Merve Karamete dostum iletti: Yaşar Kemal’in eserleri artık sesli okuma olarak çıktı. 

Dr.Rauf Gönenç dostum ‘’çalışmamı  ilgilenenlere yollayabilirsin‘’ dedi. Türkiye ekonomisi üstüne yapılmış bu çok yetkin çalışmayı isteyenlere duyuruyorum.

600 yıllık bir dostluktan söz ediyorum: 1414’de Osmanlı’ların büyükelçi yollamasıyla başlıyor Polonya-Osmanlı ilişkileri. 1533’de iki ülke aralarında bir ‘’ebedi ahidnâme’’ (sonsuz süreli emperyal güvence) imzalıyor, Osmanlı tarihinde ilk örnek.

TC kurulduğunda tanıyanların başında Polonya geliyor.

2. Dünya Savaşı yılları…

Polonya işgal altında…

Almanya Büyükelçisi von Papen, Polonya bayrağının indirilmesini istiyor. Dışişleri Bakanı Numan Menemencioğlu‘ndan aldığı cevap: Polonya sizin için yok! Ama Türkiye için yaşıyor…

Polonya bayrağı, savaş boyu gönderde kalıyor…  

Elimde, Pomorska ve Kwasniewkı’nın kaleme aldığı Polonyalılar Türkiye’yi Neden Sever  başlıklı çalışma var.

Osmanlı’dan bu yana hizmet vermiş alim, askeri stratejist 50’ye yakın Polonyalı görüyorum. Kopernik’i çıkarmış bir ülke için buna şaşırmıyorum.  Türkçe’den sözler Turcyzmy adlı bir sözlük oluşturuyor. ‘’Kahve’’ onlar için ‘’kawe’’. Türkçe’mizdeki ‘’daniskası’’ (alası) sözcüğü Polonya’nın Danzig (Gdansk) kentinden adını alıyor. TC‘nin Varşova Büyükelçisi Rauf Alp Denktaş‘ın  bu çalışmayı  ‘’ortak bir prestij kitabı ‘’nitelemesi, bence çok yerinde. 

Emin Atasoy ve J.Wendt’in  editörlüğündeki  37 yazarlı  Polonya Cumhuriyeti çalışmasını da  vurgulayayım. Prof. Hacer Topakbaş-Üstüner’in Polonozköy: 180 Yıllık Mazi’ nin bir boşluğu doldurdu. Bu alanda çalışan  Prof.Dr. Agnieszka Kaim gibi yetkin Türkologlar var.  

Aslı Polonya’ya dayanan Nazım Hikmet Türkiye’yi terk edip, Sovyetlere sığındığında  ona pasaport veren Polonya.      

38 milyon nüfuslu, Türkiye’ye yakın ulusal gelir üreten (700 Milyar $) Polonya’yla ilişkiler günümüzde de iyi. Türkiye lehine fazla veren bir dış ticaret var. Türk öğrencilerinin Erasmus Programı’da Polonya 1.tercih. Türkiye taahhüd sektörü bu ülkede aldıkları işlerle Avrupa liderliğine çok yakın.

IMD‘nin  bu yılki  Dünya ,Rekabetçilik  Sıralama’sında 41.ülke olan Polonya’dan alınacak know-how var, buna inanıyorum.

Polonya salt iktisadi değil, siyasal alanda da anlamlı değişimler yaşıyor: Donald Tusk liderliğindeki 3 partili Sivil Koalisyon Ekim 2023’de % 54’lük oyla tabanı bağnaz dinci / ırkçı PİS partisinin 8 yıllık iktidarına son verdi. Tusk yerel seçimlerde başarısını sürdürdü. Avrupa Parlamentosu seçimlerinde PİS bir kez daha yenilgiye uğratıldı.

Bu yenilgi,  korku siyaseti yapanlara karşı ‘’umudun sesi’’  oldu.      

Pazar’ları Lazienki Parkı’nda açık alanda Chopin’in mazurkalarını dinleyen binlerce insan bu coşkuyla bize ‘’korkuya hayır / yaşama evet’’ diyor. Unutmayalım, korkuya ilk başkaldırı,Lech Walessa’nın Dayanışma Hareketi ‘ydi, bir örnekti.

Korkuya karşı umudun yükselişini görmek isteyenlere Polonya yollarını öneririm …

Yaşar Kemal usta diyor ki: Kırmızı sakallı topal karınca aşağıdan, filistandan, karınca ülkelerinden gelen haberleri dinliyor, öfkesinden kuduruyordu ama, elden ne gelir… ‘’Delirmişler bunlar, delirmişler,’’ diyordu da başka bir şey demiyordu. ‘’Dünyanın bu delirmiş çağında, bu alçalmış, bu obur, bu bencil çağı da geçecek ama, ne zaman geçecek?’’