ara mahalle ve sokaklarda pek çok yıkılmaya yüz tutmuş yapılarda hala daha oturumların devam ettiğini ve kâr getiremediği gerekçesi ile kentsel dönüşüme giremediklerini (toki projeleri haricinde) görüyoruz.
İkinci önlem olaraktan artık parsel parsel ‘yerinde kentsel dönüşüm’ yerine ada veya adalar bazlı kentsel dönüşümlerin birbirleri ile aynı anda veya yakın tarihlerde kentsel dönüşüm ile dönüştürülmesinin;
* Yol ve altyapı çalışmalarında daha çevrenin daha düzenli gözükmesine
* Bölgenin estetik olarak daha güzel gözükmesine
* Ekonomik canlanmanın artmasına sebep olur.
Bu şekilde yapılan kentsel dönüşümlerin sadece bölgenin değil şehrin prestijini arttıracağına inanıyorum. Dünya’da en iyi örnek olarak Barcelona şehrinin şehir planlaması ve yapılan yapıların tarihi dokuyu bozmadan yapılmasının şehre her yıl milyonlarca turistin gelmesine sebep oluyor. Genel bir ortalama ile coğrafik şartlardan dolayı şehrin sadece kıyı kesimlerinde şehirlerin kurulduğu Karadeniz bölgesinde, yapılan inşaat çalışmalarının ve kentsel dönüşümlerin ileriye dönük düşünceler ile yapılması çok şiddetli bir ihtiyacımızdır.