30.12.2023

Geçenlerde Çorum paneline giderken, ‘’İstikamet İskilip’teki Bedri Rahmi Eyüpoğlu Sergisi ‘’ dedim. Halk Eğitim’de Bedri Rahmi Sergisi’ni bulduk.
Onun ‘’Hey selam olsun sana renklerin dili,tohum gibi, su gibi, tuz gibi, toprak gibi, herkesin olan dünya gibi güzel’’ (6.10.1942) sözleri beni selamladı.
Bedri Rahmi Eyüpoğlu (1911-1975) neden Çorum’daydı?
Yıl 1938…
Halk Evleri bir ‘’Yurt Gezileri Programı’’ düzenler.Her yıl 10 ressam ‘’Halkın arasında dolaşarak resim yapacaktır ‘’.Sanatçıları Akademi (GSA) tesbit edecektir.
1938-1943 yıllarında 46 sanatçı, 61 yurt noktasına gidecek ve Yeni Türk Modernizmi’ni yaratmak için Batı resim tekniği ile gelenekel Anadolu motifleri sentezlenecektir.
Sanatçılar arasında şöyle bir baktım, Elif Naci ( Çarşamba ), Cevat Dereli ( Gümüşhane ), Halil Dikmen ( Giresun), Turgut Zaim ( Erciyes ), Avni Arbaş ( Siirt ), Mahmut Cuda ( Bitlis), Abidin Dino ( Balıkesir) vardır.
675 yapıt ortaya çıkar…
Ne yazık ki, çoğunun nerede olduğu bilinmez.
Bedri Rahmi Eyüpoğlu Çorum’da 3 ay kalır. Bu ilden ‘’Birçok taraflarını çocukluk anılarımla tamamladığım ve süslediğim bir şehir. Kendisine özel bir havası var. Yolları, evleri, insanları,hep bildiğim ve sevdiğim Anadolu ‘’ şeklinde söz edecektir.
Çorum halayını anlatırken ‘’Büyük hareketler gayet az, her oyuncu halayın ana ritminden dışarı çıkmadan kendine mahsus bir edayı muhafaza edebiliyor’’ diyecek kadar Çorum’a mercek tutabilmiştir.
40 kadar resim, Çorum çoşkusuyla bezenmiş bir Çorum Defteri, eşi Eren’e yazdığı Çorum Mektupları ürün tortusu olarak geriye kalır.’’Karadutum, Çatalkaram, Çingenem / Nar tanem, nur tanem, bir tanem’’ şiiri, Çorum’un Çatalkara Üzümü’nden esinlenmedir.
Sergiyi gezerken bir ilgili bana ‘’ Serginin son günleri, zira Kütüphane binası depreme dirençsiz çıktı, yıkılacak ‘’dedi.
Çorum’da akşam yemekte dostlarım sanayici İsmail Alapala ve Çorum Haber’in belleği Mehmet Yolyapar’a konuyu aktardım. ‘’Merak etme, Çorum Hitit kültürünün beşiğidir, Bedri Rahmi’yi haydi haydi yaşatır’’ dediler.
Yolyapar dostum, 6-7 gün sonra Vali Zülkif Dağlı‘nın konuya müdahale ederek sergiye yer yarattığı bilgisini verdiler. ‘’Doç.Dr‘’ unvanlı Vali Dağlı’ya duyarlılığı için teşekkür ediyorum.
Bedri Rahmi, resimde görülmedik ve bilinmedik renkleri bulma üstadıdır. Şiir güldesteleri, duvar kabartmaları, mozaik pano, duvar resimleriyle özgündür. Bu koca ve güzel yürek, Akademi’nin ünlü Bedros’udur. Dostu Nazım Hikmet için yazdığı Zindanı Taştan Oyarlar Livaneli ve Fazıl Say’ca bestelenmiştir.’’Gözleri Anadolu’yu Gören Adam’’ isimli belgesel onu anlatır.
Türkiye’de ‘’tek’’ olan Çorum-İskilip Bedri Rahmi Daimi Sergisi‘nin yaşamasını sağlayan Çorum’lu dostlarım sağolsunlar.
Ülkelerin kişi başına geliriyle sanatçı ve müze sayısı arasında doğrusal bir ilişki var, buna inanmamız gerekiyor.
Biİdil-Ural geleneği olan Nardugan Bayramı (Kış Gündönümü Bereket Bayramı) bir şaman Türk geleneğidir, bunu yeni yıl niyetine alın, hepimize kutlu olsun…