COVID-19 sonrası gıda güvenliğinin ne kadar önemli olduğunu tüm dünya gördü. Bu durum her zaman vurguladığımız tarımda ve sanayide üreten kesimin üzerindeki girdi maliyetlerinin düşürülmesi gerektiği eleştirilerimizin haklılığını ortaya koydu. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli yaptığı Ordu ziyaretinde üretime büyük önem verdiklerini söyledi. Kaldı ki hala tarım alanında dünyada kendine yetebilen ülkeler arasındayız. Tarım ürünlerinden bir kaçını değerlendirdiğimizde; Fındıkta TÜİK ve Tarım Bakanlığı rekolteyi en az 600 bin ton olarak açıkladı. Buğdayda da rekolte 20.2 milyon ton civarında olacak. TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal ve Türkiye Un Sanayicileri Başkanı Eren Gürhan Ulusoy da yaptığı açıklamalarla bu rakamı doğruluyor. Kırmızı mercimekte de TMO’ya göre 350 bin ton üretim bekleniyor. Nohut çeltik, pirinç ve fasulyede de beklentiler iyi yönde. Umarım rakamlar her yıl katlayarak gider ve gıdada verimliliği artırıp, israfı en aza indirerek ‘'gıda güvenliğini” sağlarız.

Fındık ve Un Sektörü

TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, Karadeniz Ekonomi’ye “bütün politikalarımızda ülke menfaati tek kriterimizdir” açıklaması yapsa da eleştirilerin hedefi olmaktan kurtulamıyor. Fındık ve un sektöründe TMO’ya övgüde var eleştiri de. Her iki sektör devamlı olarak Rekabet Kurulu tarafından denetlenmeye devam ediyor. Un sanayinde işleri her koşulda yolunda olan bir A takımı ve işleri sıkıntıya düşen bir B takımı var desek yanlış olmaz. 1000’in üzerinde firmadan şu an ayakta kalanlara baktığımızda önemli sorunlar olduğunu zaten görmekteyiz. Bunları önümüzdeki haftalarda işleyeceğiz. Fındıkta da durum farklı değil. MHP Ordu Milletvekili Cemal Enginyurt Ferrero firmasını Rekabet Kurulu’na şikâyet etti. Aynı şekilde CHP Ordu Milletvekili Dr. Mustafa Adıgüzel ve AKP Ordu Milletvekili Metin Gündoğdu basın toplantısı düzenleyerek Ferrero’yu fındık fiyatını düşürmekle eleştirdiler. Büyük alıcıdan son yıllarda Türk fındık sanayicisinin de şikâyetçi olduğunu geçen hafta

yazmıştık. Son dönemde Avrupa’da Türk fındık ihracatçısının ve sanayicisinin fındık pazarlarına 2021 yılı sonunda kadar fındık sattığı ve Türk firmalarının kontratlarının iptal olduğu eleştirisini sektör temsilcilerinden sık sık duymaya başladık. Türk sanayicisi, Ferrero bu çıkıntı malları aynı fiyatlara ihale yaparak bize satsın görüşlerini dile getirse de Ferrero bunu duymazdan geliyor. Eğer bu şekilde bildiğini okumaya devam ederse muhtemeldir ki 10 yıl sonra sektörde 3-5 Türk firması ancak kalacaktır.

Son olarak yine yeşerdi fındık dalları bakalım. TMO bu yıl söz verdiği gibi üretici bahçeye girmeden fındık alım fiyatlarını açıklayacak mı? Fiyat kaç lira olacak? Her şeyden önemlisi yabancı alıcı bu fiyatlara uyacak mı? Yoksa son 3 yılda olduğu gibi TMO depolarındaki fındığı daha fazla para ödeyip ihale yoluyla mı satın alacak? Hep beraber göreceğiz. Ancak görünen o ki fındıkta bu yıl çok aksiyon olacak.

En Büyük İlk 500 Sanayi Kuruluşu

Türkiye’nin en büyük ilk 500 sanayisine Karadeniz Bölgesi’nden 18 firmamız girdi. Bunlardan 6 tanesi fındık sanayicisi olarak dikkatleri çekti. Ulusoy Un ve Kozlu Gıda da başarılı performanslarını listeye yansıtmış görünüyor. Ancak her yıl olduğu gibi bu yıl da firmaların en büyük girdilerinin finansman giderleri olduğu dikkatlerden kaçmadı. Şirketlerin finansal borçlarında döviz cinsi kredilerin payı çok yüksek. Bu durum, şirketlerin açık pozisyon taşımasına neden oluyor. Türk Lirası’nın değer kaybının son 3 yılda açık pozisyon taşıyan şirketlerin mali yapılarının bozulmasına neden olduğunu ekonomistlerin ortak tespiti olarak vurgulanıyor. Görünen o ki firmalar teknolojik yatırımlara, inovasyona ve AR-GE çalışmalarına çok daha fazla önem vermeli. Yine de listeye giren firmalarımızı gönülden tebrik ediyor şimdi ikinci büyük sanayi kuruluşunun açıklanmasını bekliyoruz.

GÜNÜN SÖZÜ Sorun çıkaran değil, çözüm üreten ol; farklı olmak için farkını göstermen gerek…