25.01.2020

Avustralya yanıyor...

Ne oluyor ? Avustralya, geçen Eylül'den bu yana bir ''yeryüzü cehennemi''ne dönmüş durumda. Aşırı sıcaklık, bunu izleyen kuraklık sonucu çıkan yangınlar bu ülkede Belçika kadar bir eko-sistemi yok etti. Şu ana dek 25 kişi öldü, 67.000 insan yerleşimini terk etmek zorunda kaldı. Yarım milyar hayvan telef oldu. Yangınlarda 8 milyon hektar alan yandı. Bu, 11 milyon adet futbol sahasına eşdeğer bir alan. Bu ülkeye has tek keseli memeli türü ''koala'' adlı hayvan türü popülasyonunun üçte biri yanarak yok oldu. Başkent Canberra sis dumanı altında ve parlamento bu nedenle oturum bile yapamıyor. Ülkenin muhafazakar başbakanı Scott Morrison ise Hawaii'de tatile çıktı ve ancak eleştiriler sonucu tatilini yarıda kesti ve ülkesine geri döndü.

 

Nedeni ? BBC'ye göre Avustralya bu yazı çok uzun ve çok sıcak olarak yaşadı. Sıcaklık 41.9 derece ile rekor kırdı. Bu son 60 yılda ülkenin yaşadığı en büyük sıcaklıktı. 29 Aralık 2019 günü ülke genelinde sıcaklık 36-45 derece  arasındaydı. Avustralya esasen 1910 'dan  bu yana bir derece daha fazla ısınmış durumda. Sıcaklık ve buna eşlik eden kuraklık yangınların ilk nedeni.  Çıkan yangınlar gökgürültülü fırtınalara neden oluyor. Buysa şimşeklere bu ise yeni bir yangının çıkma nedeni oluyor. Bu da ikinci neden. Adeta  bir yangın  döngüsü ortaya çıkmış durumda. Volkan patlamaları 3.etken.''Hint Okyanusu Dipolü'' ise dördüncü etken. Bu dipol, Okyanus'un batı kıyısının ( Afrika )  aşırı yağış almasına doğu kıyısının ( Avustralya ) ise aşırı sıcak ve kurak geçmesine neden oluyor.

Kuşkusuz en büyük etken  '' aşırı madencilik '' ile karbon salınımının çok artması.  Ancak iktidardaki muhafazakar anlayış ne maden aramalarına son veriyor ne de bir '' karbon salınım vergisi'' çıkarmaya niyeti var.  Bu bir yana,  2012'de çıkarılan Karbon Vergisi ''Üretimi Tökezliyor!'' gerekçesiyle iptal edildi.

 

Yangınların geleceği... Ülkenin kitlevi yangınlara karşı bir organizasyonu yok. Olmadığı gibi bu seferberliği gerçekleştirecek bir ''ortak akıl'' da yaratılamıyor. İtfaiye örgütü ''yetersiz '' kalınca,  kendilerine '' yıpranma tazminatı '' ödenen gönüllüler kabulü başladı.  Halen Avustralya 'nın güney ve doğu eyaletlerinde devam eden 30-150 arasında aktif yangın var. Bu yangınlar 11 km hızla ilerliyor 10 km'ye dek yayılabiliyor. Kaygılar, ülkede sonbaharın başlayacağı Mart 2020 'ye dek  ''Mega Yangınlar''ın göreceği şeklinde. Zira '' kontrol eşiği ''  kaybolmuş durumda. ''Burning Planet ''( Yanan Gezegen ) kitabının yazarı Prof. A. Scott 'un şu değerlendirmesi her şeyi özetliyor:

-İklimi değişirdik, sıcalıklar arttı ve yangınların döngüsü değişti ve eskisinden  artık daha hızla ilerliyor, yağmurlar da  yetersiz  kalacak, kimsenin  bundan sonrasını öngörmesi mümkün değil...

 

X

 

16. İstanbul Bienali 'nin konusu  '' Yedinci Kıta  '' idi. Bu kıt'a -yerleşimi,  okyanuslarda Türkiye'den 5 kat daha geniş, insan ürünü plastik atıklarından oluşan yüzegezer ada. İnsanı faaliyet sonucu ortaya çıkan bu yabanıl varlıklar sürekli beslenerek  dünyanın mahvını hazırlıyor Bienalin bu esinlenmesi  bilimin ''Antroposen Çağı ''na (Anthropos : İnsan )  girdiğimizi kabul etmesinden. Antroposen adlı yeni jeolojik çağ, insan faaaliyetleriyle biosferde yarattığımız tehdidin adı.  Fiilen 1945 'de nükleer bombasının atılmasıyla başlıyor.  2016' de Uluslararası Jeoloji Kongresi'nde de  resmen  ''İnsani Cehennem''olan Antroposen Çağı'nın başladığı,1789 'dan günümüze dek süren ''Yakın Çağ ''ın  bittiği kabul edildi.

Bu kabul sonrası çevre öncüsü ve eylemcisi  Greta  Thunberg 'in ( doğ. 3.01.2003)  BM 'nin 23 Eylül 2019 'daki özel oturumda söylediklerine  bir kez daha  kulak asmakta  herhalde yarar var:

-Boş laflarınızla çocukluğumu ve rüyalarımı çaldınız.  Eko-sistem kuruyor ve sizinse tek bildiğiniz iş büyümek ve para kazanmak. Yazıklar olsun size... Durumun ciddiyetini anlamıyorsunuz!

İsteseniz de, istemezseniz de (bir) değişim geliyor!

Avustralya 'daki '' yeryüzü cehennemi '' bize bunları çağrıştırdı, olayı siz yargılayın...

ETİKETLER; avustralya yangın

Karadeniz'in İlk ve Tek Ekonomi Portalı

Okumak İçin Resimlere Tıklayınız.
Kapat
× Anasayfa Abone ol Tüm haberler Ekonomi Bölgesel Şirketler Gündem Belediye Sektörler Politika e-Dergi e-Gazete Web TV Künye Karadeniz sohbetleri Yazarlar