3.06.2023
Geçtiğimiz hafta, sanatçı ve dostum Ersin Onay’ı (doğ.1949) kaybettik. Onu Bilkent’e konservatuarı kazandıran, Ankara Oda Orkestrasını kuran yetkin bir kültür yöneticisi olarak tanıdım, ışıklar altında uyusun.
Dostum Gündüz Vassaf’ın(doğ.1947) Everest’den çıkma Ressamın İsyanı kitabını barok dönemin ‘’dahi’’ressamı ama ‘’kötü’’ adamı Caravaggio (1571-1610) üstüne yazılmış bir biyografik eser sanmayın. Eser, Gündüz Vassaf yaşamla yaptığı hakikatlı bir öz-eleştiri. Kendisi ‘’Caravaggio’nun peşinde kendimi kovalıyorum’’ demiş,aynen de öyle. Aitlik / Delilik / İnanmak türünden tüm kavramlarla ben’i buluşturmak istiyorsanız Cehenneme Övgü,Tarihi Yargılıyorum,Türkiye Sen Kimsin? eserlerinden tanıdığınız Dr.Gündüz Vassaf‘ın bu hesaplaşmasını okuyun,şu günlerde herkesin buna ihtiyacı var.
Bugün, seçimi kazanan partinin organizmasının işleyişine yerelden bakmak istiyorum.
Sosyolojinin 20.yy’daki büyük isimlerinden olan Pierre Bourdieu (1930-2002) bize sosyal gerçekçiliği bütün olarak görme olanağı verir.Çalışmalarının tamamı Türkçe’ye çevrildi. İletişim, Yapı Kredi ve Heretik yayınlarından bulabiliriz.
Tanımladığı dört sermaye kategorisinden biri simgesel (sembolik) sermaye (SS)’dir. Bu kavramla, toplumsal yapı ile bilişsel yapı arasında ortaya çıkan karşılıklı ilişkiler analiz edilir. Çoklu sınıf yapısına bakış sağlanır. Sembolik sermayeyi bilmek, politik iktisadın kültürünü tanıma ve anlama olanağı tanır.
Bu kavram toplumsal eşitsizliğin ve güç iktidarının devamını sağlayan kaynağını da gösterir. Toplumsal aktörlerin ‘’grup aidiyeti’’ne nasıl girdiği analiz edilir.
Sosyolog Sevinç Doğan’ın Mahalledeki AKP / Parti İşleyişi, Taban Mobilizasyonu ve Siyasal Yabancılaşma (İletişim yay,2016) başlığını taşıyan İstanbul Kağıthane’de gerçekleştirdiği derinlikli saha çalışması, bize bu partinin ‘’tılsımı’’ hakkında 5 anlamlı ipucu veriyor:
1-Bu partinin organizasyonu aşağıdan yukarıya doğru işliyor ve öyle çalışıyor.
2-AKP’de ekonomik ve kültürel sermaye birlikte çok etkili olarak kullanılıyor.
3-Sınıfsal kaynaşma bu partinin işleyiş şekli oluyor.
4-İnsanlar (toplumsal aktörler) geleceklerini parti üstünden şekillendiriyor.
5-Alanın parti olarak varlığı, her şeyin garantisi. Bu sadece seçim dönemlerinde değil, tüm zamanlarda ve sürekli olarak çalışıyor. Genel politikalar ile yerel pratikler birbirini tamamlıyor.
Tekrarında büyük yarar var: Türkiye’de 15,3 milyon insan çeşitli adlar altında parasal destek alıyor. Bu insanların her birini, bir haneye eşdeğer olarak kabul edebiliriz. Ülkenin toplam hane sayısı 25,3 milyon. Hesapça, toplam hanelerinin % 60’ının parasal destek üstüne kurulu bir yaşam pratiği var. Unutmamak gerek: Cumhur İttifakı adaylarının 1.geldiği (olduğu) 52 ilin Türkiye ulusal hasılasına katkı oranı sadece % 33.
Ülkede 12,1 milyon insan iktidar partisine kayıtlı, bu da resmin tamamlayıcısı.
‘’Sembolik sermaye,, kavramı, yerelde bir siyasi işleyişi işte bize böyle anlatıyor.
Yaşar Kemal ustamız ise noktayı şöyle koyuyor: Dünyayı tadına vararak derinlemesine sevmek hiç kolay bir iş değildir…